slpressΔεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Τουρκία έχει παραβιάσει επανειλημμένως το εμπάργκο όπλων που επιβλήθηκε στη Λιβύη από το Συμβ...
slpressΔεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Τουρκία έχει παραβιάσει επανειλημμένως το εμπάργκο όπλων που επιβλήθηκε στη Λιβύη από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Πέρα από ευθείες και έμμεσες κατηγορίες εναντίον της Άγκυρας, υπήρξαν και διάφορα δημοσιεύματα που μαρτυρούσαν την τουρκική στρατιωτική στήριξη προς την κυβέρνηση Σάρατζ. Για πρώτη φορά όμως δημοσιεύεται μια ολοκληρωμένη έκθεση που καταγράφει ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία γι' αυτή τη στήριξη.
Τεθωρακισμένα οχήματα, συστήματα αεράμυνας, πυροβόλα πυρομαχικά πυραύλους, πολυβόλα και άλλο βαρύ στρατιωτικό εξοπλισμό που μεταφέρθηκε από την Τουρκία στη Λιβύη καταγράφει η έκθεση του OpenFacto. Πρόκειται για ένα νεοσύστατο μη κερδοσκοπικό κέντρο ερευνών στη Γαλλία και η ενδελεχής του έκθεση είναι βασισμένη σε πληροφορίες ανοικτής πηγής, δηλαδή σε δεδομένα και υλικό που είναι δημόσια προσβάσιμο.
Μεταξύ άλλων, η έκθεση διαπιστώνει ότι:
Για τις (ναυτικές) μεταφορές χρησιμοποιήθηκαν κυρίως μη τουρκικές ναυτιλιακές και πλοία, σε συνεργασία με διακινητές όπλων. Οι παράκτιοι δρόμοι βοήθησαν να παρακαμφθούν ύδατα υπό ευρωπαϊκό έλεγχο, ενώ παράλληλα μπορούσε η αφετηρία να ήταν τρίτη χώρα (με ενδιάμεση στάση στην Τουρκία) και ο προορισμός ψευδής.
Τα δεδομένα των αυτόματων συστημάτων αναγνώρισης καλύπτονταν ή εμποδίζονταν για να μην εντοπιστούν τα πλοία, η εμφάνιση των οποίων μπορούσε να τροποποιηθεί, πάλι για να μην αναγνωρίζονται εύκολα. Τον ίδιο σκοπό εξυπηρετούσε και η αντικατάσταση αλλοδαπών πληρωμάτων με τουρκικά, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος διαρροής πληροφοριών.
Τα μεταγωγικά συνοδεύονταν από τουρκικές φρεγάτες και λαμβάνονταν όσο το δυνατό πιο αυστηρά μέτρα ασφαλείας, ώστε να μην εντοπιστούν αυτά και το φορτίο τους.
Πριν παραθέσουμε αναλυτικότερα τα ευρήματα της έκθεσης, αξίζει μια μικρή μνεία στη μεθοδολογία της ομάδας του OpenFacto. Αν και η έρευνα είναι εκτεταμένη, ο τρόπος διεξαγωγής της είναι στην πραγματικότητα αρκετά απλός, καθώς για τη συλλογή πληροφοριών και τη διασταύρωση στοιχείων οι ερευνητές χρησιμοποίησαν:
Τις σχετικές ανακοινώσεις Λίβυων αξιωματούχων ή φορέων (ιδίως της κυβέρνησης Σάρατζ) και τις αναρτήσεις τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τις σχετικές εκθέσεις των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ.
Τα δεδομένα ναυσιπλοΐας από το MarineTraffic, για συγκεκριμένα πλοία και αεροπλοΐας από το FlightRadar24.
Ελεύθερα προσβάσιμες εικόνες από δορυφόρο στο Sentinel Hub και το Google Earth.
Δημοσιεύματα στις εφημερίδες της Λιβύης και της Τουρκίας.
Το πλοίο Amazon εμφανίζεται, σε φωτογραφίες που αναρτήθηκαν στα social media, να μετέφερε τουλάχιστον 30 τεθωρακισμένα οχήματα τύπου Kirpi (“σκαντζόχοιροι”) της τουρκικής βιομηχανίας BMC στο λιμάνι της Τρίπολης.
