Πως συνδέεται η Μυθολογία με ιστορικά, κοσμικά και γεωλογικά συμβάντα

Όταν τα νησιά ήταν νύμφες και ο Βόσπορος κοιλάδα. Ο καθηγητής Γεωλογίας κ. Η. Μαριολάκος αναζητά τη σχέση μύθων και φυσικών φαινομένων. Οι ...

Όταν τα νησιά ήταν νύμφες και ο Βόσπορος κοιλάδα. Ο καθηγητής Γεωλογίας κ. Η. Μαριολάκος αναζητά τη σχέση μύθων και φυσικών φαινομένων. Οι μύθοι γεννιόντουσαν ως «εξηγήσεις» γεωλογικών φαινομένων υποστηρίζει ο καθηγητής κ. Η. Μαριολάκος

Η εποχή που, όταν οι θεοί «θύμωναν», γίνονταν σεισμοί και κατακλυσμοί, δημιουργούνταν νέες στεριές, νησιά αναδύονταν από τη θάλασσα και άλλα καταποντίζονταν χαρακτηρίζεται σήμερα απλώς μυθική, άρα στη σφαίρα της φαντασίας. Στην πραγματικότητα όμως αυτοί οι μύθοι αντανακλούσαν μεγάλα φυσικογεωλογικά γεγονότα, που διασώθηκαν έτσι στο πέρασμα χιλιετιών. Αυτός είναι και ο λόγος που ο καθηγητής Γεωλογίας κ. Ηλίας Μαριολάκος θέτει το ζήτημα της επανεξέτασης της Προϊστορικής εποχής κάτω από τα νέα δεδομένα της γεωλογικής έρευνας.

«Θεοί, θεότητες, ήρωες, τέχνες και τεχνολογία, οικονομική δραστηριότητα, ακόμα και το πολίτευμα συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το φυσικογεωλογικό περιβάλλον και τις μεταβολές του. Γι΄ αυτό πιστεύω ότι θα μπορούσε να αναπτυχθεί η γεωμυθολογική ανάλυση διαφόρων συμβάντων στη Γη και ιδιαίτερα στον δικό μας χώρο», λέει ο κ. Μαριολάκος. Αλλωστε θεωρεί ότι η βάση της ελληνικής μυθολογίας χρονολογικά πρέπει να φτάνει ως το 16.000 πριν από σήμερα!

Για το θεό Αχελώο δεν ήταν τίποτε να ξαποστείλει τις νύμφες που ζούσαν γύρω από τις εκβολές του, στη… θάλασσα _ «σε έναν άλλο τόπο» όπως λέει χαρακτηριστικά ο μύθος_ για να τις τιμωρήσει που δεν τον τιμούσαν όπως έπρεπε ενώ αντίθετα τιμούσαν άλλους θεούς. Και όντως έτσι έγινε, με αποτέλεσμα οι Εχινάδες νύμφες να γίνουν τα μικρά νησάκια, που βρίσκονται… έκτοτε στο Ιόνιο, κατά μήκος των ακτών της Αιτωλοακαρνανίας.

Ο περιγραφόμενος από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη κατακλυσμός της Σαμοθράκης που, όπως λέει, ήταν ο αρχαιότερος από όλους και στον οποίο εμπλέκεται και ο Δάρδανος, που σύμφωνα με διάφορες εκδοχές θεωρείται ο θεμελιωτής της Τροίας ήταν πραγματικό γεγονός. Άλλωστε, η ονομασία Δαρδανέλια αλλά και η προϊστορική χώρα Δαρδανία φέρουν το όνομά του. Ο κατακλυσμός αυτός, πριν από 14.000 _ 12.500 χρόνια προέκυψε από την είσοδο της Μαύρης θάλασσας στο Αιγαίο έτσι, που η περιοχή του Βοσπόρου (πόρος βοός) από κοιλάδα που ήταν, να αποκτήσει ένα στενό θαλάσσιο πέρασμα. Αλλά και τα πολλά επίθετα του Ποσειδώνα «Ίσθμιος», «Γεωσείστης», «Σεισίχθων» κ. ά. φανερώνουν μεγάλες γεωλογικές μεταβολές, όπως και οι μύθοι που σχετίζονται με τους Τιτάνες.

