Στούπα να μην παραδοθείς, τα όπλα να μη δώσεις, στου Βελουχιώτη τα σκυλιά ψυχή μην παραδόσεις! Δεν παραδίνω τ’ άρματα, ούτε τα παλικάρια,...
Στούπα να μην παραδοθείς, τα όπλα να μη δώσεις, στου Βελουχιώτη τα σκυλιά ψυχή μην παραδόσεις!
Δεν παραδίνω τ’ άρματα, ούτε τα παλικάρια, στους Γαργαλιάνους πολεμούν σαν άγρια λιοντάρια!
Κι ο Παπαδήμας φώναξε, βάζει φωνή μεγάλη, «βάλτε μια σφαίρα μες τ’ αυτί, μόνοι σας σκοτωθείτε, να μην παραδοθείτε!
Κι ο Στούπας τους αγκάλιασε και το πιστόλι βγάζει, στο κεφάλι του τ’ αδειάζει!
(δημώδες άσμα)
Σ’ αυτές τις άγριες ημέρες που διανύουμε –που θυμίζουν εντόνως τις πρώτες ημέρες της συμμοριτοκρατίας του 1944- θεωρώ σκόπιμο να αναφερθώ σ’ έναν ξεχωριστό άνδρα, έναν ήρωα που έδωσε και την ζωή του για την Ελλάδα, γιατί –ποιος ξέρει πως θα ’ρθουν τα πράγματα- ίσως κληθούμε να συνεχίσουμε τους προδομένους αγώνες του. Πρόκειται για τον ταγματάρχη Παναγιώτη Στούπα!
Ο Π. Στούπας, γεννήθηκε το 1894 στο χωριό Λεύκη, κοντά στους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας. Κατετάγη στον Στρατό το 1914. Μονιμοποιήθηκε το 1916, λαβών τον βαθμό του υπολοχαγού. Έλαβε μέρος στην Μικρασιατική Εκστρατεία και τραυματίστηκε τρεις φορές. Αποστρατεύθηκε το 1923 ως βασιλόφρων, με τον βαθμό του υπολοχαγού. Τα επόμενα χρόνια πήρε τους βαθμούς του λοχαγού και του ταγματάρχη ως έφεδρος. Έλαβε μέρος στον πόλεμο του 1940 ως εθελοντής, υπό τον μετέπειτα αρχηγό των Τ.Α. στην νότιο Πελοπόννησο, συνταγματάρχη Δ. Παπαδόγκωνα, διοικητή της Μεραρχίας Κρητών στην Ήπειρο που κατέλαβε την Τρεμπεσίνα. Μετά την κατάρρευση του μετώπου, το σύνταγμα του Παπαδόγκωνα ήτο το μόνο που επέστρεψε συντεταγμένα. Όμως, πολλοί Κρήτες αποκόπηκαν κι έμειναν στην Μεσσηνία. Ο Π. Στούπας τους βόλεψε στο χωριό του, μοιράζοντάς τους στις οικογένειες.
Κατά την πρώτη περίοδο της κατοχής, σχημάτισε ομάδα ανταρτών στα βουνά της Μάλης, στην ορεινή Τριφυλία, με δύναμη γύρω στους 50 άνδρες, ανήκων στην οργάνωση Ελληνικός Στρατός (ΕΣ). Η αυξημένη αντιστασιακή δράση της οργανώσεως προκάλεσε την μήνι του ΕΑΜ, στόχος του οποίου ήταν να μην υπάρχουν ένοπλες εθνικές ομάδες μετά την απελευθέρωση, διότι προφανώς θα στέκονταν εμπόδιο στην κατάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές. Έτσι, μετά από συνεχείς επιθέσεις, ο Ε.Σ. υποχρεώθηκε να υπογράψει το Σύμφωνο του Δυρραχίου, με το οποίο διαλύθηκε, προκειμένου να προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ. Όμως, λίγοι ήσαν αυτοί που εδέχθησαν την ατίμωση.
Ο Π. Στούπας, καίτοι είχε υποσχεθεί να μεταβεί στο αρχηγείο του ΕΛΑΣ, στο Δυρράχι, για να καταταγεί, επέστρεψε στην Λεύκη, για να σκεφθεί τι μέλλει γενέσθαι. Μόλις οι κομμουνιστές κατάλαβαν ότι ο Στούπας δεν πρόκειται να προσχωρήσει στις συμμορίες τους, απέστειλαν δύο λόχους του ΕΛΑΣ για να τον ξεπαστρέψουν. Στις 10 Οκτωβρίου 1943, τα κόκκινα τσακάλια κύκλωσαν την Λεύκη. Ο Στούπας τους αντιμετώπισε με 10 άνδρες του και κατάφερε να τους αναχαιτίσει, προκαλώντας τους βαριές απώλειες. Ωστόσο, σε νέα επίθεση που πραγματοποίησαν μπόρεσαν να εισέλθουν στο χωριό, όπου δολοφόνησαν τρεις από τους άνδρες του Στούπα που έκαναν το λάθος να παραδοθούν, πιστεύοντας το «χωνί» που βεβαίωνε ότι δεν θα τους πειράξουν και τρεις χωρικούς, ενώ έκαψαν το πατρικό σπίτι του Στούπα κι άλλα δέκα εθνικιστών. Νομίζοντας ότι ο ταγματάρχης κάηκε ζωντανός, οι συμμορίτες απεχώρησαν. Όμως, ο παράτολμος ταγματάρχης –έχοντας μαζί του τον αδελφό του και τρεις άνδρες του- είχε καταφέρει νωρίτερα να διαφύγει και να βρει καταφύγιο στους γύρω λόφους.
