Ο πράκτορας που πυροβολεί με το μυαλό - Άντι Μακρίδης: Ο Ελληνας εκτελεστικός διευθυντής της CIA

protothema Η κατάσταση ήταν τεταμένη εκείνη την ημέρα του Αυγούστου, πριν από δεκαπέντε περίπου χρόνια, στα κεντρικά της CIA στο Λάνγκλ...

protothema Η κατάσταση ήταν τεταμένη εκείνη την ημέρα του Αυγούστου, πριν από δεκαπέντε περίπου χρόνια, στα κεντρικά της CIA στο Λάνγκλεϊ της Βιρτζίνια. Το ραντεβού ενός επιχειρησιακού πράκτορα με έναν πληροφοριοδότη της υπηρεσίας στο Πακιστάν όδευε προς καταστροφή, αφού κάποια χρήματα που έπρεπε να του δοθούν δεν υπήρχαν διαθέσιμα στον σταθμό της CIA στο Ισλαμαμπάντ. Την ώρα που κάποιοι πανικόβλητοι προσπαθούσαν να δουν τι θα κάνουν, ένας 40χρονος επιτελικός σήκωσε το τηλέφωνο και μίλησε με τον σταθμάρχη της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών στο Πακιστάν. Θα πρέπει να είπε κάτι μαγικό γιατί σε ένα τέταρτο τα λεφτά είχαν βρεθεί και δοθεί στον πράκτορα, που έφυγε ανακουφισμένος για το ραντεβού με τον αραβικής καταγωγής πληροφοριοδότη.




Ο άνθρωπος που βρήκε τη λύση ήταν ο ελληνικής καταγωγής Ανδρέας Μακρίδης, ένα από τα καλύτερα στελέχη γραφείου της CIA, που έχτισε την καριέρα του μεθοδικά. Ο ομογενής πράκτορας που προσλήφθηκε στην υπηρεσία στα μέσα της δεκαετίας του ’80 αποδείχθηκε πολύ ικανός σε ό,τι αφορά θέματα λειτουργικότητας και διαχείρισης πόρων. Ηταν προστατευόμενος του Τζορτζ Τένετ, τις ημέρες της παντοδυναμίας του, χωρίς όμως να το εκμεταλλευτεί για να ανέβει πιο γρήγορα, όπως λένε άνθρωποι που τον έχουν γνωρίσει. Ηξερε να περιμένει και έτσι το τηλεφώνημα της Τζίνα Χάσπελ στον Ανδρέα Μακρίδη -Andrew ή Andy για τους φίλους του- λίγες ημέρες πριν ήταν μάλλον αναμενόμενο για τους γνωρίζοντες τις εσωτερικές ισορροπίες της CIA. Η νέα διευθύντρια που χτίζει τη δική της ομάδα εμπίστων έχρισε τον 55χρονο Ελληνοαμερικανό Chief Operating Officer και τρίτο τη τάξει πίσω από την ίδια και τον αναπληρωτή διευθυντή Βον Μπίσοπ μιλώντας γι’ αυτόν με τα καλύτερα λόγια. Και όσοι ξέρουν την Τζίνα Χάσπελ γνωρίζουν πολύ καλά ότι δύσκολα λέει καλή κουβέντα για άνθρωπο, ακόμη και για συνεργάτη της...


Η επικεφαλής της CIA Τζίνα Χάσπελ αναφέρθηκε με κολακευτικά λόγια στον Αντι Μακρίδη