«Σε όλα αυτά υπάρχει ταύτιση του μύθου με γεωφυσικά γεγονότα, κι επειδή, όσο πάμε σε παλαιότερες εποχές, τόσο περισσότερο ο άνθρωπος εξαρτάται από το περιβάλλον, τόσο η ελληνική μυθολογία είναι γεμάτη από περιγραφές τέτοιων φαινομένων, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο πολιτισμικό γίγνεσθαι των προϊστορικών ανθρώπων», λέει ο Μαριολάκος, που ανέπτυξε το θέμα «Η παλαιότητα της Ελληνικής Μυθολογίας _ Μία Φυσικογεωλογική – Γεωμυθολογική Προσέγγιση» σε παλαιότερη ομιλία στο Αμφιθέατρο Δρακόπουλου του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός συνδέεται άμεσα με το γεωπεριβάλλον και τις μεταβολές του, κατά τα τελευταία 18.000 χρόνια κυρίως, πιστεύει ο κ. Μαριολάκος. «Στον Αιγαιακό και Περι – Αιγαιακό χώρο οι ρίζες του πολιτισμού συνδέονται όχι μόνον με τις ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες της περιοχής αλλά και με το γεωτεκτονικό δυναμικό.

Μέσα σε 12.000 χρόνια είχε αλλάξει εντελώς ολόκληρο το παράκτιο τοπίο. Οι ρίζες λοιπόν του αρχαιοελληνικού πολιτισμού συνδέονται με αυτές τις φυσικογεωλογικές μεταβολές και με το γεωδυναμικό καθεστώς που επικρατούσε στην περιοχή», λέει.

Επομένως, όπως λέει ο κ. Μαριολάκος «Η ελληνική μυθολογία δεν είναι μόνον αποκύημα της φαντασίας των ευφάνταστων Ελλήνων αλλά υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα σε πολλούς μύθους και σε φυσικογεωλογικές διεργασίες που εξελίχθηκαν στον Περι – Αιγαιακό και Παρα – Ευξείνιο χώρο ενώ υπάρχουν αναφορές που συνδέονται με πάρα πολύ παλαιά φυσικογεωλογικά φαινόμενα και διεργασίες, δηλαδή κατά την Άνω Παλαιολιθική Εποχή».

Αναπόφευκτα όμως δημιουργούνται έτσι και πολλά εύλογα ερωτήματα, που ζητούν απάντηση: Πώς είναι δυνατόν δηλαδή να διατηρήθηκαν όλοι αυτοί οι μύθοι, δηλ. η προφορική παράδοση ως την ιστορική εποχή. Σε ποια γλώσσα έγινε η προφορική μετάδοση από γενιά σε γενιά. Δηλαδή σε ποια γλώσσα μεταβιβάστηκε η φυσικογεωλογική αυτή εξέλιξη από τις γενιές της Άνω Παλαιολιθικής εποχής, της Μεσολιθικής και της Νεολιθικής εποχής, ως την εποχή του Ησιόδου και των άλλων που τα κατέγραψαν. Επιπλέον, αν οι Έλληνες έφτασαν στον ευρύτερο Αιγαιακό χώρο γύρω στο 2000 π. Χ. (ή κατ’ άλλους γύρω στο 3000 π. Χ)., σε ποιά γλώσσα συνεννοηθήκαν με τους «Προέλληνες» ντόπιους. Και εν τέλει αν ήλθαν από το Βορρά (ινδογερμανική εκδοχή), γιατί δεν έφεραν μαζί τους κάποιον μύθο, που να συνδέεται με τους παγετώνες, και γενικότερα τα φαινόμενα που συνδέονται με το ψύχος.