ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η Αρχαία Ελληνική Εφεύρεση Που Χρησιμοποιείται Σε Υποβρύχια Έως Διαστημόπλοια

Είμαστε στο Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά που λειτουργεί στο Κολωνάκι, Πινδάρου 6 και Ακαδημίας. Πρόκειται για μ...

Είμαστε στο Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά που λειτουργεί στο Κολωνάκι, Πινδάρου 6 και Ακαδημίας.

Πρόκειται για μια εξαιρετική πρωιμότατη αρχαιοελληνική εφεύρεση του γνωστού σήμερα ιδιοφυούς

 
αναρτήρα που χρησιμοποιείται ευρέως σε γυροσκόπια, ναυτικά όργανα και πολλές άλλες συσκευές, προκειμένου να επιτυγχάνεται η αδρανειακή πλοήγηση σε πλοία, αεροπλάνα, υποβρύχια κ.ά., ώστε να παραμένει σταθερό το αδρανειακό σύστημα πλοήγησης αντισταθμίζοντας τις εκάστοτε μεταβολές στις εκτροπές τους.

Στις μέρες μας οι αναρτήρες αυτοί χρησιμοποιούνται σε ποικίλες εφαρμογές: από την πρόωση διαστημικών οχημάτων μέχρι την ισοστάθμιση στις μικροκάμερες των drones.

Ήταν επινόηση του Φίλωνος του Βυζαντίου, ενός από τους σημαντικότερους μηχανικούς και εφευρέτες της ανθρωπότητας που έζησε στην Αλεξάνδρεια τον 3ο αι. π.Χ., και περιγράφεται στο έργο του «Πνευματικά».

Αποτελούνταν από μια κυβική θήκη που έφερε από μια οπή σε κάθε έδρα της (για την είσοδο μιας βυθιζόμενης πένας στο άνω άνοιγμά της) και από ένα μελανοδοχείο στο κέντρο τριών ομόκεντρων δακτυλίων.

Κάθε δακτύλιος αναρτάτο από τον προηγούμενο μέσω αντιδιαμετρικών αρθρώσεων. Με την ευφυέστατη αυτή διάταξη επιτυγχανόταν σε κάθε ανατροπή της θήκης η ασφαλής σταθεροποίηση και χρήση του μελανοδοχείου.

Μια παρεμφερής εφαρμογή του αναρτήρα του Φίλωνος σαν ναυτικού στρατιωτικού μηχανισμού (με την ονομασία «πιθήκιον») διασώζεται από τον Αθήναιο τον Μηχανικό.

Χρησιμοποιούνταν για την αυτόματη κατακορύφωση μιας σαμβύκης τοποθετημένης επάνω σε ταλαντευόμενο ζεύγος πλοίων στην ταραγμένη θάλασσα. Με κατάλληλες επίσης μετατροπές επιτρέπει την περιστροφική μετάδοση κίνησης αξόνων σε διάφορες κλίσεις.

Μετά την αρχαιότητα, οι αναρτήρες αυτοί παρέμειναν ευρέως γνωστοί στους Άραβες που μετέφρασαν και διέσωσαν το έργο του Φίλωνος. Στην Κίνα εμφανίζονται μερικούς αιώνες αργότερα και εφαρμόζονται εκτεταμένα σε συσκευές θυμιάματος από τον 7ο αι. μ.Χ.

Στη Δύση εμφανίζονται ξανά σε ένα βιβλίο του 9ου αιώνα, ενώ ο Γάλλος καλλιτέχνης Villard de Honnecourt τον 13ο αι. μ.Χ. απεικονίζει μια σειρά από τέτοιους αναρτήρες στο διάσημο βιβλίο του. Στη νεωτερική εποχή, τον αναρτήρα περιέγραψε ξανά με λεπτομέρειες ο Ιταλός πολυεπιστήμονας Gerolamo Cardano τον 16ο αι. μ.Χ. και ατυχώς αναφέρεται πλέον με το όνομά του.

Ο αναρτήρας του Φίλωνος αποτελεί μια από τις 300 παγκόσμιες πρωτιές που «επανακτήθηκαν» μετά από τουλάχιστον 1.500 χρόνια και αναδεικνύονται με απόλυτη εγκυρότητα και αξιοπιστία από το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά που λειτουργεί στο Κολωνάκι, Πινδάρου 6 και Ακαδημίας (www.kotsanas.com).