Ο αμερικανικός ιστότοπος «Politico» παραθέτει οκτώ βασικές παραμέτρους για τις οποίες ξεκίνησε η Τουρκία τις πολεμικές επιχειρήσεις ανατολι...
Ο αμερικανικός ιστότοπος «Politico» παραθέτει οκτώ βασικές παραμέτρους για τις οποίες ξεκίνησε η Τουρκία τις πολεμικές επιχειρήσεις ανατολικά του Ευφράτη
Τη Δευτέρα, τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισαν να τιμωρήσουν την Άγκυρα για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξάγει ανατολικά του Ευφράτη με τους υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ να συμφωνούν για τον τερματισμό των εξαγωγών όπλων προς την Άγκυρα και την Ουάσιγκτον να επιβάλει οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της.
Ο αμερικανικός ιστότοπος «Politico» παραθέτει οκτώ βασικές παραμέτρους για τις οποίες ξεκίνησε η Τουρκία τις πολεμικές επιχειρήσεις ανατολικά του Ευφράτη.
1. Για ποιο λόγο υπάρχει εχθρότητα μεταξύ Τουρκίας και Κούρδων;
Μετά τον Α 'Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Κούρδοι έμειναν χωρίς πατρίδα και διασκορπίστηκαν σε Τουρκία, Συρία, Ιράκ και Ιράν. Ως εθνικές μειονότητες σε αυτά τα κράτη, οι Κούρδοι αντιμετώπισαν συχνά την καταστολή των αρχών. Σε αυτό το πλαίσιο, μια ένοπλη ομάδα, το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), αναδύθηκε αναζητώντας ένα κουρδικό κράτος εντός της Τουρκίας.
Στη δεκαετία του 1980, σημειώθηκαν βίαιες συγκρούσεις μεταξύ του τουρκικού κράτους και του ΡΚΚ, σκοτώνοντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Έκτοτε, το ΡΚΚ συχνά επιτίθεται κατά των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας. Η Άγκυρα, καθώς και η ΕΕ αλλά οι ΗΠΑ, θεωρούν το ΡΚΚ τρομοκρατική οργάνωση.
Αφότου ξέσπασε ο εμφύλιος στη Συρία, ένα παρακλάδι του PKK στη Συρία, η συροκουρδική πολιτοφυλακή «Μονάδες Προστασίας του Λαού» , πήραν τον έλεγχο στην περιοχή της βορειοανατολικής Συρίας. Η συροκουρδική πολιτοφυλακή YPG ανέλαβε αργότερα την ηγεσία των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), μιας στρατιωτικής συμμαχίας υποστηριζόμενης από τον συνασπισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ κατά των τρομοκρατών του Ισλαμικού Κράτους. Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις έχασαν περίπου 11.000 μαχητές στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Οι δυνάμεις YPG ισχυρίζονται ότι δεν συνδέονται άμεσα με το PKK, αλλά η Τουρκία - όπως και οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες στην περιοχή - λένε ότι διατηρούν στενούς δεσμούς. Για το λόγο αυτό, η Άγκυρα θεωρεί απειλή για την ασφάλειά της την δημιουργία ενός αυτόνομου κουρδικού κράτους στο κατώφλι της .
2. Τι ώθησε τον Ερντογάν να εισβάλει στην Τουρκία και τι προσπαθεί να επιτύχει;
Ο στόχος της Άγκυρας είναι διπλός: μάχεται την συροκουρδική πολιτοφυλακή «Μονάδες Προστασίας του Λαού» (YPG) σε απόσταση τουλάχιστον 30 χιλιομέτρων από τα σύνορα με στόχο να δημιουργήσει μια «ασφαλή ζώνη» σε περιοχές της συριακής επικράτειας στις οποίες προτίθεται να επιστρέψουν Σύροι πρόσφυγες. Η Τουρκία φιλοξενεί σήμερα περίπου 3,5 εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία, περισσότερους από οποιοδήποτε άλλο κράτος, με τον τουρκικό λαό να εκφράζει την δυσαρέσκειά του.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τμήματα της αντιπολίτευσης και πολλοί Τούρκοι, όχι μόνο υποστηρικτές του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υποστηρίζουν τη στρατιωτική επιχείρηση ανατολικά του Ευφράτη.
Η εισβολή, που τροφοδοτείται από την ανασφάλεια και το εθνικιστικό αίσθημα στη γείτονα, είναι η τρίτη επιχείρηση της Τουρκίας στη Συρία. Ο Ερντογάν έχει μιλήσει εδώ και καιρό για το σχέδιο να δημιουργήσει μια «ασφαλή ζώνη» απομακρύνοντας την YPG.
Αλλά άδραξε την ευκαιρία όταν οι ΗΠΑ του έκαναν χώρο με τον πρόεδρο Τραμπ να ανακοινώνει την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από την βορειοανατολική Συρία. Στη συνέχεια η Άγκυρα ξεκίνησε την επιχείρηση στις 9 Οκτωβρίου, με τα στρατεύματά της να εισέρχονται σε εδάφη όπου κατοικούν Κούρδοι μαζί με πολιτοφυλακές Αράβων.
Η ΕΕ καταδίκασε την εισβολή. Σε κοινή του δήλωση τη Δευτέρα, το ευρωπαικό μπλοκ δεσμεύθηκε ότι τα κράτη μέλη θα σταματήσουν τις εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία.