Ο «ήσυχος» κατάσκοπος

Ηταν μια κρύα μέρα τον Δεκέμβριο του 2001, όταν ο Αντι Μακρίδης πέρασε την είσοδο του Λευκού Οίκου στην Ουάσινγκτον, ως ο αξιωματούχος της CIA που θα ενημέρωνε καθημερινά τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους σε θέματα μυστικών πληροφοριών. Ο τότε διευθυντής του ήταν ο επίσης Ελληνοαμερικανός Τζορτζ Τένετ, στον οποίο καταλογίστηκαν ουκ ολίγα λάθη κατά τη διάρκεια της θητείας του. Το κορυφαίο από αυτά; Αναμφίβολα, το πώς η CIA δεν κατάφερε να αποτρέψει ή έστω να πάρει «μυρωδιά» από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της «Αλ Κάιντα» τον Σεπτέμβριο του 2001. Ο Τένετ εμπιστευόταν πάρα πολύ τον Μακρίδη, ένα στέλεχος που είχε μόνο επιτυχίες να επιδείξει στη μέχρι τότε καριέρα του, ως ένας «ήσυχος» κατάσκοπος. Οι ελάχιστες πληροφορίες γύρω από το άτομό του λένε ότι στρατολογήθηκε από τη CIA με τη συνήθη μέθοδο που χρησιμοποιεί η υπηρεσία, η οποία συνεργάζεται στενά με καθηγητές πανεπιστημίων.

Αυτοί είναι που αναλαμβάνουν να προσεγγίσουν τελειόφοιτους για τους οποίους πιστεύουν ότι διαθέτουν τα προσόντα να κάνουν καριέρα στον χώρο των μυστικών υπηρεσιών. Μεγαλωμένος στους κόλπους μιας οικογένειας που του πρόσφερε όσα περισσότερα μπορούσε, ο Μακρίδης σπούδασε Αεροδιαστημική Μηχανική στο Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο και έκανε το μάστερ του στην επιστήμη των υπολογιστών στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Ρότσεστερ.

Τελείωσε ουσιαστικά τις σπουδές του το καλοκαίρι του 1985 και όταν ρωτήθηκε αν θα τον ενδιέφερε μια καριέρα στη CIA, δεν βιάστηκε να πει «ναι». Αντιθέτως, πέρασε δύο καλοκαίρια ως απόφοιτος στις εγκαταστάσεις της υπηρεσίας, πριν αποφασίσει να ενταχθεί στο δυναμικό της περνώντας από κάποιες συνεντεύξεις, εξετάσεις και το τεστ ανιχνευτή ψεύδους. Το μόνο σίγουρο για όσους τον ήξεραν καλά ήταν ότι ο Αντι Μακρίδης δεν είχε καμία βλέψη για καριέρα στο επιχειρησιακό πεδίο, ως μυστικός πράκτορας δηλαδή, καλυμμένος πίσω από διπλωματική ιδιότητα σε χώρες του εξωτερικού. Προτίμησε από τότε να είναι κατά κάποιον τρόπο στα μετόπισθεν, φροντίζοντας με τη δουλειά του να κυλούν όλα ομαλά σε ευαίσθητες επιχειρήσεις που εξελίσσονταν ανά τον κόσμο. Παρότι ανήκε στη φουρνιά πρακτόρων όπως ο Τζον Κυριάκου και ο Γουίλιαμ Μπάσιλ -αμφότεροι γνωστοί και μη εξαιρετέοι στην Ελλάδα- ο Μακρίδης παρέμεινε σχεδόν τρεις δεκαετίες μια σταθερή φιγούρα στα κεντρικά της CIA στο Λάνγκλεϊ. Θεωρείται εξαιρετικός αναλυτής, αποπνέει ηρεμία ακόμη και σε πολύ δύσκολες καταστάσεις και κυρίως δεν λειτουργεί ποτέ με θολωμένο μυαλό. Πάνω από τρεις δεκαετίες ήταν αυτό που λέμε «ένας ήσυχος κατάσκοπος», ένας επιτελικός γραφείου που διέπρεψε αρχικά στον τομέα των αναλύσεων.


