Η ΔΕΘ ανοίγει τις πύλες της το Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου 2017, και ήρθε η στιγμή να κάνουμε μία αναδρομή σε ανέκδοτα περιστατικά και φωτογραφ...
Η ΔΕΘ ανοίγει τις πύλες της το Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου 2017, και ήρθε η στιγμή να κάνουμε μία αναδρομή σε ανέκδοτα περιστατικά και φωτογραφίες ή συμβάντα άγνωστα στους περισσότερους, με «πλοηγό» το λεύκωμα «75 χρόνια επί 15 ημέρες», που έγραψε και επιμελήθηκε ο Κυριάκος Ποζρικίδης, έπειτα από τετραετή έρευνα σε αρχεία και υλικό εφημερίδων και φυσικά περιλαμβάνει πολύ περισσότερα στοιχεία, απ’ αυτά που μπορούμε να σας παρουσιάσουμε.
Πώς ξεκίνησε
Τις πύλες της πρώτης Έκθεσης η οποία στεγαζόταν στο Πεδίο του Άρεως απέναντι ακριβώς απέναντι από το κτίριο της Ηλεκτρικής Εταιρείας (έχει κατεδαφιστεί σήμερα) στην περιοχή Στρατηγείο, ανοίγει ο Νικόλαος Γερμανός. Σύμφωνα με τα αρχεία της ΔΕΘ, στην πρώτη Εκθεση συμμετείχαν 600 εκθέτες και είχε 100.000 επισκέπτες.
Tην ίδια χρονιά η εταιρεία «Ε.Χριστοδούλου-Παστέρ» παρουσιάζει στη ΔΕΘ «θεραπεία συφιλίδος με το ελληνικό βισμούθιο».
Στη ΔΕΘ διαφημίζεται στις εφημερίδες ως ιστορικό καθήκον. Εκείνη τη χρονιά ο ραδιοηλεκτρολόγος Χρήστος Τσιγγιρίδης ξεκινάει τη λειτουργία του Πρώτου Ραδιοσταθμού Θεσσαλονίκης. Έτσι οι λάτρεις της μπύρας μπορούν να απολαμβάνουν τις μελωδίες πίνοντας ένα παγωμένο ποτήρι μπύρα.
2η ΔΕΘ-1927
Η Διεθνής Έκθεση ένα χρόνο μετά τη λειτουργία της μεγαλώνει σε έκταση και μέγεθος.
Οι επιχειρηματίες κάνουν χρυσές δουλειές. Φτιάχνουν τα δικά τους περίπτερα και ο αριθμός των επισκεπτών αυξάνεται εντυπωσιακά φτάνοντας ακόμα και τις 200.000.
Την άνοιξη του 1927 η Ελληνική Kυβέρνηση προσέφυγε στην Kοινωνία των Εθνών για να πετύχει έκδοση δανείου υπό την εγγύησή της, αφού η πίστη της χώρας στις ξένες αγορές ήταν τότε χαμηλή.
Στο περίπτερο του Αγίου Όρους, πωλούνται αγιογραφίες, λάδια, μπαχαρικά και βότανα ως παυσίπονα και ιαματικά. Παράλληλα στην είσοδο του περιπτέρου της οινοποιητικής «Αχάια», οι επισκέπτες εντυπωσιάζονυαι από μια φρουρά εντυπωσιακών φουστανελοφόρων.
Όλα πάνε καλά έως και τις 27 Σεπτεμβρίου. Μετά μία διακοπή ρεύματος βυθίζει στο σκοτάδι την ΔΕΘ. Επικαλούμενη ανακοινωθέν του Γ΄ Σώματος Στρατού, η εφημερίδα «Φως» αποκαλύπτει ότι στις 28/9/27 «η Θεσσαλονίκη διέτρεξε μεγάλο κίνδυνο». Κι αυτό γιατί, ομάδα κομιτατζήδων σχεδίαζε να χτυπήσει την κατάμεστη ΔΕΘ, σερβικά ιδρύματα, το Κυβερνείο, το Στρατηγείο «και τας αποθήκας Πυρομαχικών»
Η 3η έκθεση το 1928
Το 1928 είναι η περίοδος που ο Δάγκειος Πυρετός θερίζει την Ελλάδα γι’ αυτό το λόγο η ΔΕΘ αποφασίζει να μειώσει το εισιτήριο των επισκεπτών.
