Η παραίτηση της περασμένης εβδομάδας από πέντε Τούρκους στρατηγούς, που προκλήθηκε από μια ακόμη αναδιάταξη του κορυφαίου στρατιωτικού ο...
Η παραίτηση της περασμένης εβδομάδας από πέντε Τούρκους στρατηγούς, που προκλήθηκε από μια ακόμη αναδιάταξη του κορυφαίου στρατιωτικού οργάνου, έφερε στο προσκήνιο ένα παλιό πολιτικό ζήτημα: Tην απροθυμία των Τούρκων στρατιωτικών ηγετών να υπακούσουν στις εντολές της πολιτικής κυβέρνησης.
Ωστόσο, έχει επίσης φέρει στο φως την επιδείνωση της απογοήτευσης για τον μειωμένο ρόλο του στρατού και τον φόβο της φυλακής ειδικά μετά από όσα έγιναν μετά από το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016.
Πάνω από τρία χρόνια από το αποτυχημένο πραξικόπημα, έχει γίνει σχεδόν ρουτίνα για τις τουρκικές αρχές να κολλούν την…ρετσινιά σε αξιωματικούς των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (TSK) για υποτιθέμενους δεσμούς με τους πραξικοπηματίες. Από τον Ιούνιο, μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, απομακρύνθηκαν περισσότεροι από 2.000 αξιωματικοί.
Πριν από μια εβδομάδα, πέντε Τούρκοι στρατηγοί διορίστηκαν σε θέσεις στη νότια Τουρκία που είναι κρίσιμες για την επίβλεψη των επιχειρήσεων στη Συρία και γρήγορα υπέβαλαν τις παραίτηεις τους (τρεις αργότερα πείστηκαν να αποσύρουν τις παραιτήσεις τους).
Αυτό προκάλεσε την εικασία ότι οι παραιτήσεις, που οδηγεί σε τεχνικά πρόωρη συνταξιοδότηση, κατέδειξαν τη διαφωνία τους με την ταραγμένη συριακή πολιτική του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Πράγματι, ο ταξίαρχος Erdal Şener, ο οποίος πρόσφατα αποχώρησε από τη διοίκηση της Joint Task Force Command με τις ΗΠΑ στο Manbij, πρότεινε σε συνέντευξή του νωρίτερα αυτό το μήνα ότι, προκειμένου να σωθεί από ένα «βάλτο» στη Συρία, η τουρκική κυβέρνηση πρέπει να συνάψει συμφωνία με τη Συρία και τον Πρόεδρο Bassar Assad.
Ο Σενέρ πρόσθεσε ότι η συμφωνία ασφαλούς ζώνης ΗΠΑ-Τουρκίας που χτυπήθηκε τον περασμένο μήνα ήταν απλώς μια αμερικανική τακτική. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Σενέρ ήταν από τους στρατηγούς που αποσύρθηκαν βίαια πριν από το τέλος της θητείας τους ως μέρος ενός στρατιωτικού ανασχηματισμού που έλαβε χώρα σε συνεδρίαση του Υψηλού Στρατιωτικού Συμβουλίου (YAS) την 1η Αυγούστου.
Αλλά και αυτή την Τρίτη, σε συνέντευξη στην τουρκική ημερήσια εφημερίδα Sözcü, ο στρατηγός Ahmet Ercan Çorbacı απέκλεισε τις εικασίες ότι παραιτήθηκε την περασμένη εβδομάδα ως αντίδραση στο διορισμό του σε αποστολή της Συρίας. Είπε ότι αυτός και οι άλλοι στρατηγοί παραιτήθηκαν σε μεγάλο βαθμό για να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους για τον τρόπο με τον οποίο γίνονται διορισμοί και προαγωγές, βασισμένοι περισσότερο στην πολιτική πίστη παρά στην αξία και την αρχαιότητα.
Την 1η Αυγούστου μετά την συνάντηση του YAS, ο αριθμός των στρατηγών και των ναυάρχων μειώθηκε από 241 σε 233 και δεν έγιναν προαγωγές.
Ακολούθησε ο ανασχηματισμός της τελευταίας εβδομάδας από τον Erdoğan, ο οποίος ώθησε τις παραιτήσεις. Την Τετάρτη, ο Erdoğan απάντησε στις παραιτήσεις, εκδίδοντας ένα προεδρικό διάταγμα που ανασχημάτισε τις θέσεις έξι στρατηγών.
Από την ίδρυση της Δημοκρατίας το 1923, οι ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας διαδραμάτισαν βασικό πολιτικό ρόλο ως θεματοφύλακας της κοσμικής δημοκρατίας. Τουλάχιστον πέντε φορές κατά τη διάρκεια των τελευταίων 60 ετών, ο στρατός της Τουρκίας έχει κινηθεί πραξικοπηματικά να παρέμβει και να ανατρέψει την κυβέρνηση. Τέσσερις απόπειρες ήταν επιτυχείς, το 1960, το 1971, το 1980 και το 1997, ενώ το πέμπτο, το 2016, απέτυχε.
Ο πραγματικός λόγος πίσω από τις πρόσφατες παραιτήσεις μπορεί να είναι η αυξανόμενη δυσαρέσκεια για την κυριαρχία της κυβέρνησης επί των ενόπλων δυνάμεων μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, το οποίο φαίνεται να έχει τερματίσει τον κηδεμονικό ρόλο του κοσμικού χαρακτήρα της Δημοκρατίας.
Η αναδιάρθρωση αυτή δεν υλοποιήθηκε ποτέ…
Ωστόσο, φαίνεται τώρα ότι η τουρκική κυβέρνηση και ο πρόεδρος Erdoğan κάνουν συγκεκριμένα βήματα για να θέσουν σε εφαρμογή αυτό το σχέδιο και να οικοδομήσουν έναν στρατό του 21ου αιώνα.
Το πρώτο βήμα ήταν η εισαγωγή ενός νόμου περί στρατιωτικής θητείας που τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνιο, μειώνοντας την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία των προσώπων από 12 σε 6 μήνες. Αυτό σηματοδοτεί ένα βήμα προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας επαγγελματικής ένοπλης δύναμης, καθώς θα αυξήσει τη συνολική ετοιμότητα μάχης χάρη σε περισσότερη εμπειρία σε επίπεδο καριέρας.pentapostagma.gr
Αυτή η κίνηση ακολουθήθηκε από τη μείωση του αριθμού των γενικών στρατηγών και των ναυάρχων από 15 σε 7, δεδομένου ότι μια μικρότερη δύναμη φυσικά θα χρειαζόταν λιγότερους κυβερνήτες.