1907 : Το μικρό ανταρτικό σώμα του Οπλαρχηγού Παντελή Παπαϊωάννου κυκλώνεται μετά από προδοσία στο χωριό Μοκρίνο στις βόρειες υπώρειες του...
1907 : Το μικρό ανταρτικό σώμα του Οπλαρχηγού Παντελή
Παπαϊωάννου κυκλώνεται μετά από προδοσία στο χωριό Μοκρίνο στις βόρειες υπώρειες
του Όρους Κερκίνη (Μπέλες). Κατορθώνει όμως να διασπάσει τον κλοιό και να
διαφύγει. Κατά τη διάρκεια της διαφυγής σκοτώνεται ο Παπαϊωάννου και 3 από τους
άντρες του.
Ο Παντελής Παπαϊωάννου γεννήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στο Κολέσινο της επαρχίας Στρωμνίτσης. Αρχικά συνεργάστηκε με τον Μπόρις Σαράφωφ, ως γραμματέας του[1] αλλά όταν διαφάνηκαν οι πραγματικοί σκοποί του Βουλγαρικού κομιτάτου, εντάχθηκε στη Μακεδονική Άμυνα (1904) και συμμετείχε με μικρό σώμα Στρωμνιτσιωτών στον ένοπλο αγώνα κατά των Βουλγάρων κομιτατζήδων, στη λίμνη των Γιαννιτσών. Εκεί συνεργάστηκε σε κοινές επιχειρήσεις με τους οπλαρχηγούς Θεοχάρη Κούγκα, Γεώργιο (Τζόλα) Περήφανο από το Γηδά (Αλεξάνδρεια) και το Γεώργιο Γιώτα. Την άνοιξη του 1907, και καθώς τα πράγματα κρίθηκαν ιδιαίτερα κρίσιμα για τον Ελληνισμό της περιοχής της Στρώμνιτσας, ο Παντελής Παπαϊωάννου ανακλήθηκε από τη λίμνη των Γιαννιτσών, όπου εκείνη την περίοδο συνεργαζόταν με τον Γκόνο Γιώτα και τον Παναγιώτη Παπατζανετέα. Αποφασίστηκε τότε η δημιουργία ενός αυτόνομου σώματος που θα αποτελούνταν από Στρωμνιτσιώτες και θα δρούσε στην ευρύτερη περιοχή Στρώμνιτσας. Την εποχή εκείνη οι Βουλγαρικές επιθέσεις είχαν ενταθεί σε όλη την επαρχία Στρωμνίτσης και ιδιαίτερα στο Γάβροβο (ΠΓΔΜ), την Ελεούσα (σήμερα Βελιούσα, ΠΓΔΜ), το Κολέσινο (ΠΓΔΜ) και το Ζύμποβο (ΠΓΔΜ), όπου επιχειρούσαν αλλεπάλληλες δολοφονίες και απαγωγές Ελλήνων. Στην πόλη της Στρώμνιτσας οι ελληνοβουλγαρικές συμπλοκές είχαν πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ο Παντελής Παπαϊωάννου μετέβη στην Αθήνα προκειμένου να επιτευχθεί ο κατάλληλος συντονισμός της ένοπλης δράσης των Ελληνικών σωμάτων στη Μακεδονία. Μετά από ολιγοήμερη παραμονή εκεί, μετέβη στη Βογδάντσα, όπου συναντήθηκε με τον οπλαρχηγό Μιχαήλ Σιωνίδη. Από ‘κεί, μέσω Βαλαντόβου (ΠΓΔΜ) μετέβη στο Ζύμποβο λίγο έξω από τη Στρώμνιτσα, με σκοπό τη στρατολόγηση νέων στον αγώνα. Στη συνέχεια επέστρεψε στη Βογδάντσα, απ’ όπου με τη βοήθεια του Ιωάννη Δοϊρανλή και του Βογδαντσιώτη Κωνσταντίνου Βολιώτη έφτασε στις 30 Ιουλίου του 1907 στο Κολέσινο για να επισκεφτεί τους γονείς του. Σε νέα επίσκεψή του στο Ζύμποβο, φιλοξενήθηκε στην οικία του Έλληνα πρόκριτου Βασίλειου Καραμανώλη, όπου καταστρώθηκε το δίκτυο της οργάνωσης στα γύρω χωριά. Έτσι στρατολογήθηκαν οι πρώτοι άντρες από τα γύρω χωριά. Το αρχικό σώμα του Παντελή Παπαϊωάννου, τον Αύγουστο του 1907 αποτελούνταν από 9 άτομα μαζί με τον ίδιο. Σε νέα στρατολόγηση αντρών, εντάχθηκε στο σώμα και ένας νέος από το Μακρύοβο (ΠΓΔΜ), του οποίου ο πεθερός Πέτσε, ήταν εξαρχικός. Αυτός ειδοποίησε το Οθωμανικό απόσπασμα