Του Ανδρέα Σταυρίδη Στις 19 του Νιόβρη, μέρα της θυσίας του, τιμούμε τον σταυραετό του Πενταδάκτυλου. Τον ιδεολόγο, τον οραματιστή, ...
Του Ανδρέα Σταυρίδη
Στις 19 του Νιόβρη, μέρα της θυσίας του, τιμούμε τον σταυραετό του Πενταδάκτυλου. Τον ιδεολόγο, τον οραματιστή, τον αγωνιστή, τον ήρωα. Το ανυπέρβλητο μεγαλείο του και ο σκοπός της θυσίας του, προβάλλουν ακατάπαυστα στο ρού της νεώτερης Ελληνικής ιστορίας, την ευθύνη των Πανελλήνων για πίστη ακλόνητη, στις εθνικές παρακαταθήκες για εγρήγορση κι αγώνα, για πραγματική λευτεριά, επιστέγασμα των εθνικών μας δικαίων.
Φοιτά στο Δημοτικό του χωριού του κι έπειτα στο Γυμνάσιο Αμμοχώστου. Διακρίνεται για τις εθνικές, τις πνευματικές του ανησυχίες και την ακατάπαυστη δράση του. Αναλώνει αφειδώλευτα κάθε εφηβική του ικμάδα, πρωτοστατώντας σε κάθε εθνική εκδήλωση, συμπαρασύροντας με τους θυελλώδεις λόγους του τους συμμαθητές του. Φάρος και πυξίδα, το σύνθημά του, «Μοναδική Ιδεολογία η Ελλάδα και μοναδικό της σύμβολο η γαλανόλευκη…. η οποία καταυγάζει τα υψηλότερα των ιδανικών του Έλληνα, την πίστη στη θρησκεία και την πατρίδα».
Τον συναντάμε αργότερα φοιτητή στη γεωπονική σχολή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο στη Θεσσαλονίκη. Ο εμφύλιος βρίσκεται στο απώγειό του.
Προ του κινδύνου να περιπέσει το Ελληνικό Κράτος υπό το ζυγό κομμουνιστικού ολοκληρωτικού καθεστώτος, σε συνέχεια του μόλις ανατραπέντος χιτλερικού φασισμού και αναλογιζόμενος ταυτόχρονα το δράμα της Κύπρου που βιώνει το δικό της Γολγοθά, την στρατοκρατία των Άγγλων αποικιοκρατών, εντάσσεται στο πλευρό των δυνάμεων της Εθνικής αντίστασης. Προασπίζεται, τις ελληνικές αξίες, τα ιερά και τα όσια, με πύρινα άρθρα, σε εφημερίδες και ομιλίες σε συγκεντρώσεις. Ξυπνά τον λαό και τον τελευταίο πολίτη, ενάντια στην ανεκτικότητα και την αδράνεια τα οποία θεωρεί προδοσία.
«Ω καιροί!! Ω μνήμες!!» Πόσο αληθινός και σύγχρονος αναδεικνύεται ο Μάτσης. Αυτό ακριβώς βιώνει σήμερα ο ελληνισμός, την ανεκτικότητα και την αδράνεια, ενώ βιάζεται η θρησκεία, το έθνος, η πατρίδα και η ιστορία του.
Βιώνει την επιβολή, μέσω αδιαφανών χρηματοδοτήσεων, της διεστραμμένης ανεκτικότητας και διαφορετικότητας. Ω…ναι!! Και την περίφημη πολυεθνικότητα. Λοιδορείται η φιλοπατρία, η γενναιότητα, το καθήκον, η εθνική αξιοπρέπεια και αποθεώνεται ο ενδοτισμός και η δειλία την οποία, οι εμπνευστές και οπαδοί της νέας τάξης πραγμάτων, την ονομάζουν «γνωστική μετριοπάθεια» ή άλλως πως ευελιξία, στην ψυχή, στο σώμα, στις ηθικές αξίες, στα ιδανικά, στις αντιστάσεις. Παντού ξεπεσμός και ισοπέδωση.
