Ώρα δικαίωσης για τους άταφους ήρωες του 1940...! «Μιλάνε» τα χώματα του Υψώματος 732, της Κλεισούρας, του Βούρκου και της Κορυτσάς...

Στο φως ήρθαν έπειτα από σχεδόν 80 χρόνια τα λείψανα των πεσόντων του αλβανικού έπους που δόξασαν την Ελλάδα, καθώς άρχισε να εφαρμόζετ...

Στο φως ήρθαν έπειτα από σχεδόν 80 χρόνια τα λείψανα των πεσόντων του αλβανικού έπους που δόξασαν την Ελλάδα, καθώς άρχισε να εφαρμόζεται το σύμφωνο για τον εντοπισμό, την ταυτοποίηση και τον ενταφιασμό τους





Από τον Φίλιππο Πανταζή

Mπορεί η καρδιά και το μυαλό όλων σήμερα να βρίσκονται στο Σύνταγμα και το συλλαλητήριο για τη Μακεδονία, ωστόσο στη Βόρειο Ηπειρο μία άλλη προσπάθεια αποκατάστασης του δικαίου και του αυτονόητου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Πρόκειται για τις εργασίες για την εκταφή των οστών των Ελλήνων πεσόντων του Επους του ’40, με τα πρώτα λείψανα των ηρώων να έχουν ήδη έρθει στο φως σχεδόν 80 χρόνια μετά!

Περίπου 8.000 ήταν οι νεκροί στρατιώτες, αξιωματικοί και άλλοι εθελοντές, που αγωνίστηκαν ενάντια στον γερμανοϊταλικό φασισμό και περιέσωσαν την ελληνική τιμή, δίνοντας μαθήματα ηρωισμού και ανδρείας στην ανθρωπότητα, αλλά δυστυχώς έμειναν άταφοι ή πρόχειρα θαμμένοι.

Μέχρι τώρα οι προσπάθειες αναζήτησης, εκταφής, ταυτοποίησης και ταφής των οστών των ηρώων ήταν μεμονωμένες και χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Σήμερα λειτουργεί στους Βουλιαράτες Αργυροκάστρου ένα ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο, εκεί που το 1940-1941 λειτουργούσε νοσοκομείο του Ελληνικού Στρατού και θάβονταν όσοι υπέκυπταν στα τραύματά τους. Εκεί είχαν ταφεί με τα επώνυμά τους οι 59 Ελληνες στρατιωτικοί που κατέληξαν από τα τραύματά τους στο πεδινό χειρουργείο που είχε αναπτυχθεί στο χωριό. Τους τάφους αυτούς, σύμφωνα με έρευνα του Θεοφάνη Μαλκίδη, διδάκτορος Κοινωνικών Επιστημών, φρόντιζε ο Ιωάννης Μπάκος και, όταν το καθεστώς Χότζα επέβαλε την καταστροφή επί ποινή θανάτου όλων των θρησκευτικών μνημείων, φρόντισε να κρύψει τους σταυρούς των τάφων και, αφού κατέγραψε επακριβώς τις θέσεις τους, τηρούσε με πλήρη μυστικότητα τον κατάλογο με τα ονόματα των νεκρών.

Στην Κλεισούρα υπάρχει ο σταυρός της Μονής του Αγίου Νικολάου, στον χώρο του οποίου υπάρχουν 350 κενοί τάφοι έτοιμοι να υποδεχτούν τα οστά των πεσόντων ηρώων που φυλάσσονται σε μεταλλικά οστεοφυλάκια μέσα στον ιερό ναό περιμένοντας την άδεια ταφής από το αλβανικό κράτος!

Επίσης, στη Χειμάρρα, στην αυλή της οικίας της Ερμιόνης Μπρίγκου, βρίσκονται οι τάφοι έξι Ελλήνων στρατιωτών οι οποίοι έπεσαν εκεί τον Απρίλιο του 1941 και ο πατέρας της ενταφίασε, ενώ με κίνδυνο της ζωής του απέκρυπτε το σημείο ταφής τους από τις ιταλικές και τις αλβανικές Αρχές, έργο που μετά τον θάνατό του συνέχισε η κόρη του.

Στο οστεοφυλάκιο που υπάρχει κάτω από το καμπαναριό του Ι.Ν. του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο Αργυρόκαστρο φυλάσσονται τα οστά 19 Ελλήνων στρατιωτικών που ανευρέθηκαν στην περιοχή.