Τα κεντρικά γραφεία της CIA


Πυροβολεί με το μυαλό

Η δουλειά του στη Διεύθυνση Πληροφοριών εκτιμήθηκε ιδιαίτερα, όπως και ο χαρακτήρας του, αφού ο Μακρίδης πίστευε πάντα στο ομαδικό παιχνίδι.
Ανέλυε και την παραμικρή λεπτομέρεια σε βάθος, ακόμη και αυτή που άλλοι δεν θα της έδιναν καμία σημασία, ενώ κανείς δεν θυμάται τον Μακρίδη να τσακώνεται.
Επίσης, ως μη επιχειρησιακός πράκτορας, δεν είναι λάτρης των όπλων, αν και ένας συνάδελφός του είχε πει σε μια παρέα ότι «ο Αντι δεν πυροβολεί με το χέρι αλλά με το μυαλό». Κάτι που εκτίμησε ιδιαίτερα ο Τζον Μακλάφλιν, αναπληρωτής διευθυντής της CIA ο οποίος έχρισε τον Μακρίδη εκτελεστικό βοηθό του, πριν τον στείλει να ενημερώνει καθημερινά τον πρόεδρο Μπους μετά την τρομοκρατική επίθεση της «Αλ Κάιντα», την 11η Σεπτεμβρίου του 2001. Εχοντας πλήρη επίγνωση της δουλειάς του, ο Μακρίδης θα είναι στον Λευκό Οίκο μέχρι τον Φεβρουάριο του 2004, όμως φωτογραφία του από εκείνη την περίοδο δεν υπάρχει. Για την ακρίβεια, δεν υπάρχει καμία δημόσια φωτογραφία του, εκτός από αυτήν που δημοσιοποιήθηκε την ημέρα που έγινε γνωστή μέσω της Τζίνας Χάσπελ η νέα του θέση.

Η τελευταία αναφέρθηκε με πολύ κολακευτικά λόγια στον Ελληνα ομογενή λέγοντας, μεταξύ άλλων: «Πολλοί από εσάς είτε γνωρίζετε τον Αντι, είτε έχετε εργαστεί μαζί του κατά τα 32 χρόνια καριέρας του στη CIA. O Αντι έχει τη φήμη ότι δημιουργεί ομάδες με ισχύ που οδηγούν την αποστολή της υπηρεσίας εμπρός και πιστεύουμε ότι αποτελεί σπουδαία προσθήκη στην ομάδα μας. Εχει βαθιά κατανόηση για το πώς λειτουργεί η CIA. Αυτοί που τον γνωρίζουν ξέρουν πόσο αφοσιωμένος είναι στην επιτυχία της αποστολής της υπηρεσίας. Επίσης, γνωρίζετε ότι είναι ο απόλυτα ομαδικός παίκτης». Ως Chief Operating Officer ο Μακρίδης είναι πλέον επιφορτισμένος μεταξύ άλλων με την επίβλεψη των καθημερινών επιχειρήσεων της CIA, τον χειρισμό διοικητικών θεμάτων, του προϋπολογισμού, καθώς και θεμάτων που αφορούν το προσωπικό, το ανθρώπινο δυναμικό και την ασφάλεια. Πολλοί λένε ότι το πιο μεγάλο του στοίχημα θα είναι να αποκαταστήσει το δίκτυο των Αμερικανών πρακτόρων και πληροφοριοδοτών στη Ρωσία, εισάγοντας νέες τεχνικές και αναλύσεις ώστε οι ΗΠΑ να έχουν ξανά πρόσβαση στα μυστικά του Πούτιν. Η ένταση των σχέσεων, οι απελάσεις και οι ασφυκτικές παρακολουθήσεις εκατέρωθεν, ακόμη και απλών υπαλλήλων γραφείου στην πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα, έχουν δημιουργήσει ένα στοπ στη ροή πληροφοριών της CIA από τη Ρωσία. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι έχουν «εξαφανιστεί» οι πληροφοριοδότες των Αμερικανών στη Ρωσία, φοβούμενοι ότι μπορεί να εντοπιστούν σε αυτό τον μυστικό πόλεμο των κατασκόπων.