Η εταιρία «Οικονομίδου-Φλίσκου» μαγνητίζει τους επισκέπτες της έκθεσης με το ομοίωμα του Λευκού Πύργου από σαπούνι, που παρουσιάζει. Το ίδιο έτος μία διάρρηξη αναστατώνει την ΔΕΘ. Μάλιστα ο διαρρήκτης έχει και μία ιδιαίτερη προτίμηση στα πούρα.
Η 3η έκθεση σηματοδοτείται και από την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου ο οποίος έκανε μία στάση στη Θεσσαλονίκη, ερχόμενος από το Βελιγράδι.
Μάλιστα οι Έλληνες πρόσφυγες ταπητουργοί τού δωρίζουν ένα χαλί στο περίπτερο της ταπητουργίας.
Οι βιομήχανοι των Αθηνών εξακολουθούν να σνομπάρουν και την 3η ΔΕΘ.
Η 4η έκθεση το 1929
Οι επιχειρηματικές πράξεις θα ξεπεράσουν τα 40 εκατ. δρχ.
Την πρώτη διάκριση παίρνει ο «Λουμίδης». Μεγάλη είναι και η συμμετοχή των Ελληνικών μπισκότων «Παπαδοπούλου» ενώ τις εντυπώσεις κερδίζει η πρώτη έκθεση Ελληνικού Τύπου με εφημερίδες και περιοδικά που κυκλοφόρησαν μετά την επανάσταση του 1821!
Δωρεάν καραμέλες διανέμει η εταιρία «Λάιφ Σέιβερς» Η στέρηση των Ελλήνων εκείνη την εποχή είναι τόση, που πιτσιρικάδες και γονείς συρρέουν κατά εκατοντάδες και οι υπάλληλοι της εταιρίας αναγκάζονται κάθε τόσο να κλείνουν τις πόρτες του περιπτέρου, για να ελέγχουν την κατάσταση.
Η 5η έκθεση το 1930
Αυτό που κλέβει τις εντυπώσεις είναι εξακύλινδρο αυτοκίνητο της Dodge, το οποίο έχει υδραυλικά φρένα!
Στο ιαπωνικό περίπτερο οι κυρίες μπορούν να βρουν παραβάν 12.000 δρχ, κιμονό 4.000 ενώ γι΄ αυτούς που δεν αντέχουν να δώσουν τόσα χρήματα υπάρχουν είναι τα μεταξωτά μανδήλια, προς 100 δρχ.
Τα φώτα της έκθεσης τα δίνει η Ελλάδα: ο φωτισμός είναι αμιγώς ελληνικός, με λαμπτήρες εγχώριας κατασκευής.
«Σκοτεινό» σημείο της διοργάνωσης του 1930, η κόντρα ΔΕΘ-δήμου Θεσσαλονίκης, όταν ο τελευταίος απαιτεί είσπραξη φόρου από τις διαφημίσεις εντός της ΔΕΘ.
Στις 29/9, μία ημέρα πριν από το κλείσιμο της έκθεσης, στους χώρους της γίνεται «χαμός». Ο λόγος; Είναι ο μόνος χώρος όπου μπορεί να πιει κάποιος μπίρα ή καφέ, γιατί λόγω δημοτικών εκλογών όλα τα κέντρα διασκέδασης είναι κλειστά με νόμο!
Οι βιομήχανοι παλαιάς Ελλάδας προσπαθούν να τορπιλίσουν τη ΔΕΘ για λόγους ανταγωνισμού, με εμπιστευτική εγκύκλιο του προέδρου του Συνδέσμου τους, Χατζηκυριάκου, αλλά τελικά …«δεν τους περνάει».
ΔΕΘ 1931-1940
Για πρώτη φορά παρουσιάζονται στην έκθεση τα καλλυντικά της Elizabeth Arden, και οι γυναίκες σπεύδουν στα περίπτερα για να τα αποκτήσουν.
