Έντονος παραμένει ο προβληματισμός στο ΓΕΣ μετά το δυστύχημα που συνέβη στις 7 Οκτωβρίου, κατά την εκτέλεση βολής όλμου των 81 χλστ., ...
Έντονος παραμένει ο προβληματισμός στο ΓΕΣ μετά το δυστύχημα που συνέβη στις 7 Οκτωβρίου, κατά την εκτέλεση βολής όλμου των 81 χλστ., με αποτέλεσμα... τον θανάσιμο τραυματισμό του (ΕΠΟΠ) λοχία Γεωργίου Ορφανίδη, 33 ετών, του επίσης (επαγγελματία) λοχία Αναστάσιου Μεζάλα, 34 ετών, του δεκανέα θητείας Φώτη Ανδρικόπουλου, 19 ετών, και τον σοβαρό τραυματισμό του υπολοχαγού Κ.Β., 30 ετών, ο οποίος νοσηλεύεται εκτός κινδύνου στο Αχιλλοπούλειο Νοσοκομείο Βόλου.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΓΕΣ, το δυστύχημα συνέβη όταν, στις 13.30 της 7nς Οκτωβρίου 2014, κατά την... εκτέλεση προγραμματισμένης βολής βαρέων όπλων πεζικού με όλμο των 81 χλστ. στο πεδίο ασκήσεων «Γλαφυρών» Μαγνησίας, διερράγη ο σωλήνας του όλμου, με αποτέλεσμα τον θανάσιμο τραυματισμό των παραπάνω αν δρών της 32nς Ταξιαρχίας Πεζοναυτών και τον τραυματισμό του προαναφερθέντος υπολοχαγού.
Τα θραύσματα
Όπως είθισται σε τέτοιες περιπτώσεις, το ΓΕΣ δέσμευσε ολόκληρη την παρτίδα των πυρομαχικών όλμου και των ίδιων των όλμων. Επίσης, συνέλεξε όσα τμήματα θραυσμάτων υπήρχαν στον τόπο του δυστυχήματος, προκειμένου να μελετηθούν τα αίτιά του από επιτροπή εμπειρογνωμόνων.
Παράλληλα με αυτό, το ΓΕΣ, στο πλαίσιο της διερευνήσεως των αιτιών προκλήσεως της διαρρήξεως του σωλήνα, με έγγραφό του που απέστειλε στις 9 Οκτωβρίου προς τα ΕΑΣ ζήτησε την εκτέλεση βολών υπερπιέσεως σε τυχαίο δείγμα 50 σωλήνων όλμων, και συγκεκριμένως μια βολή με βλήματα τύπου Μ374Α2 ανά σωλήνα (όπως αυτά που εβλήθησαν στο δυστύχημα), παρουσία επιτροπής εμπειρογνωμόνων. Σκοπός των βολών, αυτών είναι να διαπιστωθεί εάν οι σωλήνες καλύπτουν πλήρως τις απαιτήσεις αντοχής των προδιαγραφών της σχετικής συμβάσεως (No 015/Α/99), βάσει της οποίας έγινε η προμήθεια των όλμων των 81 χλστ. τύπου Ε-44-Ε1, παραγωγής ΕΑΣ (πρώην ΕΒΟ). Στο ίδιο έγγραφο επισημαίνεται ότι, λόγω του επείγοντος του θέματος και για την ολοκλήρωση της πραγματογνωμοσύνης, το ΓΕΣ ζητά να ενημερωθεί για τη δυνατότητα οργανώσεως των βολών αυτών και τις διαδικασίες εκτελέσεως βολών υπερπιέσεως -χωρίς επιβάρυνσή του-, και την ολοκλήρωση των βολών μέχρι τις 10 Νοεμβρίου. Στο έγγραφο, το οποίο υπογράφει ο Β’ υπαρχηγός ΓΕΣ, αντιστράτηγος Αλέξανδρος Οικονόμου, αναφέρεται ακόμη ότι για το συγκεκριμένο θέμα έχει υπάρξει συντονισμός μεταξύ του Α/ΓΕΣ και του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου των ΕΑΣ.
Όπως αναφέρεται, προβλήματα όπως αυτό που στοίχισε τη ζωή των τριών στρατιωτικών είναι εξαιρετικά σπάνια, με ένα παρόμοιο ατύχημα να έχει συμβεί προ ετών στο Αμερικανικό Σώμα Πεζοναυτών, σε όλμο των 60 χλστ.. με την έρευνα όπου κατέληξε στο ότι αιτία ήταν το ανθρώπινο λάθος - κάτι ιδιαίτερα απίθανο εν όψει της απλής λειτουργίας του όπλου.
Από το έγγραφο του ΓΕΣ προκύπτει ότι η αιτία του προβλήματος αναζητείται στον σωλήνα του όλμου. Συγκεκριμένως, τόσο στην ανακοίνωση Τύπου όσο και στο έγγραφο του ΓΕΣ προς τα ΕΑΣ γίνεται λόγος για «διάρρηξη του σωλήνα» και προτείνεται η διενέργεια δοκιμών για την αντοχή του, μέσω της εκτελέσεως βολών υπερπιέσεως, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν η αντοχή του ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές της σχετικής συμβάσεως.