Η ρητορική του δεινότητα σε κάθε δημόσιο λόγο του, ξεπερνά τα όρια της αιμάσσουσας από τον διχασμό Μακεδονίας και διαχέεται, διαμέσου των φοιτητών και στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ενδεικτικό αυτής του της δεινότητας, είναι η αναγνώρισή του από τον αείμνηστο Γεώργιο Παπανδρέου και η ρήση του γι’ αυτόν, «Το αηδόνι της Κύπρου», όταν τον ακούει να μιλά με πάθος για το εθνικό θέμα της Κύπρου σε φοιτητική εκδήλωση.
Τελειώνοντας τις σπουδές του το 1952 επιστρέφει στην Κύπρο και τον συναντάμε να εργάζεται στο αγρόκτημα του θείου του στα Κούκλια. Αεικίνητος και ανήσυχος. Υπηρετεί τη μάνα γη, μα και τους ανθρώπους. Πρωτοστατεί στην οργάνωση της ΠΕΚ (Παναγροτική Ένωση Κύπρου) και της ΣΕΚ (Συνομοσπονδία Εργατών Κύπρου). Ο αγώνας της ΕΟΚΑ έχει ήδη φουντώσει, απ’ άκρη σ’ άκρη στη μεγαλόνησο. Ο Κυριάκος μετατρέπει το αγρόκτημα του θείου του σε περιφερειακό κέντρο της ΕΟΚΑ. Εκπαιδεύει αγωνιστές, οργανώνει και διακινεί ο ίδιος (σαν οδηγός) οπλισμό, βόμβες, πυρομαχικά και έντυπο υλικό της οργάνωσης. Περιφρονεί κάθε κίνδυνο προ της απειλής που διέρχεται η πατρίδα του.
Συγκροτημένη και φιλοσοφημένη λοιπόν προσωπικότητα ο Κυριάκος. Αναπολώντας στο διάβα του, στο λιτό οδοιπορικό μας, θυμόμαστε…….
Στις 13 του Γενάρη του 1944, χρόνια ολόκληρα πριν από την έγκριση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δεκαοκτάχρονος, τότε, απόφοιτος του Γυμνασίου Αμμοχώστου, γράφει στο ημερολόγιό του:
«Ιδού τα δικαιώματα του ανθρώπου: 1. Το δικαίωμα της ζωής, 2. Η προστασία των ανήλικων, 3. Το καθήκον και η ελευθερία, 4. Το δικαίωμα να κερδίζεις χρήματα, 5. Το δικαίωμα της περιουσίας, 6. Η ελευθερία της κυκλοφορίας, 7. Το δικαίωμα της εκπαίδευσης, 8. Η ελευθερία σκέψεως και λόγου, 9. Ατομική ελευθερία, 10. Προστασία κατά της βίας».
Το 1944 γράφει στο ημερολόγιό του:
Αγγίζει πραγματικά ο λόγος του Κυριάκου τα μύχια της ανθρώπινης ανάγκης, διαχρονικά, από ηθικοθρησκευτικής άποψης και κοινωνικοπολιτικής, όχι στα στενά πλαίσια της πατρίδας, αλλά του κόσμου γενικά.
Τα λόγια του στάθηκαν προφητικά για την γενιά του, αλλά και για το μέλλον της μαρτυρικής μας πατρίδας. Στις 29 του Ιούνη του 1945, έγραφε, μεταξύ άλλων σε ομιλία του, στην καταληκτήρια τελετή αποφοίτησής του, σαν εκπρόσωπος των αποφοίτων του Γυμνασίου Αμμοχώστου… «…Μην ξεχνάτε πως είμαστε Έλληνες και σαν τέτοιοι θα σταθούμε στο ύψος της Ιστορίας μας, περήφανοι και αξιοπρεπείς».
Η διαχρονικότητα του τρόπου σκέψης, της ανησυχίας, του προβληματισμού και της προβολής της αδήριτης ανάγκης για αγώνα και σθεναρή διεκδικητικότητα στοχεύει καίρια με καθοριστικό τρόπο, προτρεπτικά, στη δική του γενιά, στη δική μας, μα και στις επόμενες.