Αυτό που τραβά τα βλέμματα των επισκεπτών είναι ο «Γύρος του Θανάτου» του Μπίλι Γουόρντ. Πρόκειται για την νέα ατραξιόν Λούνα Παρκ.
Τραγικό θάνατο βρήκαν και τρεις άνθρωποι που εκτινάχτηκαν από τις κούνιες. Η ΔΕΘ δείχνει τα ρεφλέξ της το 1932, όταν η διεθνής κρίση θέριζε, θεσπίζοντας τη λαϊκή ημέρα με εισιτήριο 5 δρχ, ενώ «πατεντάρει» λαχείο στα πρότυπα του σημερινού ξυστού! Μεσούσης της έκθεσης ισχυροί σεισμοί προκαλούν τεράστιες ζημιές στη Χαλκιδική και μέρος των εσόδων διατίθενται υπέρ σεισμοπλήκτων.
Το 1933 η ΔΕΘ προβάλλει τον ελληνικό τουρισμό και το μακεδονικό βιβλίο, έρχονται ειδικές αμαξοστοιχίες με επισκέπτες από το Μοναστήρι, γεμίζουν τα περίπτερα με Βαλκάνιους επιχειρηματίες και η εταιρία υπολογίζει την κατά κεφαλήν δαπάνη του μέσου επισκέπτη της ΔΕΘ μεταξύ 150 και 200 δρχ.
Το 1934 η ΔΕΘ ξεκινά τα road shows για την προβολή της ελληνικής οικονομίας και σε συνεργασία με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Θεσσαλονίκης διοργανώνει μεταφερόμενη έκθεση στην Γιουγκοσλαβία. Στη ΔΕΘ συμμετέχουν μεταξύ άλλων η βιομηχανία «ΕΒΕΚ», η «Κολλινός» και η «ΑΒΕΖ», ενώ η εμπορική κίνηση στην πόλη ξεπερνά τα 200 εκατ. δρχ!
10η έκθεση
Την χρονιά 1935 η 10η έκθεση λαμβάνει χώρα χωρίς την παρουσία του ιδρυτή της ο οποίος είχε πεθάνει ένα χρόνο πριν. Λίγο πριν πεθάνει είχε εξασφαλίσει από την κυβέρνηση νέους χώρους προκειμένου να επεκταθεί η ΔΕΘ.
Εντυπωσίασε ο «Θίασος των Νάνων» από τη Βουδαπέστη και ο «Γύρος του Θανάτου».
Το 1936, επισκέπτεται την έκθεση ο διάδοχος Παύλος, ενώ ο Μεταξάς έχει ήδη ανέβει στην εξουσία.
Στην έκθεση παρουσιάστηκαν οι πρώτες μάσκες προστασίας από χημικό πόλεμο.
Το 1937, στο λούνα παρκ υπήρχε μέρος του Βιενέζικου Πράτερ, ενώ μεγάλη ατραξιόν ήταν ο «Ιπτάμενος Ίππος» με την όμορφη Αμαζόνα καθώς και η περιστρεφόμενη μοτοσικλέτα «Λούπινγκ δε Λουπ» με τον περίφημο Σερ Ρίκιγκ από την Νέα Υόρκη. Η επίδειξη όμως που έκοβε την ανάσα των επισκεπτών ήταν αυτή του «Φλεγόμενου Αερόστατου».
Τέλος διοργανώθηκαν παραστάσεις της «Άιντα» του Βέρντι.
Το 1938, η ΔΕΘ βιώνει κι αυτή την αλματώδη άνοδο του Χίτλερ. Ανάμεσα στις σημαίες που κυματίζουν στις πύλες της είναι κι αυτή με τη σβάστικα. Το 1940 κι ενώ η ΔΕΘ έχει μετακομίσει από το Πεδίον του Άρεως όπου γινόταν μέχρι τότε, στον σημερινό της χώρο, η χιτλερική Γερμανία συμμετέχει επίσημα στην έκθεση.
Η Αλβανία κατασκεύασε περίπτερο, χαρακτηριστικό του οποίου ήταν ο Πύργος 23 μέτρων!
Το 1939 η Γερμανία είχε ήδη εισβάλει στην Πολωνία. Παρ’όλα αυτά η Γερμανία συμμετείχε στη ΔΕΘ και μάλιστα με δικό της περίπτερο.
