Θα ξετυλίξει το κουβάρι του μυστηρίου στο έγκλημα με το βιτριόλι το ηχητικό ντοκουμέντο με την κλήση στο ραδιοταξί; Πόσο καθαρή μπορεί να ε...
Θα ξετυλίξει το κουβάρι του μυστηρίου στο έγκλημα με το βιτριόλι το ηχητικό ντοκουμέντο με την κλήση στο ραδιοταξί; Πόσο καθαρή μπορεί να είναι η «καθαρισμένη» εικόνα της δράστιδος από μια πλαϊνή κάμερα καταστήματος; Πόσο αξιόπιστα και βοηθητικά είναι τελικά αυτά στοιχεία;
Για τις δυσκολίες μιας τέτοιας έρευνας, για το… CSI button που υπάρχει μόνο στο συλλογικό φαντασιακό και γιατί είναι ψευδές ότι αυτά τα εγκλήματα εξιχνιάζονται από την αστυνομία «μέσα στο επόμενο 48ώρο» όπως συνεχώς ακούμε και διαβάζουμε εδώ και τουλάχιστον μία εβδομάδα, μας μίλησαν ειδικοί ερευνητές με πείρα στα εγκληματολογικά εργαστήρια της ΕΛΑΣ.
«Με τα ηχητικά ντοκουμέντα και τις εικόνες από κάμερες πρέπει να είμαστε πολύ επιφυλακτικοί στο τι παρουσιάζουμε ότι περιμένουμε να πάρουμε» λέει στο DNews ένας πολύ έμπειρος ερευνητής της ΕΛΑΣ στη ανάλυση δεδομένων που προκύπτουν από άρση απορρήτου, από κάμερες, από ηχητικά ντοκουμέντα κ.ο.κ
Πολλές φορές, ο χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα στις πληροφορίες μπορεί να οδηγήσει αναπόφευκτα σε απώλεια δεδομένων. Το χρονικό σημείο για παράδειγμα που η αστυνομία θα μάθει ότι η δράστης ξεκίνησε από το Παγκράτι την διαδρομή της, τα υλικά από τις κάμερες γύρω από εκείνο το σημείο θα έχουν πιθανότατα χαθεί- αφού μετά από ένα, δύο το πολύ 24ώρα οι κάμερες «μηδενίζουν» και η εγγραφή ξεκινά από την αρχή.
Οι «καθαρισμένες» εικόνες και το αμφίβολο ηχητικό ντοκουμέντο
Όσον αφορά στην αξιοποίηση, την καταλληλότητα και την ποιότητα αυτών των εικόνων, εδώ παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες, όπως η απόσταση κι η γωνία της κάμερας, ο φωτισμός αλλά κι η όλη καλωδίωση της.. Τα παραπάνω, παίζουν κομβικό ρόλο στο πόσο θα βελτιωθεί μια εικόνα. Η ανάλυση της κάμερας και ο αλγόριθμος της συμπίεσης στον σκληρό είναι τα δύο πιο βασικά στοιχεία. Κάθε υλικό έχει κι ένα συγκεκριμένο επίπεδο και σύμφωνα με τον ειδικό δεν μπορεί να φτάσει πολύ παραπάνω από την αρχική του μορφή. «Η βασική αρχή στα εγκληματολογικά εργαστήρια είναι ότι δεν χαλάω το αρχικό πειστήριο και δεν προσθέτω πληροφορία. Ειδικά στις εικόνες δεν μπορώ να προσθέσω πληροφορίες».
Οι βελτιώσεις γίνονται εκεί που πάσχει πιο πολύ ένα υλικό- στον φωτισμό και στην ευκρίνεια. Δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια- είναι πολύ συγκεκριμένα τα βήματα. « Στο επόμενο βήμα που θα κάνεις θα έχεις πια προσθέσει πληροφορία και θα έχεις αλλοίωση. Αυτό το στοιχείο μετά δεν θα μπορεί να σταθεί στο δικαστήριο. Όλα έχουν ένα ταβάνι στο τι κάνεις».