Από αυτές τις πηγές έγινε προσπάθεια να ταυτοποιηθεί υλικό, στη Λιβύη, που είναι τουρκικής κατασκευής ή που μεταφέρθηκε απευθείας από την Τουρκία στη Λιβύη. Έγινε επίσης διερεύνηση των παραληπτών τουρκικού εξοπλισμού και της δραστηριότητας αυτών, καθώς και των μεθόδων (ή εταιρειών), με τις οποίες έγινε η μεταφορά εξοπλισμού/υλικού.
Να σημειωθεί ότι ειδικά για το οπτικό υλικό που εντοπίστηκε, αυτό ελέγχθηκε από τους ερευνητές ώστε να βεβαιώσουν ότι δεν πρόκειται για επαναχρησιμοποιημένες φωτογραφίες και βίντεο που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο της έρευνας.
Στην πράξη δεν υπάρχει εμπάργκο
Ένα από τα φορτηγά πλοία που “πρωταγωνιστεί” στα ευρήματα της έρευνας του OpenFacto είναι το “Amazon”, που καταγράφεται να μετέφερε, μεταξύ άλλων, μεγάλο αριθμό τεθωρακισμένων οχημάτων (τύπου Kirpi II και, πιθανώς, Vuran), κατασκευής της τουρκικής εταιρείας BMC Otomotiv Sanayi ve Ticaret AS. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ τα τεθωρακισμένα ήταν τουλάχιστον 30 ενώ σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φιλικά προς τις κυβερνητικές δυνάμεις, έγιναν αναφορές ως και 80 οχήματα.
Στα φορτία του Amazon συμπεριλαμβάνονταν επίσης αντιαρματικοί πύραυλοι (πιθανότατα 9Κ11 Malyutka), ρωσικής και βουλγαρικής κατασκευής πολυβόλα και πυρομαχικά. «Η μεταφορά» έγινε την άνοιξη του 2019 και «διεκπεραιώθηκε από τουρκική εταιρεία που επισήμως ασχολείται με τη μεταφορά φρούτων και λαχανικών, και έχει εμπλακεί μάλιστα και σε διακίνηση όπλων για άλλες ένοπλες ομάδες», σημειώνει η έκθεση του OpenFacto. Το πλοίο έφερε τότε σημαία Μολδαβίας, αργότερα του Τόγκο και της Μογγολίας, ενώ αλλάχτηκε και το όνομά του.
Να σημειωθεί ότι, μεταξύ των προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπου εντοπίστηκαν φωτογραφίες του ως άνω εξοπλισμού αναφέρονται ως παραλήπτες διάφορες οργανώσεις και άτομα. Ένα παράδειγμα είναι ο Ασράφ Μάμι, ο οποίος εμφανίζεται να είναι στέλεχος του υπουργείου Εξωτερικών της κυβέρνησης Σάρατζ και –κατά την έκθεση– μαχητής των δυνάμεών της. Επίσης, ο ίδιος εμφανίζεται με τον Σαλάχ Μπαντί, επικεφαλής της ταξιαρχίας Al Somoud, συμμάχου των δυνάμεων Σάρατζ.
Η ομάδα του OpenFacto εντόπισε φωτογραφίες από πολυβόλα PKM, πυρομαχικά και πυραύλους, που αναρτήθηκαν από μαχητές των κυβερνητικών δυνάμεων Σάρατζ.
Στοιχεία βρέθηκαν επίσης και για το “Single Eagle”, με σημαία Παναμά, που φέρεται να μετέφερε αντιαεροπορικά συστήματα –αμερικανικά Hawk και τουρκικά Korkut– τον Ιανουάριο του 2020 στη Λιβύη, και σχετίζεται με θυγατρική εταιρεία του λιβανέζικου ομίλου Abou Merhi στη Γερμανία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όμιλος αυτός αφαιρέθηκε το 2017 από τη λίστα οικονομικών κυρώσεων των ΗΠΑ, όπου είχε προστεθεί με αφορμή την υποστήριξη με logistics διακινητών ναρκωτικών.