Η 14η ΔΕΘ του 1939 ήταν η τελευταία που έγινε στο Πεδίο του Άρεως.
Στις 22/9/1940, ο Γερμανός πρόξενος παραθέτει δεξίωση, πλέκοντας εγκώμια για την Ελλάδα και την έκθεση, λίγες μόλις εβδομάδες προτού ακουστεί το
«Όχι» της 28ης Οκτωβρίου.
Ο πόλεμος ξεσπά και πολλοί από τους εκθέτες δεν προλαβαίνουν καν να πάρουν τα πράγματά τους από τους χώρους της ΔΕΘ.
Την περίοδο της Κατοχής οι Γερμανοί χρησιμοποιούν τα περίπτερα σαν αποθήκες, ενώ πριν αποχωρήσουν από τη Θεσσαλονίκη ανατινάζουν τα κτίρια της ΔΕΘ. Η Έκθεση θα μείνει κλειστή για 10 ολόκληρα χρόνια.
ΔΕΘ 1941-1950
Οι Γερμανοί βάζουν φωτιά στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ και την ανατινάζουν. Έτσι για 10 ολόκληρα χρόνια μένει κλειστεί προκειμένου να επουλώσει τα τραύματά της.
Με αφετηρία την 16η διοργάνωση του 1951, η ΔΕΘ θα αποτελέσει -κι ούτε ήταν δυνατό να γίνει διαφορετικά- έναν πραγματικό καθρέφτη της ελληνικής οικονομίας, αλλά και γενικότερα της ζωής της χώρας.
Η 16η ΔΕΘ, η πρώτη μεταπολεμική, εγκαινιάστηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 1951. Τότε λειτουργεί κυρίως ως χώρος οικονομικών συναλλαγών και λιγότερο ως λαϊκό πανηγύρι. Κυριαρχούν η προσπάθεια για ανοικοδόμηση, η ξένη βιομηχανική παρουσία, η ντόπια αγροτική και βιοτεχνική παραγωγή.
Ταυτόχρονα και όσο οι συγκοινωνίες βελτιώνονται, οι Έλληνες αποκτούν αυτοκίνητα και ο αριθμός των επισκεπτών αυξάνεται.
ΔΕΘ 1951-1960 Η δημιουργία του πρώτου καφέ
Το 1951 ο πρωθυπουργός Νικόλαος Πλαστήρας ανακοίνωσε ότι η ΔΕΘ θα επαναλειτουργούσε εντός του έτους. Την 1η μέρα που άνοιξε δεν προβλέψανε να έχουν πολλά ταμεία με αποτέλεσμα με δυσκολία να μπουν 20.000 άτομα αφήνοντας έξω τουλέχιστον 5.000 επισκέπτες. Συνολικοί επισκέπτες 543.000, 100.000 εκ των οποίων ήταν από εκτός Θεσσαλονίκης. Το εισιτήριο ήταν 4000δρχ ενώ το εργατικό-υπαλληλικό 2000δρχ.
Το 1952, 773.000 επισκέφτηκαν την έκθεση, ο μεγαλύτερος αριθμός επισκεπτών από 28 πόλεις της Ευρώπης που διοργάνωναν Εκθέσεις.
Το 1953 η λειτουργία της ΔΕΘ -της πρώτης που εγκαινιάζεται από πρωθυπουργό μεταπολεμικά- παρατείνεται επί διήμερο, προκειμένου οι εισπράξεις από την πρώτη ημέρα της παράτασης να διατεθούν για τη στήριξη των πληγέντων από τους σεισμούς σε Ζάκυνθο-Κεφαλονιά.
Το 1954, στο αμερικανικό περίπτερο κατασκευάζεται κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης, σύμφωνα με το λεύκωμα. Οι επισκέπτες μετατρέπονται σε μικρά παιδιά, που κοιτάζουν όλο θαυμασμό και απορία, για πρώτη φορά, τον εαυτό τους σε μια οθόνη τηλεόρασης.