Ο ίδιος θωρεί ότι κοινό και δημοσιογράφοι είναι εθισμένοι στο CSI Effect, μόνο που στον πραγματικό κόσμο δεν υπάρχει …CSI button. Για τον ίδιο, η ηχητική καταγραφή της φωνής της δράστιδος είναι το πιο αμφίβολο εύρημα αυτής της έρευνας και ο ίδιος δεν είναι καθόλου σίγουρος για το πόσο πολύτιμο μπορεί να είναι για τις Αρχές, όπως ακούστηκε έντονα τις προηγούμενες ημέρες, αυτό το ντοκουμέντο.
« Στη φωνή όπως και στην γραφή υπάρχει το θέμα ποικιλίας. Αν κάποιος βάλει 10 υπογραφές δεν θα είναι ίδια καμία από τις 10. Η φωνή έχει διακυμάνσεις και ποικιλία στις συχνότητες. Η εξέταση της είναι πολύ υποκειμενική και ειδικά όταν προέρχεται από τηλεφωνική καταγραφή, πράγμα που σημαίνει ότι θα έχουν «κουρευτεί» πολλές συχνότητες σε σχέση με δια ζώσης ομιλία, δεδομένου ότι το τηλέφωνο ‘περνάει’ και συγκεκριμένες συχνότητες.
Για να βγει ασφαλές συμπέρασμα λοιπόν πρέπει να υπάρχει επαρκές ηχητικό υλικό για σύγκριση. «Πόσο πολύ θα μιλήσει όμως κάποιος που παίρνει ένα ταξί; Ελάχιστα. Τα ίδια ισχύουν και με μια «καθαρισμένη» φωτογραφία. Στην ουσία, πρέπει η αστυνομία να έχει ένα πολύ καλό πειστήριο στα χέρια της και να μπορεί να το συγκρίνει με δείγμα. Στην πραγματικότητα, στην Ελλάδα οι κάμερες που υπάρχουν στα περισσότερα σημεία δίνουν κατά βάση άθλιες εικόνες, γεγονός που μας χαμηλώνει αυτόματα το συμπέρασμα».
Απ’ ο, τι φαίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, οι κάμερες είναι περισσότερο χρήσιμες σαν μονοπάτι πάνω στο οποίο θα αρχίσουν οι αστυνομικοί να ακολουθούν την πορεία του δράστη. Είναι σαν μια αλυσίδα, όπως τη χαρακτηρίζουν οι ίδιοι- ακολουθείς μια οδό μέσα από τις κάμερες, κι έτσι ακολουθείς όσο πιο μακριά μπορείς τις κινήσεις του δράστη.
Πως βρίσκεται το στίγμα
Η άρση του απορρήτου, σε εγκλήματα σαν αυτά της Ιωάννας, σε κακουργήματα ή σε εξαφανίσεις ανθρώπων είναι πια μια πολύ σύντομη διαδικασία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ένα τηλεφώνημα του εισαγγελέα, δίνει την παραγγελία για άμεση πρόσβαση σε υλικό από κάμερες αλλά και παρακολούθηση ηλεκτρονικών και τηλεφωνικών επικοινωνιών. Οι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας δίνουν σχεδόν αμέσως το οκ.
Όσα περισσότερα συνδυαστικά στοιχεία έχει στα χέρια της η αστυνομία τόσο και πιο χρήσιμη είναι η άρση- αν για παράδειγμα υπάρχουν γρήγορα υποψίες για συνομιλίες ανάμεσα σε συγκεκριμένα πρόσωπα τότε μαζί με την άρση η αστυνομία θα έχει ζητήσει από την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας και «επισύνδεση» - να μπορεί δηλαδή να βλέπει και το περιεχόμενο των μηνυμάτων που ανταλλάσσουν δύο άτομα. Οι συνομιλίες και τα μηνύματα τους την περίοδο πριν την άρση δεν μπορούν να φανούν σε καμία περίπτωση.