"Ξεκάθαρη παραβίαση του εμπάργκο"
Στον ίδιο όμιλο ανήκει και το “Bana”, ο καπετάνιος του οποίου συνελήφθη στις αρχές του 2020 από τις ιταλικές αρχές, στο λιμάνι της Γένοβας. Το OpenFacto ισχυρίζεται ότι το πλοίο ενεπλάκη ξανά σε μεταφορές όπλων από την Τουρκία, καθώς εντοπίστηκε αργότερα στο λιμάνι της Τρίπολης. Είναι ενδεικτικό ότι το πλοίο εντοπίστηκε, στις 23 Ιανουαρίου, στο λιμάνι της Μερσίνας στην Τουρκία.
Βίντεο που εντόπισε το OpenFacto στο Facebook και το Twitter δείχνει τουρκικής κατασκευής αντιαεροπορικά συστήματα να μεταφέρονται στο αεροδρόμιο της Μιτίγκαγκα, στη Λιβύη, στις αρχές του 2020.
Στις 29 Ιανουαρίου δορυφορικές φωτογραφίες δείχνουν ένα πλοίο με παρόμοιο σχήμα, μέγεθος και χρώμα. Αν η “μαντεψιά” του ΟpenFacto για το Bana είναι αληθής, τότε πρόκειται για το πλοίο-φάντασμα, στο οποίο αναφερόταν ντοκυμαντέρ του BBC και το οποίο δείχνει αυτοκινούμενα πυροβόλα, πιθανόν τύπου Τ155 Firtina, καθώς και τεθωρακισμένα τύπου ACV-15.
Στιγμιότυπα από ντοκυμαντέρ του BBC με τίτλο “Πλοίο Φάντασμα της Τουρκίας” στο οποίο πιθανολογείται ότι φαίνονται τουρκικά αυτοκινούμενα πυροβόλα τύπου T155 Firtina, στο φορτηγό πλοίο Bana.
Ακόμη ένα πλοίο που αναφέρει το OpenFacto είναι το αλβανικής ιδιοκτησίας “Ana”, με σημαία Τανζανίας, που έγινε στόχος αεροπορικής επίθεσης στην Τρίπολη. Φαίνεται να άλλαξε όνομα σε “Pray” με σκοπό να συνεχίσει σε δεύτερο δρομολόγιο. Μετά από αναχαίτιση του πλοίου από το γαλλικό ναυτικό, πιθανό να ανέλαβαν τη διαχείριση του φορτίου του διάφορες ένοπλες ομάδες.
Επίσης, συχνά φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε και το φορτηγό αεροσκάφος τύπου 747 ER-BAJ μάρκας Boeing, το οποίο διαχειρίζονται εταιρείες πολιτικής αεροπορίας, μεταξύ των οποίων η λιβυκή GASG/Global Air. «Ανήκει σε μολδαβική εταιρεία η οποία έχει κατηγορηθεί στο παρελθόν για μεταφορά όπλων στη Λιβύη και τη Συρία», σημειώνουν οι ερευνητές.
Δορυφορικές φωτογραφίες του Δεκεμβρίου του 2019 δείχνουν την παρουσία φορτηγού αεροσκάφους τύπου ER-BAJ στο αεροδρόμιο της Μισράτα.
Από το Δεκέμβριο του 2019, όταν το αεροδρόμιο της Μισράτα εξυπηρετούσε πολλές λιβυκές αερογραμμές, έχουν εντοπιστεί δορυφορικές φωτογραφίες που δείχνουν ένα πανομοιότυπο αεροσκάφος να βρίσκεται στο αεροδρόμιο. Η παρουσία ενός ER-BAJ εκεί άλλωστε επαληθεύεται από τα στοιχεία της βάσης δεδομένων Flightradar.24, ενώ η μολδαβική Aerotranscargo έχει πράγματι εκτελέσει πλήθος δρομολογίων μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Στην κατακλείδα της, η έκθεση κάνει λόγο για σημαντικό υλικό που, αν και συγκυριακό, παρουσιάζει πληροφορίες και ενδείξεις που δείχνουν «ξεκάθαρες παραβιάσεις του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη από την Τουρκία».
