Την Κοίμηση της Θεοτόκου τιμά σήμερα, 15 Αυγούστου, η Εκκλησία μας. Όπως είναι γνωστό, επάνω από το Σταυρό ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, ...
Την Κοίμηση της Θεοτόκου τιμά σήμερα, 15 Αυγούστου, η Εκκλησία μας. Όπως είναι γνωστό, επάνω από το Σταυρό ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, έδωσε εντολή και την Παναγία μητέρα του παρέλαβε ο Ιωάννης ο Ευαγγελιστής στο σπίτι του, όπου διέμενε μαζί με τον αδελφό του Ιάκωβο και τη μητέρα του Σαλώμη, συγγενή της Θεοτόκου.
Όταν δε ήλθε η στιγμή να τελειώσει την επίγεια ζωή της, άγγελος Κυρίου (η παράδοση λέει ότι ήταν ο Aρχάγγελος Γαβριήλ) της το έκανε γνωστό τρεις μέρες πριν.
Η χαρά της Θεοτόκου υπήρξε μεγάλη, διότι θα συναντούσε το μονογενή της Υιό και Θεό όλων των ανθρώπων.
Πήγε, λοιπόν, και προσευχήθηκε στο όρος των Ελαίων, όπου συνήθιζε να προσεύχεται και ο Κύριος Ιησούς. Έπειτα, γύρισε στο σπίτι του Ιωάννη, όπου έκανε γνωστή την επικείμενη κοίμηση της.
Όταν εκοιμήθη, με ψαλμούς και ύμνους την τοποθέτησαν στο μνήμα της Γεσθημανή. Eπειδή, κατά θείαν οικονομίαν, ένας από τους Aποστόλους (ο Θωμάς όπως λέει η παράδοση) δεν ήταν παρών στην κηδεία της Θεομήτορος, ζήτησε να ανοιχτεί ο τάφος ώστε να προσκυνήσει και αυτός το Σώμα της Θεοτόκου.
Έτσι, μετά από τρεις ήμερες, άνοιξαν τον τάφο και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι η Παναγία αναστήθηκε σωματικά και ανελήφθη στους ουρανούς. Και βέβαια, όλη η ανθρωπότητα, με ευγνωμοσύνη για τις πρεσβείες της στο Σωτήρα Χριστό, αναφωνεί: «Χαίρε, ώ Μήτερ τής ζωής».
Απολυτίκιο:
Ήχος α’.
Εν τη Γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας, εν τη Κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε· μετέστης προς την ζωήν, μήτηρ υπάρχουσα της ζωής, και ταίς πρεσβείαις ταίς σαίς λυτρουμένη, εκ θανάτου τας ψυχάς ημών.
Του Πολυχρόνη Στεφ. Νταλάση
Γλυκόηχα και χαρμόσυνα ηχούν οι καμπάνες κάθε εσπερινό στην περίοδο του δεκαπενταύγουστου. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί συναθροίζονται στους Ναούς για να στείλουν τις ικεσίες τους , τις παρακλήσεις τους στην «Προστασία των Χριστιανών».
Προστρέχουν με θερμή πίστη και ευλάβεια στον «γλυκασμόν των αγγέλων», στη «χαρά των θλιβομένων» οι «κατακαμπτόμενοι υπό πταισμάτων πολλών», οι » πολλοίς συνεχόμενοι πειρασμοίς, χαλεπαίς αρρωστίαις και νοσεροίς πάθεσι».Όσοι έχουν χάσει τον πνευματικό τους προσανατολισμό, προσσέρχονται στον «αδαπάνητο θησαυρό των ιαμάτων» , να βρούν προστασία και αντίληψη, κάθαρση της ψυχής και ευφροσύνη, γαλήνη στο νου και ειρήνη στην καρδιά.
Ο ανθρώπινος πόνος στέλνεται στη «θεία σκέπη» και » άβυσσο των ιαμάτων «, με τους υπέροχους ύμνους των δύο Παρακλητικών Κανόνων, του μικρού, που είναι του μοναχού Θεοστηρίκτου- και κατ’ άλλους του Δαμασκηνού- και του μεγάλου που είναι ποίημα του βασιλέως Δούκα του Λασκάρεως.