Διάσπαρτοι τάφοι Ελλήνων στρατιωτών υπάρχουν σε πολλά σημεία, στην Τρεμπεσίνα και στο Πόγραδετς, στο ύψωμα 731 και στην Κλεισούρα, στα υψώματα του Μπουμπίβι και στην πεδιάδα του Βούρκου, στο Mάλι Σπατ και στην Κορυτσά.

«Είναι γνωστό ότι το ελληνικό κράτος αδιαφόρησε γι' αυτούς που χάρισαν στην πατρίδα το πολυτιμότερο αγαθό, τη ζωή τους, και έγραψαν τις ενδοξότερες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας» δηλώνει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο κ. Μαλκίδης και συνεχίζει: «Η αλβανική κυβέρνηση σε αντάλλαγμα της υποχρέωσής της να δώσει άδεια για ελληνικά στρατιωτικά νεκροταφεία ζητά από τη Βουλή των Ελλήνων την κύρωση του συμφώνου σταθερότητας και σύνδεσης με την Ε.Ε. Παράλληλα, στις 9 Φεβρουαρίου 2009 υπογράφεται συμφωνία συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας για την αναζήτηση, την εκταφή, τον προσδιορισμό της ταυτότητας και τον ενταφιασμό των Ελλήνων πεσόντων, σύμφωνο που εφαρμόστηκε από την αλβανική πλευρά πριν από λίγες ημέρες, όταν έγιναν οι πρώτες εκταφές των οστών Ελλήνων στρατιωτών. Ο λαός μας λέει κάλλιο αργά παρά ποτέ, αλλά εδώ αναφερόμαστε σε οστά.

Γ. Σούρλας: Περηφάνια αλλά και ενοχές για την ασέβεια που έδειξε η Πολιτεία

Από τους πρωτεργάτες για την αποκατάσταση της μνήμης των πεσόντων του '40 είναι ο πρώην υπουργός Γιώργος Σούρλας. «Αν επισκεφτείς τα πεδία των μαχών του Έπους 1940-41 στη Βόρειο Ήπειρο, αισθάνεσαι περηφάνια και ενοχές» δηλώνει στην «κυριακάτικη δημοκρατία». «Περηφάνια για τους γενναίους που πολέμησαν για την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Για τους μαχητές που δόξασαν την Ελλάδα, προκάλεσαν τον παγκόσμιο θαυμασμό και άλλαξαν την πορεία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αισθάνεσαι ενοχές για τα επιγενόμενα της εποποιίας. Για τους 7.976 πεσόντες που παραμένουν 77 ολόκληρα χρόνια άταφοι ή προσωρινά θαμμένοι σχεδόν στο σύνολό τους. Για τα παιδιά και τους συγγενείς των πεσόντων που δεν μπόρεσαν να αποχαιρετήσουν τα προσφιλή τους πρόσωπα. Για την Πολιτεία που δεν σεβάστηκε τις παραδόσεις μας, όσα υπαγορεύει το θρησκευτικό και πατριωτικό καθήκον».

Αυτά τα συναισθήματα, επισημαίνει ο πρώην υπουργός, «κυριάρχησαν πριν από 13 χρόνια, όταν ξεκίνησα το οδοιπορικό στη Βόρειο Ηπειρο, για αναζήτηση στοιχείων και προσωπικών διαπιστώσεων για τη μεγάλη αυτή εθνική και ανθρωπιστική εκκρεμότητα, αλλά και σε κάθε προσπάθεια ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και παρεμβάσεων σε έναν αδιάκοπο αγώνα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τα συναισθήματα αυτά κορυφώθηκαν όταν προ ημερών, στις 22 Ιανουαρίου, είδα στα Στενά της Κλεισούρας, στον ομαδικό τάφο με τους 600 πεσόντες, να ανασύρονται τα πρώτα οστά μαχητών». Ο κ. Σούρλας μιλά για «μια προσωπική δέσμευση και ικανοποίηση, γιατί στον χώρο αυτό είχα δώσει τη δική μου υπόσχεση πριν από 13 χρόνια ότι θα κάνουμε το καθήκον μας και δεν θα τους ξεχάσουμε. Το καθήκον βέβαια δεν εκπληρώνεται μόνο με τον τιμητικό ενταφιασμό, αλλά με την ανταπόκριση στις προσδοκίες τους, στα οράματά τους και στη θυσία τους για μια πατρίδα ελεύθερη και περήφανη».
Πηγή: Himara.gr | Ειδήσεις απ' την Βόρειο Ήπειρο