Η διοργάνωση του 1955, όπως και γενικότερα όλη η ελληνική ιστορία, σημαδεύεται από τον διωγμό των Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη. Το περίπτερο της Τουρκίας στη ΔΕΘ κλείνει πριν από τη λήξη της έκθεσης.
Το 1956 την παράσταση στη ΔΕΘ κλέβουν τα εντυπωσιακά συντριβάνια που οι επισκέπτες τα κοιτάνε με θαυμασμό και δέος.
Το 1957 Κίνα και ΗΠΑ συναγωνίζονται σε κινήσεις εντυπωσιασμού. Οι μεν Κινέζοι εκτοξεύουν παραδοσιακές κροτίδες, υποδεχόμενοι τον πρωθυπουργό, Κωνσταντίνο Καραμανλή, οι δε Αμερικάνοι ψήνουν κοτόπουλο σε ηλεκτρικό μαγειρείο που λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια, το οποίο είναι τμήμα ενός ολόκληρου συστήματος θέρμανσης με τη δύναμη του ήλιου.
Κι αν η εφευρετικότητα των Αμερικανών δημιούργησε προϊόντα που μοιάζουν πρωτοποριακά ακόμη και σήμερα, ένας υπάλληλος «εφηύρε» κάτι που άλλαξε την καθημερινότητα των Ελλήνων. Επρόκειτο για τον Δημήτρη Βακόνδιο, που δημιούργησε τον πρώτο καφέ-φραπέ στην ιστορία!
Το 1958, Τσιτσάνης, Καζαντζίδης και Μαρινέλλα ανεβάζουν στα τραπέζια τους επισκέπτες της ΔΕΘ.
Λίγο μετά τα μέσα του αιώνα, για τους ξένους επισκέπτες της Θεσσαλονίκης, ιδίως δε τους Αθηναίους, η πόλη αποτελεί μεν δέλεαρ λόγω της ΔΕΘ, αλλά όχι μόνο χάρη σ’ αυτήν. Ξεκινά αυτό που έκτοτε έγινε παράδοση: η νυχτερινή «επιδρομή» στα μπουζούκια, στη διάρκεια της ΔΕΘ
Το 1959 η ΔΕΘ ειναι πια μια από τις πιο καταξιωμένες εκθέσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το 1960 ίδιο έτος, κατεδαφίζονται τα περίπτερα Α’, Β΄ και εθνικής παραγωγής, προκειμένου στη θέση τους να κατασκευαστεί το «Αλεξάνδρειο Μέλαθρον», το γνωστό σε όλους «Παλέ Ντε Σπορ».
Επίσης ξεκινάει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (αρχικά ως Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου). Ήταν μια ιδέα του Λίνου Πολίτη και του Παύλου Ζάννα που υιοθετήθηκε αμέσως από την ΔΕΘ
Στην πρώτη κριτική επιτροπή συμμετείχαν ο Στρατής Μυριβήλης, η Κατίνα Παξινού και ο Ιωάννης Βελλίδης. Το παρών έδωσαν στο Φεστιβάλ η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Τζένη Καρέζη, η Μάρω Κοντού και δεκάδες άλλοι καλλιτέχνες. Βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου στον Δημήτρη Χορν και Α’ Γυναικείου στην Αλίκη Βουγιουκλάκη για την ταινία «Μανταλένα».
1961-1970
Σε αυτή την έκθεση αυτό που θυμούνται πολλοί είναι ο θυμός του Φίνου επειδή η ταινία του «Κατήφορος» δεν έπαιξε Σαββατοκύριακο αλλά Πέμπτη, με αποτέλεσμα να την αποσύρει τελείως από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου.
το Φεστιβάλ Τραγουδιού το 1962 μετακομίζει στη Θεσσαλονίκη. Σ’ αυτούς μεταξύ των άλλων διαγωνίζονται οι Βογιατζής, Βάνου και Κουρούπη.
Το 1963 λόγω ενός βραχυκυκλώματος το περίπτερο της Πειραϊκής Πατραϊκής παίρνει φωτιά.
Η δεξίωση λόγω καταρρακτώδους βροχής αναβάλλεται και τα πυροτεχνήματα που ήταν έτοιμα δεν ανάβουν ποτέ.