Εν των μεταξύ, την ίδια εποχή στην Αθήνα ο συμπολεμιστής του στα βορειοηπειρωτικά βουνά, συνταγματάρχης Παπαδόγκωνας, ετοίμαζε τα Τάγματα Ασφαλείας της Νοτίου Πελοποννήσου. Θυμήθηκε, λοιπόν, το ταγματάρχη Στούπα κι έστειλε τους ανθρώπους του να τον βρουν και να τον φέρουν ενώπιόν του. Έτσι κι έγινε!
Ο Στούπας κατέβηκε στην Καλαμάτα τον Μάρτιο του 1944 και οργάνωσε τα Τάγματα. Εγκατέστησε το Τάγμα του –αποτελούμενο από 80 άνδρες- στον Μελιγαλά και φρουρές στις γύρω κωμοπόλεις. Στις 7 Απριλίου, δέχτηκε την επίθεση συμμορίας βουλγαροκομμουνιστών και τους έτρεψε σε άτακτη φυγή. Εν συνεχεία, το Τάγμα του Στούπα, ενισχυμένο με νέους άνδρες που προσχώρησαν μετά την νίκη του Μελιγαλά, επιτέθηκε στα Στρατόπεδα Συγκεντρώσεως του ΕΑΜ στο Χαλβάτσου (σημερινό Κεφαλόβρυσο) και στην Ποταμιά και απελευθέρωσε 448 κρατούμενους, μεταξύ των οποίων και πολλά μέλη της οικογένειας του Στούπα. Όπως ήταν φυσικό, οι πιο ετοιμοπόλεμοι από τους πρώην κρατουμένους κατετάγησαν στο Τάγμα του Στούπα.
Μετά την επιστροφή του Τάγματος στον Μελιγαλά, ο Στούπας παρέδωσε την διοίκηση και μαζί με 60 άνδρες μετακινήθηκε στους Γαργαλιάνους, εκτελώντας εντολή του Αρχηγείου Νοτίου Πελοποννήσου. Έτσι, απουσίασε –χωρίς την θέλησή του- από την μάχη του Μελιγαλά, έναν μήνα αργότερα. Μετά την σφαγή στην Πηγάδα, οι φονιάδες του Βελουχιώτη κατευθύνθηκαν προς τους Γαργαλιάνους. Μετά από μάχη μιας ημέρας κατέλαβαν την κωμόπολη και ακολούθησε λουτρό αίματος. Περίπου 500 μαχητές και άμαχοι έγιναν σφάγια των μαχαιροβγαλτών του ΕΑΜ. Τους πρώτους τους εξετέλεσαν. Όμως, μια «φαεινή» ιδέα ήλθε στο μυαλό του αιμοσταγούς σαδιστή Βελουχιώτη. Τα θύματα να μην πάνε «μία κι έξω», να πεθάνουν υποφέροντας! Έτσι, έδωσε την εντολή: «Οικονομία στις σφαίρες. Μαχαίρι!».
Όμως, το «μεγάλο ψάρι» που περίμενε να πιάσει ο Βελουχιώτης, του ξέφυγε! Ο ταγματάρχης με τους άνδρες του, επιχείρησαν παράτολμη έξοδο και πέτυχαν να διαφύγουν προς την Πύλο!
Η Πύλος, ήταν ο τελευταίος σταθμός των ορδών του Βελουχιώτη. Ο ταγματάρχης οργάνωσε την άμυνα της Πύλου στο κάστρο της κωμοπόλεως, αποφασισμένος να πέσει ηρωικά. Ωστόσο, οι προύχοντες της Πύλου, τρομοκρατημένοι από τις προηγούμενες σφαγές, συμφώνησαν με το ΕΑΜ να παραδώσουν την πόλη αμαχητί, με αντάλλαγμα να μην γίνουν φόνοι και πλιάτσικο. Αντιπροσωπεία τους επισκέφθηκε τον ταγματάρχη και του ανακοίνωσε την απόφασή τους. Ο ταγματάρχης δεν είχε άλλη επιλογή και θέλοντας και μη αποδέχθηκε την απόφασή τους. Ωστόσο, ο ίδιος είχε πάρει την απόφασή του και την ώρα που οι βουλγαροκομμουνιστές έμπαιναν στην Πύλο, ακούστηκε ένας και μόνο πυροβολισμός. Ο ασυμβίβαστος ταγματάρχης Στούπας αυτοκτόνησε στην πύλη του κάστρου και πέρασε στο Πάνθεον των ηρώων της Ιστορίας του Έθνους!
Αθάνατος!
Γ. Δημητρακόπουλος
Συνταξιούχος Εκπαιδευτικός