Τα θρησκευτικά αυτά ποιήματα με αριστουργηματικό τρόπο υφασμένα, είναι τόσον ωραία, που δεν παύουν να σταλάζουν βάλσαμο παρηγοριάς σε κάθε πονεμένη ψυχή, σε κάθε πικραμένη καρδιά.
Η Παναγία μας είναι η «ελπίδα των απελπισμένων», το » χαροποιόν πένθος» της ορθοδοξίας μας, και » ο ποταμός του ο γλυκερός του ελέους».
Εξόν από τους Κανόνας, ξεχωριστή θέση κατέχει ανάμεσα στα λυρικά του δεκαπεντάημερου, το Δοξαστικό το οκτάηχο που ψάλλεται στον Εσπερινό της Κοιμήσεως: «(Ήχος Α΄.) Θεαρχίω νεύματι πάντοθεν οι θεοφόροι απόστολοι, υπό νεφών μετερσίως αιρόμενοι.
(Ήχος πλ.Α΄.) Καταλαβόντες το πανάχραντον και ζωαρχικόν σου σκήνος, εξόχως ησπάζοντο.
(Ήχος Β΄.) Αι δε υπέρταταται των ουρανών δυνάμει, συν τω οικείω δεσπότη παραγενόμεναι
(Ήχος π.λ.Β΄.) Το θεοδόχον και ακραιφνέστατον σώμα προπέμπουσι, τω δέει κρατούμεναι. υπερκοσμίως δε προώχοντο και αοράτως εβόων ταις ανωτέραις ταξιαρχίαις. Ιδού η παντάνασσα Θεόπαις παραγέγονεν.
(Ήχος Γ΄.) Άρατε πύλας και ταύτην υπερκοσμίως υποδέξασθε, την του αεννάου φωτός μητέρα.
(‘Ηχος Βαρύς) Δια ταύτης γάρ η παγγενής των βροτών σωτηρία γέγονε, η ατενίζειν ουκ ισχύομεν, και ταύτη άξιον γέρας απονέμειν αδύνατον.
( Ήχος Δ΄.) Ταύτης γαρ το υπερβάλλον υπερέχει πάσαν έννοιαν
(Ήχος πλ.Δ΄.) Διό, άχραντε Θεοτόκε, αεί συν ζωηφόρω βασιλεί και τόκω ζώσα, πρέσβευε διηνεκώς περιφρουρήσαι και σώσαι από πάσης προσβολής εμαμτίας την νεολαίαν σου. την γαρ σην προστασίαν κεκτήμεθα.
(Ήχος Α΄) Εις τους αιώνας αγλαοφανώς μακαρίζοντες».
Έχει μελοποιηθεί από τον ηδυμελίφθογγο Γ. Σαρανταεκκλησιώτη (+ 1891) με ασύληπτη τέχνη και έκπαγλη ωραιότητα, που με την ποίηση, την μουσικότητα, την άφθαστη μελωδία και σεμνοπρέπεια, αντάξια στην μητέρα του » αεννάου φωτός», συγκλονίζουν και συνταράσσουν.
Θα παραμείνη ανάμεσα στα αθάνατα δημιουργήματα της Βυζαντινής Μουσικής και θα σκορπάη τόση κατάνυξη στις ψυχές των Ορθοδόξων, με τους ήχους του , τις παραχορδές του, τις μεταπτώσεις του από ήχο σέ ήχο.
[Πρέπει να τονίσουμε πως προηγουμένως ο περιώνυμος, ο περικλεής Μελουργος και Μουσουργός του ΙΗ αιώνος , Πέτρος Λαμπαδάριος ο Πελοποννήσιος, στο ΔΟΞΑΣΤΑΡΙΟ ΤΟΥ (εξεδόθη στο Βουκουρέστι το 1820), το έχει τονισμένο με απλότητα, με συντομία αλλά και μεγαλοπρέπεια…].
Σε άλλες χώρες , έγραφε ο αείμνηστος Φώτης Κόντογλου, τραγουδάνε την Παναγία με τραγούδια κοσμικά, σαν νάναι καμμιά φιληνάδα τους, μα εμείς την υμνολογούμε με κατάνυξη βαθειά, θαρρετά και με συστολή, με αγάπη μα καί με σέβας, σαν μητέρα μας και σαν μητέρα του Θεού μας. Ανοίγουμε την καρδιά μας να τη δη τι εχει μέσα και να μας συμπονέση.
ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