3. Τι έχει συμβεί από τότε στη Συρία;
Η βορειοανατολική Συρία, μια από τις πιο σταθερές περιοχές της χώρας μετά τον πόλεμο, έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης. Καθώς η Τουρκία άρχισε να καταλαμβάνει εδάφη της, οι Κούρδοι της Συρίας δεν είχαν άλλη επιλογή από το να συνάψουν συμφωνία με το υποστηριζόμενο καθεστώς από τη Μόσχα του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Ασαντ προκειμένου να μπει ένα φρένο στην τουρκική προέλαση.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, περισσότεροι από 130.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί από την έναρξη της επίθεσης. Η Τουρκία υποστηρίζει ότι έχει σκοτώσει πάνω από 600 "τρομοκράτες". Από την πλευρά του, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επισημαίνει ότι έχουν δολοφονηθεί δεκάδες άμαχοι. Την ίδια ώρα, εκατοντάδες τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους φέρεται να έχουν δραπετεύσει από φυλακές τα κλειδιά των οποίων έχουν οι Κούρδοι.
4. Μήπως αυτό σημαίνει ότι επίκειται μια άλλη μεγάλη ροή προσφύγων στην Ευρώπη;
Πιθανώς όχι. Δεκάδες χιλιάδες προσπαθούν να ξεφύγουν από το πεδίο της μάχης , αλλά δύο παράγοντες καθιστούν απίθανο ένα σημαντικό αριθμό να καταλήξει στην Ευρώπη παρά να μετακινηθεί εσωτερικά.Ο πρώτος είναι γεωγραφικός:με βάση το πώς κινούνται τα τουρκικά στρατεύματα, οι περισσότεροι που θα φύγουν, θα είναι αυτοί που βρίσκονται στη νότια Τουρκία και όχι από τη βόρεια πλευρά της χώρας.
Δεύτερον, έχει γίνει δύσκολη η διέλευση από τα σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Συρίας ακόμη και με τη βοήθεια λαθρεμπόρων, αφού η Τουρκία έχει ενισχύσει την ασφάλεια στα σύνορα.
Η Ευρώπη βασίζεται στη συνεργασία της Τουρκίας για τη διαχείριση των μεταναστών περιλαμβανομένης της περιπολίας του Αιγαίου. Γι' αυτό και η απειλή του Ερντογάν να στείλει όλους τους πρόσφυγες από την Τουρκία στην Ευρώπη εάν οι χώρες της ΕΕ συνεχίσουν να επικρίνουν την επίθεση της Συρίας στην Άγκυρα.
Αλλά είναι αμφισβητήσιμο εάν ο Ερντογάν θα το έκανε ποτέ :έχει απειλήσει εξάλλου ουκ ολίγες φορές ότι θα το πράξει.
5.Ποια ήταν η απάντηση της ΕΕ;
Η ΕΕ καταδίκασε την εισβολή. Σε κοινή δήλωση τη Δευτέρα, το μπλοκ δεσμεύθηκε επίσης ότι τα κράτη μέλη θα σταματήσουν τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία. Την Τρίτη, πολλές χώρες έβαλαν φρένο στο εμπόριο όπλων με την Άγκυρα, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Σουηδία. Την ίδια μέρα, συμφώνησαν να καταρτίσουν κατάλογο των πιθανών κυρώσεων που θα εφαρμοστούν εάν και όταν η ΕΕ αποφασίσει να το πράξει σε βάρος Τούρκων.
6. Ποιες θα είναι οι συνέπειες από την απαγόρευση εξαγωγής όπλων στην Τουρκία;
Είναι πιθανό να είναι πολύ περιορισμένη. Η Τουρκία, που είναι ήδη ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός στο ΝΑΤΟ όσον αφορά το προσωπικό, αύξησε τις αμυντικές δαπάνες κατά 65% την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης (SIPRI). Η Άγκυρα καλύπτει σήμερα το 70% των αμυντικών της αναγκών με εγχώρια παραγωγή, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου .
7. Πώς αντιδούν οι ΗΠΑ;
Με αντιφατικό τρόπο. Η Ουάσινγκτον αρχικά έδωσε το πράσινο φως στη Τουρκία για να βάλει «μπότα» στη βόρεια Συρία και εν συνεχεία την απείλησε ότι θα καταστρέψει την οικονομία της, αν δεν δείξει αυτοσυγκράτηση. Μετά επέβαλε κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας .
Επιπλέον, δεν είναι σαφές εάν ο Ερντογάν θα πραγματοποιήσει την προγραμματισμένη για τις 13 Νοεμβρίου επίσκεψή του στο Λευκό Οίκο όπου θα έχει συνομιλίες με τον Τραμπ.
8. Θα μπορούσε το ΝΑΤΟ να εμπλακεί στην ιστορία;
Με λίγα λόγια: Είναι εξαιρετικά απίθανο . Αλλά υπάρχει αυτή η φημολογία . Υπάρχουν ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που ισχυρίζονται ότι η Τουρκία, ως μέλος του ΝΑΤΟ, θα μπορούσε να εμπλέξει τη συμμαχία επικαλούμενη το άρθρο 5 - το οποίο κατοχυρώνει την αρχή της συλλογικής άμυνας - εάν για παράδειγμα δεχθεί επίθεση ως αποτέλεσμα της εισβολής της στη Συρία. Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Ασελμπορν.
Εμπειρογνώμονες σε θέματα Αμυνας διαφωνούν με την Ουλρίκε Φράνκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων να δηλώνει ότι είναι "εξαιρετικά απίθανο". "Αυτός ο φόβος που αναζωπυρώνεται, ειδικά στη Γερμανία, ότι το γερμανικό στράτευμα θα βρεθεί στον πόλεμο της Συρίας εάν η Τουρκία επικαλεστεί το άρθρο 5, είναι ακατανόητος".