Το προφανές
Σύμφωνα με την έρευνα μας, ένα τέτοιο ενδεχόμενο μάλλον πρέπει να αποκλεισθεί, διότι κατά την κατασκευή των σωλήνων δοκιμάζεται η αντοχή τους με τη μέθοδο της υπερπιέσεως (1,5 φορά μεγαλύτερη της κανονικής). Επιπλέον, σε περίπτωση ελαττωμένα αντοχής του σωλήνα, αυτό που προκύπτει είναι να ανοίξει «σαν γαρύφαλλο» από την πίεση των προωθητικών χωρίς έκρηξη του βλήματος) και όχι να υπάρξει έκρηξη εντός του σωλήνα και τα κομμάτια του να γίνουν και αυτά θραύσματα. Κατά γενική εκτίμηση, οι δοκιμές υπερπιέσεως θα έχουν ως μόνο συμπέρασμα τον αποκλεισμό της πιθανότητας διαρρήξεως του σωλήνα λόγω πιέσεων.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι προφανές ότι το βλήμα, μετά την άφεση του στον σωλήνα από τον χειριστή, την πρόσκρουσή του στον επικρουστήρα του όλμου και την έναυση του προωθητικού, εξερράγη, εξ ου και η πλήρης διάλυση του σωλήνα και η μετατροπή του σε θραύσματα. Δηλαδή έγινε πρόωρη πυροδότηση εντός του σωλήνα του όλμου, όπερ ενδεχομένως σημαίνει ότι ο πυροσωλήνας ήταν σε θέση οπλίσεως μετά την άφεσή του στον σωλήνα, είχαμε δηλαδή μια αστοχία του μηχανισμού ασφαλείας του πυροσωλήνα.
Αγωγή στην κατασκευάστρια
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, ένας γονέας εκ των θανόντων στρατιωτικών σκοπεύει να προσφύγει στη Δικαιοσύνη, στρεφόμενος εναντίον της κατασκευάστριας εταιρίας.
Η υπόθεση, πάντως, είναι ιδιαίτερα περίπλοκη, γιατί αστοχίες υλικού αυτής της μορφής είναι εξαιρετικά σπάνιες, με τα αίτια να μένουν κατά κανόνα ανεξιχνίαστα, ιδίως στην περίπτωση αποκλεισμού του ανθρώπινου λάθους. Το τελευταίο ενδεχόμενο φαίνεται ότι αποκλείεται αφού, όπως αναφέρει το ΓΕΣ, είχαν ληφθεί όλα τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας και η εκτέλεση της βολής έγινε με βάση τις προβλεπόμενες διαδικασίες.
Τι συμβαίνει εάν υπάρχει ασυνέχεια υλικού στη βάση του κελύφους του βλήματος
ΜΙΑ άλλη σπανιότατη περίπτωση εκρήξεις του βλήματος εντός του σωλήνα, η οποία αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία, είναι η ασυνέχεια υλικού στη βάση του κελύφους του βλήματος και η είσοδος θερμών αερίων -μέσω τριχοειδών ρηγματώσεων- στη γόμωση του βλήματος, με επακόλουθο τα θερμά αέρια να λειτουργήσουν ως ενισχυτής (booster) και να προκληθεί έκρηξη της γομώσεως του βλήματος.
Εάν τελικώς διαπιστωθεί ότι υπήρξε αστοχία του πυροσωλήνα άσχετα από το αν αυτή προήλθε από κακή συναρμολόγηση ή από άλλη αιτία, το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν η σχεδίαση είναι τέτοια ώστε να παρέχει ασφάλεια και στις περιπτώσεις αυτές. Εάν, από την άλλη, η αιτία ήταν η ασυνέχεια υλικού στη βάση του κελύφους του βλήματος τότε η μόνη μέθοδος που απομένει είναι η επιθεώρηση όλων των βλημάτων μέσω συσκευής υπερήχου, που ενδεχομένως θα αποκαλύψει και άλλα ελαττωματικά βλήματα, εάν φυσικά υπάρχουν.
Πάντως, το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι, σε περίπτωση καταστροφικής αστοχίας, όσες δόκιμές και να κάνει κανείς με επιτυχία, ουδείς θα μπορεί να προσυπογράψει ότι μια τέτοια αστοχία δεν θα ξανασυμβεί, και η μόνη ασφαλής προσέγγιση είναι η αλλαγή όλων των πυροσωλήνων με άλλους, ασφαλούς σχεδιάσεως -κάτι που συνεπάγεται μεγάλο κόστος-, καθώς και η μικρότερου κόστους -αλλά χρονοβόρος- εξέταση όλων των βλημάτων με τις προαναφερθείσες συσκευές.
(ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 02/11/2014 – ΜΑΝΟΣ ΗΛΙΑΔΗΣ - dimokratia@dimokratianews.gr)
staratalogia
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.