Πρόσβαση σε σβησμένα μηνύματα σε ένα κινητό υπάρχουν μόνο αν η συσκευή εξεταστεί στα εργαστήρια της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Σε αυτή τη περίπτωση, το κινητό θα συνδεθεί με ένα συγκεκριμένο μηχάνημα και τα σβησμένα μηνύματα θα ανακτηθούν.
Σχετικά με το στίγμα ενός προσώπου και πως μπορεί αυτό να προκύψει από την τριγωνοποίηση( σ.σ τεχνική έρευνας εντοπισμού βασισμένη στο τρίγωνο που σχηματίζουν τρεις κεραίες κινητής τηλεφωνίας) σε μια πολυσύχναστη και πυκνοκατοικημένη περιοχή όπως η Καλλιθέα, γεμάτη από πολυκατοικίες και άλλα εμπόδια, το στίγμα είναι δύσκολο να δοθεί με 100% ακρίβεια. Με ένα παράδειγμα: θα δοθεί το τετράγωνο της πολυκατοικίας για παράδειγμα ή η ίδια η πολυκατοικία αλλά όχι το ότι άτομο βρίσκεται στον δεύτερο όροφο της εν λόγω πολυκατοικίας.
Το να αναζητήσει η αστυνομία όλα τα κινητά που βρίσκονταν σε αυτή την πυκνοκατοικημένη περιοχή δεν είναι ο τρόπος που γίνεται η έρευνα του στίγματος μιας και με αυτό τον τρόπο οι ειδικοί θα βρεθούν να ψάχνουν ακόμα και εκατοντάδες κινητά τηλέφωνα, χωρίς στόχευση. Πρέπει να υπάρχει ένα συγκεκριμένο κινητό τηλέφωνο βάση του οποίου θα αναζητά η αστυνομία αν ο κάτοχος του νούμερου συνδέθηκε σε συγκριμένη κεραία, συγκεκριμένη ημέρα και ώρα. Όπως εξηγούν: «Δεν ψάχνουμε με βάση την περιοχή να βρούμε έναν αριθμό αλλά το αντίστροφο».
Δεν είναι λίγες οι φορές που η αστυνομία ζητά την βοήθεια της Google για να έχει πρόσβαση στα mail ενός συνδρομητή. Η συνδρομή της ζητείται επίσης όταν οι ερευνητές ψάχνουν να βρουν την ip- το ίχνος δηλαδή πίσω από ένα λογαριασμό gmail ενός χρήστη. Η αρωγή της Google μπορεί να είναι χρήσιμη και για να βρεθεί το στίγμα ενός ανθρώπου όταν αυτό δεν μπορεί να γίνει μέσω κινητού τηλεφώνου.
Ανάλογη επικοινωνία υπάρχει ανάμεσα στο τμήμα δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος και στην Facebook. Οι αστυνομικοί ζητούν συγκεκριμένα στοιχεία για συγκεκριμένους λογαριασμούς. Το νομικό τμήμα της Facebook αξιολογεί το αίτημα της αστυνομίας κι ανάλογα δίνει ο, τι στοιχεία ζητήσει η τελευταία. Αυτή η μέθοδος της αδειοδότησης μέσω μιας ειδικής πλατφόρμας ισχύει και για την Google. Σε περιπτώσεις που έχουν να κάνουν με κίνδυνο ζωής, εξαφανίσεις ενηλίκων, κακουργήματα ή εγκλήματα σαν αυτό με το βιτριόλι η απάντηση της Facebook ή της Google έρχονται μέσα σε λίγα λεπτά. Αν πάλι το αίτημα έχει να κάνει με υποδεέστερα αδικήματα όπως π.χ η συκοφαντική δυσφήμιση εκεί τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα κι ή άρση απορρήτου δεν είναι καθόλου δεδομένη μιας κι οι παραπάνω εταιρείες λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπ’ όψιν τους την αμερικάνικη νομοθεσία για τέτοιου είδους αδικήματα.