Στις 9 του Γενάρη του 1956 ο Κυριάκος συλλαμβάνεται από τους Άγγλους αποικιοκράτες και οδηγείται στα ανακριτήρια της Ομορφίτας. Η αδούλωτη ψυχή και σώμα του Κυριάκου περνούν σε μια άλλη φάση. Τον ψυχολογικό πόλεμο και τα βασανιστήρια: απομόνωση, ξυλοδαρμοί, αϋπνίες, ηλεκτροσόκ. Γι’ αυτά τότε, οι αποικιοκράτες και οι σημερινοί πρωτοστάτες, ταγοί των ευρωπαϊκών τάχα αξιών, με την Βρεττανική δολιότητα, σκληρότητα κι απάθεια που τους χαρακτηρίζει, ενδιέτριψαν, στους τρόπους βασανισμού και στην ανάκριση, πειραματικά, πάνω στα κορμιά και στις ψυχές, των αμούστακων αγωνιστών της ΕΟΚΑ. Συνέγραψαν μάλιστα και ειδικό εγχειρίδιο βασανισμών και ανάκρισης μοναδικό στο είδος του παγκόσμια.
Παρ’ όλες τις δοκιμασίες δεν λυγίζει, στέκει αγέρωχος και με εθνική έξαρση, με αστείρευτα αποθέματα θάρρους και αντοχής, περιφρονεί τους ανακριτές του και με αυστηρό ύφος ρωτά: «Εσάς, ποιός είναι όμως, ο ρόλος και η αποστολή σας; Γιατί βρίσκεστε σε ένα τόπο που δεν σας θέλουν; Τι θα κάνατε εσείς αν είσασταν στη δική μου θέση; Απαντήστε μου.» Ο Στρατάρχης Χάρτινκ επιχειρεί, ο αφελής, να εξαγοράσει τον Κυριάκο με το ποσό του μισού εκατομμυρίου λιρών, για να καταδώσει τον Διγενή. Ποιος είδε τη στιγμή εκείνη τον Μάτση και δεν τον φοβήθηκε… Πετιέται ορθός, κτυπά τη γροθιά στο τραπέζι και με βλοσυρή διαπεραστική ματιά κατακεραυνώνει τον Χάρτινγκ.
«Εξοχότατε, ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής. Λυπούμαι διότι με έχετε προσβάλει με την πρότασή σας». Ο Χάρτινγκ και οι βασανιστές απέτυχαν και παραιτούνται από τα απαίσια ανοσιουργήματά τους, την ανάκριση και τα φρικτά βασανιστήρια.
Ο Κυριάκος μεταφέρεται στα κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς. Νουθετεί και καθοδηγεί τους συγκρατούμενους του αγωνιστές. Με έργα και λόγια τους συγκροτεί σαν μια γροθιά, την οποία καρφώνει στο απαίσιο πρόσωπο της αποικιοκρατικής διοίκησης, οργανώνοντας την κήρυξη ανταρσίας, από μιά ολόκληρη μονάδα Άγγλων στρατιωτών, εναντίον της διοίκησης τους. Ότι πιο ταπεινωτικό για ένα συγκροτημένο – πειθαρχημένο σύνολο, τον περίφημο, τότε, Αγγλικό στρατό. Αυτός ήταν ο Μάτσης.
Ενδεικτικό της αγωνίας του για την πατρίδα και μακρυά από κάθε ταπεινή εμπάθεια, επιχειρεί να στρατολογήσει μέλη του ΑΚΕΛ στον αγώνα με κίνδυνο, να κινήσει υποψίες σε καχύποπτους, ότι τάχα κι ο ίδιος διαπνέετο από κομμουνιστικές ιδέες. Ο Κυριάκος, οραματιστής, αντικομμουνιστής, μα ταυτόχρονα άνθρωπος, αγνός μαχητής στην Μακεδονία και στην Κύπρο, αγωνίζεται για τα δικά του μεγάλα ιδανικά, την θρησκεία, την σημαία, τη μεγάλη πατρίδα, την Ελλάδα και την ένωση της μικρής του πατρίδας, της Κύπρου, με τον εθνικό κορμό.