για την παρουσία των Ελλήνων ανταρτών στο χωριό κι έτσι οι αντάρτες γρήγορα περικυκλώθηκαν. Ο Παντελής Παπαϊωάννου διέταξε τότε τους Θεόδωρο Σέντερη, το Βογδαντσιώτη Γεώργιο Βολιώτη και τον καπετάν Γιοβάνη να ανοίξουν δρόμο προς την Κερκίνη, ώστε να μπορέσει να διαφύγει το σώμα. Κατά την επιτυχημένη έξοδο των τριών αντρών σκοτώθηκε ο Γεώργιος Βολιώτης. Ο Παντελής Παπαϊωάννου με το υπόλοιπο σώμα παρ’ όλο που αρχικά ξέφυγε, βρέθηκε από κακό προσανατολισμό, περικυκλωμένος από Οθωμανούς. Στη συμπλοκή αυτή έχασε τη ζωή του ο Παντελής Παπαϊωάννου ή Γραικός (καπετάν Νικοτσάρας), καθώς και οι Θανάσης από το Βαλδέτφτσι (ΠΓΔΜ) και Στοΐλης από τη Βαρδαρόφτσα (Αξιοχώρι). Ο μόνος επιζών από τη συμπλοκή αυτή ήταν ο Θεόδωρος Σέντερης από το Σουφλί που μαζί με τον πρόκριτο του Ζυμπόβου, Γεώργιο Γκορτζίδη κατέφυγαν στην οικία της αδερφής του Βασίλειου Καραμανώλη, Ζωής και του συζύγου της, Γεώργιου Παπαβασιλείου, στη Στρώμνιτσα.
Στις αρχές Ιανουαρίου του 1908, οι Έλληνες εκδικήθηκαν το θάνατο του Παντελή Παπαϊωάννου και δολοφόνησαν πάνω στον τάφο του, στο Κολέσινο τον καταδότη Πέτσε. Ο θάνατος του καπετάν Νικοτσάρα συγκίνησε όλο τον Ελληνισμό της επαρχίας Στρωμνίτσης και παρομοιάστηκε μάλιστα με το θάνατο του Παύλου Μελά. Ήταν το έναυσμα για τη μαζική κινητοποίηση του Ελληνισμού της Στρώμνιτσας. Αμέσως μετά, ο πρώτος ξάδερφος του Παντελή Παπαϊωάννου, Χαράλαμπος Μπουφίδης από το Κολέσινο, εγκατέλειψε την οικογένειά του και συγκρότησε ένοπλο σώμα με το προσωνύμιο "καπετάν Φουρτούνας". [5] Σήμερα το όνομα του Καπετάν Νικοτσάρα φέρει κεντρική οδός του Κιλκίς, ενώ προτομή του έχει στηθεί στο πάρκο της πόλης.[6]
Ο Παντελής Παπαϊωάννου γεννήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στο Κολέσινο της επαρχίας Στρωμνίτσης. Αρχικά συνεργάστηκε με τον Μπόρις Σαράφωφ, ως γραμματέας του[1] αλλά όταν διαφάνηκαν οι πραγματικοί σκοποί του Βουλγαρικού κομιτάτου, εντάχθηκε στη Μακεδονική Άμυνα (1904) και συμμετείχε με μικρό σώμα Στρωμνιτσιωτών στον ένοπλο αγώνα κατά των Βουλγάρων κομιτατζήδων, στη λίμνη των Γιαννιτσών. Εκεί συνεργάστηκε σε κοινές επιχειρήσεις με τους οπλαρχηγούς Θεοχάρη Κούγκα, Γεώργιο (Τζόλα) Περήφανο από το Γηδά (Αλεξάνδρεια) και το Γεώργιο Γιώτα. Την άνοιξη του 1907, και καθώς τα πράγματα κρίθηκαν ιδιαίτερα κρίσιμα για τον Ελληνισμό της περιοχής της Στρώμνιτσας, ο Παντελής Παπαϊωάννου ανακλήθηκε από τη λίμνη των Γιαννιτσών, όπου εκείνη την περίοδο συνεργαζόταν με τον Γκόνο Γιώτα και τον Παναγιώτη Παπατζανετέα. Αποφασίστηκε τότε η δημιουργία ενός αυτόνομου σώματος που θα αποτελούνταν από Στρωμνιτσιώτες και θα δρούσε στην ευρύτερη περιοχή Στρώμνιτσας. Την εποχή εκείνη οι Βουλγαρικές επιθέσεις είχαν ενταθεί σε όλη την επαρχία Στρωμνίτσης και ιδιαίτερα στο Γάβροβο (ΠΓΔΜ), την Ελεούσα (σήμερα Βελιούσα, ΠΓΔΜ), το Κολέσινο (ΠΓΔΜ) και το Ζύμποβο (ΠΓΔΜ), όπου επιχειρούσαν αλλεπάλληλες δολοφονίες και απαγωγές Ελλήνων. Στην πόλη της