Το 1964, καλλίγραμμα και πανέμορφα μοντέλα μαγνητίζουν τους επισκέπτες της έκθεσης. Ανάμεσα σ’ αυτά η Miss Kosmos Κορίνα Τσοπέη, Μις ΗΠΑ, Μπόμπι Τζόνσον.
Xαρακτηριστικό συμβάν εκείνης της περιόδου ήταν και το ντύσιμο που επέλεξε η Ελένη Ανουσάκη. Το ντεκολτέ της ηθοποιού ήταν τόσο ανοιχτό που οι αστυνομικοί της εμπόδισαν την είσοδο στο κτίριο διοίκησης για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου.
Το 1965 είναι η χρονιά των αστροναυτών και του …νομάρχη Κούρναβου.
ΗΠΑ και Ρωσία διαγωνίζονται ατύπως για τον τίτλο της διαστημικής δύναμης, στέλνοντας στη Θεσσαλονίκη το βαρύ πυροβολικό τους: οι μεν ΗΠΑ τους αστροναύτες Κούπερ και Κόνραντ, οι δε Ρώσοι τους συναδέλφους τους, Λεόνοφ και Μπελάγιεφ καθώς και ομοίωμα του διαστημοπλοίου «Σπούτνικ Βοστόκ»
Πίσω στη …γη, το τεταμένο πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα, μετά την πτώση του Γεώργιου Παπανδρέου, έχει αντίκτυπο και στη ΔΕΘ του 1965, μία από τις μεγαλύτερες μέχρι τότε. Κανένας πολιτικός δεν εμφανίζεται για να την εγκαινιάσει και το καθήκον αναλαμβάνει ο τότε νομάρχης Κούρναβος.
Ταυτόχρονα, ξεκινάει το πρώτο ράλι ΔΕΘ, το οποίο κερδίζει ένα Μίνι Κούπερ Ες (Mini Cooper S).
Το 1966 νέος θεσμός στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου ΔΕΘ, η Μις Φεστιβάλ. Πρώτη νικήτρια η Βέρα Κρούσκα.
Η ΔΕΘ του 1967 γίνεται λίγους μήνες μετά το πραξικόπημα και την εγκαθίδρυση της Χούντας στην Ελλάδα. Το άσμα που ακούγεται από το ραδιόφωνο είναι «Ολόκληρος ο κόσμος από την καρδιά της Θεσσαλονίκης».
Από το 1968, αρχίζει να υπάρχει έντονα η φήμη πως η Έκθεση θα μετακομίσει στο Καλοχώρι, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η εφημερίδα «Μακεδονία».
Το 1969, εγκαινιάζεται ο πρώτος όροφος του πύργου του ΟΤΕ ο οποίος φτάνει τα 25 μέτρα. Οι τυχεροί βλέπουν τα 8,40 μέτρα ενώ το 1970 αυτός στέκεται, πλέον, σε όλο του το ύψος!
ΔΕΘ 1971-1980
Το 1971 εγκαινιάζεται η 36η ΔΕΘ, το μεγαλύτερο Ελληνικό φέριμποτ καίγεται και οι νεκροί είναι δεκάδες.
Αξιομνημόνευτη είναι και η δήλωση που είχε κάνει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το 1974.
«Εγκαινιάζω την πρώτη μεταπελευθερωτική περίοδο της ΔΕΘ».
Πριν είχε κάνει κάνει 300.000 Έλληνες να παραληρούν από ενθουσιασμό στη διάρκεια ομιλίας του.
To Σεπτεμβρίου μία ημέρα προτού κλείσει η ΔΕΘ, η Θεσσαλονίκη είναι η πρώτη που αποκτά κινηματογράφο drive-in. Στην οθόνη, ο επιθεωρητής Κάλαχαν με το μάγκνουμ του.
Το 1979 δύο νέες διεθνείς εμπορικές εκθέσεις εγκαινιάζονται. Η μία είναι η Furnidec και η άλλη η Textilia.
Από το 1980 και μετά η έκθεση αποκτά όλο και εμπορικότερο χαρακτήρα.
Ο καλλιτεχνικός και φεστιβαλικός χαρακτήρας της μειώνεται.