Γράφει σε φίλο του το 1958, τον ίδιο χρόνο της θυσίας του.
«Να γιατί δεν νοιάζομαι, αν τη γη αυτή την ζουν Τούρκοι και Έλληνες…Εκείνο που έχει αξία είναι, να την ζουν αυτοί που την ποτίζουν με τον ιδρώτα τους και να περπατούν πάνω της ελεύθεροι, διαφεντευτές της, κυρίαρχοι της. Ν’ αναπνέουν περήφανοι τον αέρα της, που να ’ναι αέρας δροσιάς, ομορφιάς, λεβεντοσύνης. Όχι πνίχτης».
Ο Κυριάκος, ξεκινά από τον Καραβά με διαταγή του Αρχηγού, για εκτέλεση σημαντικής αποστολής. Πορεία του ο Άγιος Γεώργιος, η Κερύνεια και μετά…ο στόχος. Οι σύγχρονοι εφιάλτες, η κατάρα αυτή του έθνους, έμελλε να μην επιτρέψουν στον Κυριάκο την εκτέλεση της αποστολής του. Προδομένος ο ίδιος και η συνοδεία του και αφού ο κλοιός των Άγγλων έγινε πλέον ασφυκτικός κι αφόρητος, κινείται προς το Δίκωμο και καταλήγει στο κρησφύγετο του. Δεν είχε πολλές επιλογές ο Κυριάκος. Και ήξερε, γνώριζε το τέλος της μεγάλης πορείας του. Όμως δεν κάμφθηκε, δεν λύγισε, δεν λιποψύχησε, αγωνίστηκε, έγινε ολοκαύτωμα και η θυσία του, φάρος, που δείχνει το δικό μας χρέος, τη δική μας πορεία για ελευθερία και δικαίωση.
Τα είχες τέλεια σχεδιασμένα Κυριάκο. Ήξερες. Ήσουν έτοιμος. Ναι ήσουν έτοιμος εκεί. Εκεί στο Δίκωμο. Οι τελευταίες ενέργειες σου αποκαλύπτουν το τελετουργικό της θυσίας σου. 1ο να κάψεις τα έγγραφα της ΕΟΚΑ. 2ο Να διώξεις τους συντρόφους σου, τον Κωσταρή Χριστοδούλου και τον Ανδρέα Σοφιόπουλο. 3ο Να γεμίσεις το όπλο σου.
Εκστασιασμένος την μεγάλη εκείνη στιγμή, αναλογίζεσαι με περισσή περηφάνεια τη δική σου υπογράμμιση στο βιβλίο «Σιδηρά Διαθήκη» του Δημητρακόπουλου. «Έκλεξε όσον ημπορείς τον τρόπο του θανάτου σου, ένας ωραίος θάνατος είναι συνήθως η ευγενεστέρα πράξις της ζωής».
Ημέρα Τετάρτη, ώρα 1.30 μεσημέρι, στις 19 του Νιόβρη του 1958, η φωνή σου βροντερή και διαπεραστική ξεχύνεται απ’ τον Πενταδάκτυλο της Ρήγαινας και του Ακρίτα, στους κάμπους, τις πόλεις και τα χωριά της σκλαβωμένης σου μικρής πατρίδας.
«Όχι. Δεν παραδίδομαι. Αν θα βγω θα βγω πυροβολώντας».
Οι Άγγλοι δεν είχαν επιλογή. Κυριάκο δεν λύγισες, δεν γονάτισες, δεν παραδόθηκες, δεν πρόδωσες, τους εξευτέλισες, τους ντρόπιασες και ανέτρεψες με τη στάση σου τον αγώνα και την θυσία σου, τα σχέδια τους, που ήταν, η σύλληψη του Διγενή, η πλήρης αποδιοργάνωση της ΕΟΚΑ και η διαπραγματευτική αποδυνάμωση του Μακάριου. Έσβησες μέσα στις φλόγες, έγινες ολοκαύτωμα στον τόπο του θυσιαστηρίου σου. Οι Άγγλοι ανατίναξαν το κρησφύγετό σου. Υπέρτατη πράξη αυτοθυσίας και τιμής για τον άνθρωπο, την ελευθερία, την δικαιοσύνη και την αξιοπρέπεια.