Στρώμνιτσας οι ελληνοβουλγαρικές συμπλοκές είχαν πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ο Παντελής Παπαϊωάννου μετέβη στην Αθήνα προκειμένου να επιτευχθεί ο κατάλληλος συντονισμός της ένοπλης δράσης των Ελληνικών σωμάτων στη Μακεδονία. Μετά από ολιγοήμερη παραμονή εκεί, μετέβη στη Βογδάντσα, όπου συναντήθηκε με τον οπλαρχηγό Μιχαήλ Σιωνίδη. Από ‘κεί, μέσω Βαλαντόβου (ΠΓΔΜ) μετέβη στο Ζύμποβο λίγο έξω από τη Στρώμνιτσα, με σκοπό τη στρατολόγηση νέων στον αγώνα. Στη συνέχεια επέστρεψε στη Βογδάντσα, απ’ όπου με τη βοήθεια του Ιωάννη Δοϊρανλή και του Βογδαντσιώτη Κωνσταντίνου Βολιώτη έφτασε στις 30 Ιουλίου του 1907 στο Κολέσινο για να επισκεφτεί τους γονείς του. Σε νέα επίσκεψή του στο Ζύμποβο, φιλοξενήθηκε στην οικία του Έλληνα πρόκριτου Βασίλειου Καραμανώλη, όπου καταστρώθηκε το δίκτυο της οργάνωσης στα γύρω χωριά. Έτσι στρατολογήθηκαν οι πρώτοι άντρες από τα γύρω χωριά. Το αρχικό σώμα του Παντελή Παπαϊωάννου, τον Αύγουστο του 1907 αποτελούνταν από 9 άτομα μαζί με τον ίδιο. Σε νέα στρατολόγηση αντρών, εντάχθηκε στο σώμα και ένας νέος από το Μακρύοβο (ΠΓΔΜ), του οποίου ο πεθερός Πέτσε, ήταν εξαρχικός. Αυτός ειδοποίησε το Οθωμανικό απόσπασμα για την παρουσία των Ελλήνων ανταρτών στο χωριό κι έτσι οι αντάρτες γρήγορα περικυκλώθηκαν. Ο Παντελής Παπαϊωάννου διέταξε τότε τους Θεόδωρο Σέντερη, το Βογδαντσιώτη Γεώργιο Βολιώτη και τον καπετάν Γιοβάνη να ανοίξουν δρόμο προς την Κερκίνη, ώστε να μπορέσει να διαφύγει το σώμα. Κατά την επιτυχημένη έξοδο των τριών αντρών σκοτώθηκε ο Γεώργιος Βολιώτης. Ο Παντελής Παπαϊωάννου με το υπόλοιπο σώμα παρ’ όλο που αρχικά ξέφυγε, βρέθηκε από κακό προσανατολισμό, περικυκλωμένος από Οθωμανούς. Στη συμπλοκή αυτή έχασε τη ζωή του ο Παντελής Παπαϊωάννου ή Γραικός (καπετάν Νικοτσάρας), καθώς και οι Θανάσης από το Βαλδέτφτσι (ΠΓΔΜ) και Στοΐλης από τη Βαρδαρόφτσα (Αξιοχώρι). Ο μόνος επιζών από τη συμπλοκή αυτή ήταν ο Θεόδωρος Σέντερης από το Σουφλί που μαζί με τον πρόκριτο του Ζυμπόβου, Γεώργιο Γκορτζίδη κατέφυγαν στην οικία της αδερφής του Βασίλειου Καραμανώλη, Ζωής και του συζύγου της, Γεώργιου Παπαβασιλείου, στη Στρώμνιτσα.
Στις αρχές Ιανουαρίου του 1908, οι Έλληνες εκδικήθηκαν το θάνατο του Παντελή Παπαϊωάννου και δολοφόνησαν πάνω στον τάφο του, στο Κολέσινο τον καταδότη Πέτσε. Ο θάνατος του καπετάν Νικοτσάρα συγκίνησε όλο τον Ελληνισμό της επαρχίας Στρωμνίτσης και παρομοιάστηκε μάλιστα με το θάνατο του Παύλου Μελά. Ήταν το έναυσμα για τη μαζική κινητοποίηση του Ελληνισμού της Στρώμνιτσας. Αμέσως μετά, ο πρώτος ξάδερφος του Παντελή Παπαϊωάννου, Χαράλαμπος Μπουφίδης από το Κολέσινο, εγκατέλειψε την οικογένειά του και συγκρότησε ένοπλο σώμα με το προσωνύμιο "καπετάν Φουρτούνας". [5] Σήμερα το όνομα του Καπετάν Νικοτσάρα φέρει κεντρική οδός του Κιλκίς, ενώ προτομή του έχει στηθεί στο πάρκο της πόλης.[6]
-----------------------------
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.