Γιατί ζητά ελικόπτερα UH-60M ο Στρατός – ξεκαθαρίζουμε τους μύθους

  Το αυξανόμενο κατά τα τελευταία χρόνια δημόσιο ενδιαφέρον για τον τρόπο που γίνεται η αξιολόγηση και επιλογή του εξοπλισμού των Ενόπλων Δ...

 

Το αυξανόμενο κατά τα τελευταία χρόνια δημόσιο ενδιαφέρον για τον τρόπο που γίνεται η αξιολόγηση και επιλογή του εξοπλισμού των Ενόπλων Δυνάμεων δείχνει ότι υπάρχει ζέση για την επίτευξη άμεσης και πραγματικής αποτρεπτικής ισχύος στη χώρα μας.



Όμως η σπουδή για την ικανοποίηση του ενδιαφέροντος για τα τεκταινόμενα των εξοπλισμών εγκυμονεί διαρκή κίνδυνο κακής πληροφόρησης ή και παρερμηνείας. Λόγω ημιμάθειας και άγνοιας, λόγω φανατισμού ή (το χειρότερο), λόγω κακόπιστης ή στοχευμένης χρήσης ενός μικρού μέρους της πραγματικότητας, που πολλές φορές παράγει και fake news.

Έτσι η προσέγγιση των παραμέτρων και του τρόπου της κάθε μορφής αξιολόγησης απαιτεί σεβασμό και γνώση του αντίστοιχου αντικειμένου. Οπότε είναι προβληματικό η τύχη της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας μας να γίνεται κατά κόρον (και κατά σύμπτωση την ώρα των εθνικά σημαντικότερων αποφάσεων) αντικείμενο υπερβολικών περιγραφών, χωρίς όμως αντικειμενικό υπόβαθρο. Αντίθετα θέλει αντίληψη της δεοντολογίας και διαρκή ενασχόληση με το κάθε αντικείμενο-μέσο-σύστημα για να γίνει σωστά η ανάλυση. Ώστε να μην θίξει την ασφάλεια της χώρας, να μην δημιουργήσει λανθασμένες εντυπώσεις και να μην στοχοποιήσει στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.

Με αφορμή λοιπόν την πρόσφατη δημοσιότητα -έως και παραφιλολογία- για τα ελικόπτερα του Ελληνικού Στρατού και με μόνο περιορισμό το απόρρητο που είναι επιβεβλημένο και θεσμοθετημένο κατά την διαδικασία εκπόνησης μελετών, τη διενέργεια αξιολογήσεων από τα Γενικά Επιτελεία και εν τέλει την πρόκριση κάποιου μέσου ή οπλικού συστήματος για την ικανοποίηση πραγματικών αναγκών του κάθε κλάδου Ενόπλων Δυνάμεων ή Σωμάτων Ασφαλείας, θα παραθέσουμε την πραγματική κατάσταση, αναλύοντας και τους σχετικούς μύθους.




ΜΥΘΟΣ Νο.1: Ο Ελληνικός Στρατός «διατάχθηκε» να προμηθευθεί UH-60M Black Hawk.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: Δεν μπορεί κανείς να διατάξει προμήθεια εξοπλισμού χωρίς να τηρηθούν οι νόμιμες και προβλεπόμενες διαδικασίες μελετών και εγκρίσεων. Εξαίρεση εδώ αποτελούν συγκεκριμένες προμήθειες πολλαπλασιαστών ισχύος μείζονος αξίας που απορρέουν από διακρατικές συμφωνίες κι έχουν έντονα στοιχεία αμυντικής διπλωματίας (π.χ. όπως τα μαχητικά Rafale και οι φρεγάτες FDI από τη Γαλλία ή τα αεροσκάφη F-35 που συζητώνται για αγορά από τις ΗΠΑ). Εκεί πράγματι κάποιες διαδικασίες άλλαξαν λόγω συνθηκών, που κρίθηκαν από την πολιτική ηγεσία ως ιδιαίτερα ευνοϊκές γεωστρατηγικά και οικονομικά -και με επιχειρησιακή απόδοση- οπότε η επίσπευση ήταν επιβεβλημένη.

Γίνεται αντιληπτό πως ένα “κλασικό” πρόγραμμα αγοράς στρατιωτικού εξοπλισμού, όπως αυτό της αντικατάστασης των παλαιών ελικοπτέρων Huey, δεν εμπίπτει στην κατηγορία αυτή, οπότε ακολουθείται η τυπική διαδικασία. Μάλιστα αυτό το πρόγραμμα προμήθειας νέων ελικοπτέρων, όπως θα δούμε παρακάτω, είναι διαπιστωμένη ανάγκη εδώ και πολλά χρόνια, και υπάρχει σχετική προεργασία.

Γενικότερα το θεσμικό-νομοθετικό πλαίσιο επιλογής οπλικών συστημάτων είναι σαφές και ζητά:

1. Ανάδειξη αναγκαιότητας και καθορισμός ρόλου-αποστολής του μέσου.
2. Κοστολογημένη συγκριτική αξιολόγηση πιθανών λύσεων.
3. Ευκαιρίες για αγορές καινούργιου ή μεταχειρισμένου/αναβαθμισμένου υλικού.
4. Διενέργεια τεχνικού διαλόγου όποτε και όπως απαιτείται.
5. Καθορισμός τρόπου υλοποίησης προγράμματος προμήθειας.
6. Συνεκτίμηση ευνοϊκών ή δυσμενών συνθηκών κατά την πρόσκτηση (όροι, συνθήκες, ειδικές τιμές, προθεσμίες, χρηματοδότηση, κ.λπ.)
7. Υποβολή στην ιεραρχία του Γενικού Επιτελείου των προτάσεων του χρήστη (δηλαδή της Διεύθυνσης Όπλου στο εκάστοτε Γενικό Επιτελείο) για το πρόγραμμα προμήθειας μετά την παραπάνω «επιτελική ωρίμανση».
8. Έγκριση από τα Ανώτατα Συμβούλια Κλάδων των Ε.Δ. Ειδικά για το Στρατό Ξηράς υπάρχουν δύο διαδοχικά Συμβούλια: Το Αµυντικής Σχεδίασης Προγραµ­µατισµού και Εξοπλισµών (ΣΑΣΠΕ), στο οποίο συμμετέχουν οι Υποστράτηγοι του ΓΕΣ και το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο (ΑΣΣ) στο οποίο συμμετέχουν οι Αντιστράτηγοι του Ε.Σ.
9. Μετά την έγκριση από το Ανώτατο Συμβούλιο, το κάθε πρόγραμμα προωθείται για έγκριση από το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ), την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμύνης, την Επιτροπή Εξοπλιστικών της Βουλής και το ΚΥΣΕΑ.
10. Τέλος, η ΓΔΑΕΕ αναλαμβάνει την υλοποίηση της σύμβασης προμηθείας, λαμβάνοντας και τις τελικές εγκρίσεις ειδικών όρων και σχεδίων σύμβασης από την πολιτική ηγεσία και τη Βουλή.
11. Μετά την κατάρτιση συμβάσεων προβλέπεται υποχρεωτικός έλεγχος του φακέλου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ώστε να επισημανθούν ελλείψεις ή προβλήματα νομικής φύσεως που να κωλύουν τη συμβασιοποίηση.

Οπότε κάθε Έλληνας, είτε δημοσιογράφος, είτε σχολιαστής σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης που διατείνεται ότι ασχολείται με το χώρο των εξοπλιστικών προγραμμάτων οφείλει να ξεκινήσει τα σχόλια αφού μελετήσει τα παραπάνω. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