Αναλογιζόμενοι την όλη στάση της αποικιοκρατικής, άλλοτε Μεγάλης Βρεττανίας και της σημερινής συρρικνωμένης μικρής Αγγλίας, που υποκλίνεται δουλικά στα Κεμαλικά, Νταβουτόγλεια νεοτουρκικά δόγματα, δεν μπορούμε παρά να προβάλλουμε, να καταγγέλουμε, να καυτηριάζουμε την άδικη, διαχρονική, ύπουλη, αλαζονική και υποσκαπτική πολιτική της απέναντί μας, τότε προς την ελληνική κοινότητα και σήμερα εναντίον αυτής ταύτης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός πλήρους κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από το 1950 μέχρι σήμερα οι υπογραφές σωρείας πρωτοκόλλων συνεργασίας, σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ Αγγλίας και Τουρκίας, κρυφά και φανερά και ιδιαίτερα μετά το 1974, έχουν ένα τριπλό και καθοριστικό, για τον Ελληνισμό στόχο. Πρώτο, την αποενοχοποίηση της Άγκυρας, για την εισβολή, την κατοχή και τον εποικισμό, δεύτερο την αναβάθμιση του ψευδοκράτους και την αναγνώρισή του και τρίτο τη διάλυση της οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η όλη στάση και συμπεριφορά τους, υποδηλούν ότι είναι συνεργοί μαζί με τις ΗΠΑ και οι ενέργειες τους προκρίνουν, ότι θα εξακολουθήσουν να είναι, μέχρι την υλοποίηση των γεωστρατηγικών τους σχεδιασμών και την απρόσκοπτη επικράτησή τους, στην ύψιστης σημασίας ευρύτερη περιοχή. Τροχοπέδη στα σχέδια τους είναι η Κυπριακή Δημοκρατία. Απέτυχαν το 2004, τη διάλυσή της με το κατάπτυστο σχέδιο Ανάν. Το επιχειρούν και σήμερα παντοιοτρόπως και διακαώς με την επιβολή της Διζωνικής, των δύο κρατών, του συνεταιρισμού, της νομιμοποίησης της κατοχής, του εποικισμού, της διαίρεσης, με εγγυητικά και επεμβατικά δικαιώματα. Κυριαρχία στο Βορρά και επικυριαρχία στο Νότο. Δεν τρέφουμε πια αυταπάτες. Έχουν αποκαλυφθεί. Οι εκτελεστές επιχειρούν να αποτελειώσουν το θύμα τους.
Κάτω λοιπόν από αυτές τις διαπιστώσεις, εμείς οι Κερυνειώτες και όλοι οι Κύπριοι, πολιτειακή, πολιτική, θρησκευτική ηγεσία και ο λαός, «όσοι πιστοί…όσοι Έλληνες….», καλούμαστε κάτω από το βάρος αυτών των πιέσεων και της επιχειρούμενης επιβολής νέων αρνητικών για την πλευρά μας, μεθοδεύσεων, σε αρραγή ενότητα, σε εγρήγορση και περιφρούρηση του κράτους μας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, έμπρακτος δε σεβασμός στους θεσμούς και συνεχής προάσπιση της οντότητας και της υπόστασής της. Η φυσική και εθνική επιβίωσή μας συναρτάται με την ύπαρξη και την ισχύ του κράτους μας.
Η πολυτάραχη ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας, που ξεπροβάλλει μέσα από διαρκείς αγώνες και θυσίες, καταδεικνύει ότι, το φρόνημα του λαού δεν κλονίστηκε, ούτε και αγωνιστικότητά του. Οι αποικιοκράτες, οι προαγωγοί της νέας τάξης πραγμάτων, η πολυπλοκότητα των στρατηγικών επιδιώξεων τους και η τουρκική επεκτατικότητα, μας έχουν συνηθίσει στα δύσκολα. Αντιστεκόμαστε στον αφελληνισμό και την υποτέλεια. Όσο μας δυσκολεύουν, άλλο τόσο ατσαλώνουν την πίστη και την απόφασή μας για διεκδικητικότητα, αποφασιστικότητα και ένταση του αγώνα μας, ανεξάρτητα από τις όποιες μερίδες πολιτικών ηγεσιών, οι οποίες απεμπολούν τα αυτονόητα, γι’ αυτό τον λαό και τον τόπο.
