Που βρίσκεται σήμερα ο σταυρός του καλού ληστή Δυσμάς που μετανόησε;

Ο Χριστός σταυρώθηκε με δύο ληστές, γεγονός που σύμφωνα με τον Μάρκο εκπλήρωσε την προφητεία του Ησαΐα... Μαζί με το πλήθος των αρχιερ...

Ο Χριστός σταυρώθηκε με δύο ληστές, γεγονός που σύμφωνα με τον Μάρκο εκπλήρωσε την προφητεία του Ησαΐα...

Μαζί με το πλήθος των αρχιερέων, γραμματέων, πρεσβυτέρων, φαρισαίων, υπηρετών τους κτλ, και οι δύο ληστές αρχικά, ένα βήμα πριν τον θάνατό τους, χλεύαζαν τον Χριστό (καὶ οἱ λῃσταὶ οἱ συσταυρωθέντες αὐτῷ ὠνείδιζον αὐτόν, καὶ οἱ συνεσταυρωμένοι αὐτῷ ὠνείδιζον αὐτόν), αλλά ο Λουκάς μας δίνει περισσότερες λεπτομέρειες, όπως και την τελική μετάνοια του ενός εξ αυτών (καὶ ἡμεῖς μὲν δικαίως· ἄξια γὰρ ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν· οὗτος δὲ οὐδὲν ἄτοπον ἔπραξε)

"Τίποτα περισσότερο δεν είναι γνωστό για αυτούς τους ληστές. Αλλά ήσαν λησταί και όχι κλέπται, και ανήκαν στις παράνομες σπείρες οι οποίες λυμαίνονταν τότε και αργότερα την Παλαιστίνη. Εναντίον αυτών των ληστών κάθε Ρωμαίος επίτροπος έπρεπε να διεξάγει συνεχή πόλεμο.

Η παραβολή του καλού Σαμαρείτη δείχνει πόσο κοινό ήταν να επιτίθενται και να λεηλατούν τους ταξιδιώτες, ακόμη και στη λεωφόρο από την Ιερουσαλήμ για την Ιεριχώ. Ήταν απαραίτητη η ένοπλη αστυνομία για να τους αντιμετωπίσουν. Συνήθως, όπως στην περίπτωση του Βαραββά, η άγρια ζωή του ληστή συνδεόταν με έναν φανατικό ζήλο για την ελευθερία, ο οποίος μετέτρεπε την επιδρομή σε μια λαϊκή εξέγερση. Για τέτοια εγκλήματα οι Ρωμαίοι είχαν μόνον μία καταδίκη. Η ποινή ήταν άμεση σταύρωση ληστή και επαναστάτη".

Μόνο από τα λεγόμενα Απόκρυφα της Καινής Διαθήκης («ευαγγέλιο του Νικόδημου» και τις αποκαλούμενες «Πράξεις Πιλάτου«)πληροφορούμαστε τα ονόματα των δύο συσταυρωθέντων ληστών (καὶ Δυσμᾶς καὶ Γέστας οἱ δύο κακοῦργοι συσταυρωθήτωσάν σοι και αλλού ὄνομα αὐτῷ ᾖν Γίστας. ὁ δὲ ἐκ δεξιῶν ἐσταυρωμένος ὀνόματι Δυσμᾶς).

Τμήμα του σταυρού (μάλλον το patibulum), πάνω στον οποίον σταυρώθηκε και πέθανε ο καλός ληστής, με το καθιερωμένο όνομα Δυσμάς από την απόκρυφη καινοδιαθηκική παράδοση βρίσκεται στη Ρώμη (Basilica di Santa Croce in Gerusalemme, Ρώμη).