Περιφρονούμε λοιπόν και αγνοούμε τις πιο πάνω ηγεσίες και αυτούς που ανερυθρίαστα συνομιλούν, υποκλινόμενοι στον Αττίλα για λύση Διζωνικής Ομοσπονδίας που ο λαός την απέρριψε το 2004, για εκ περιτροπής προεδρία, για παραμονή εποίκων, για σταθμισμένη ψήφο, για κατηγοριοποίηση περιουσιών και προσφύγων και την τελευταία απαράδεχτη, καταδικαστέα και προσβλητική για το σύνολο των Ελλήνων Κυπρίων προσφύγων πρόταση, αποκλεισμού του απαράγραπτου δικαιώματος της επιστροφής στις πατρογονικές τους εστίες και όχι μόνο, αλλά και της απαγόρευσης να διεκδικήσουν και να απολαύσουν τις περιουσίες τους οι ίδιοι, τα παιδιά και τα εγγόνια τους.
Αντιστεκόμαστε σ’ αυτούς που συναινούν ερήμην του λαού , στη συγκυριαρχία σε στεριά, θάλασσα και αέρα με την Τουρκία μέσω του ψευδοκράτους και την Βρεττανία μέσω των κυρίαρχων τάχα βάσεων τους, μέσα στην επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός πλήρους και ισότιμου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Λέμε όχι σε φοβικά σύνδρομα και δουλοπρεπείς πρακτικές. Το πρόβλημα της εισβολής, της κατοχής και Αγγλικών Βάσεων έχουμε βαρύτατο χρέος να το λύσουμε εμείς, αυτή η γενιά, όχι τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Αρκετά έχουμε φορτώσει στους ώμους τους. Ήδη βρίσκονται σε τραγικά αδιέξοδα.
Τιμώντας και φέτος τον Κυριάκο Μάτση και την θυσία του και όλους, όσους έπεσαν μαχόμενοι για την πίστη και την πατρίδα, στην γη τούτη των Αγίων και των Ηρώων, καταθέτουμε την ευγνωμοσύνη μας και τους τιμούμε και θα τους τιμούμε, γιατί το αξίζουν. Γιατί τους το χρωστάμε. Υπόσχεσή μας μία, η παρακαταθήκη του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου, στο ιστορικό διάγγελμά του, για απόρριψη του σχεδίου Ανάν «Παραλάβαμε κράτος, διεθνώς αναγνωρισμένο. Δεν θα παραδώσουμε κοινότητα, χωρίς δικαίωμα λόγου διεθνώς και σε αναζήτηση κηδεμόνα». Η πεμπτουσία δηλαδή του αγώνα μας.
Και είναι χρέος. Είναι χρέος διότι τιμώντας αυτές τις επετείους, τιμούμε τον αγώνα, τη θυσία και τη μνήμη των ηρώων μας. Τιμώντας αυτούς, αναβαπτιζόμαστε και αντλούμε δύναμη, κουράγιο και διατρανώνουμε την πίστη και την θέληση μας, μέχρι την ώρα της δικαίωσης, της επιστροφής, μέχρι την ώρα που θα γιορτάσουμε τα πραγματικά ελευθέρια μας, εκεί στης Κερύνειας τον Αρχάγγελο, όπου θα ψάλλουμε στην Υπεραγία Θεοτόκο, το «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ…» και υπό την κυματίζουσα γαλανόλευκη το «Σε γνωρίζω από την κόψη….. Χαίρε ω! χαίρε ελευθεριά…».
Περατώνοντας αυτή την κατάθεση τιμής κι ευγνωμοσύνης στο Μάτση, υποκλινόμαστε στη μνήμη και το μεγαλείο του κι αναφωνούμε…. Αθάνατος!!
Ταξίαρχος, ε.α., από το Τριμίθθι Κερύνειας.
