Το τελειωτικό χτύπημα στους Βούλγαρους... Έτσι τους συνέτριψε ο Ελληνικός Στρατός στη Μάχη της Δοϊράνης σαν σήμερα το 1913!

Η Μάχη της Δοϊράνης, του 1913, συνήφθη κατά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο μεταξύ ελληνικών και βουλγαρικών δυνάμεων στις 23 Ιουνίου 1913, (κατ...

Η Μάχη της Δοϊράνης, του 1913, συνήφθη κατά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο μεταξύ ελληνικών και βουλγαρικών δυνάμεων στις 23 Ιουνίου 1913, (κατά π. ημερ/γιο), σε μικρή σχετικά απόσταση παρά της νότιας ακτής της ομώνυμης λίμνης, εξ ου και η ονομασία της, που κατέληξε σε περιφανή νίκη των Ελλήνων, συμβάλλοντας στην συνέχιση της ελληνικής προέλασης βόρεια.





Σημειώνεται ότι η εν λόγω περιοχή στη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου είχε καταληφθεί από τους Σέρβους και συγκεκριμένα από την επιλαρχία του σερβικού ιππικού που προκάλυπτε το αριστερό πλευρό της 1ης σερβικής Στρατιάς, κατά τις προς Περλεπέν επιχειρήσεις, (τέλη Οκτωβρίου του 1912) και μάλιστα αμαχητί, εκδιώκοντας την εκεί τουρκική φρουρά. Την ίδια δε εποχή ο ελληνικός στρατός εκινείτο πολύ νοτιότερα. Κατά δε τις πρώτες ημέρες του Β’ Βαλκανικού Πολέμου, η αποτυχημένη βουλγαρική επίθεση μετατράπηκε σύντομα σε υποχώρηση που κορυφώθηκε με την νικηφόρα για τις ελληνικές δυνάμεις Μάχη Κιλκίς-Λαχανά στις 19-21 Ιουνίου 1913.

Την αμέσως επόμενη μέρα της νικηφόρου μάχης του Κιλκίς, στις 22 Ιουνίου, έχοντας προηγουμένως το ελληνικό στρατηγείο εκτιμήσει τη στρατηγική σημασία της περιοχής της Δοϊράνης που δεσπόζει όλης της νότιας και δυτικής περιοχής του όρους Κερκίνη (Μπέλες) αλλά και έχοντας συλλέξει σχετικές πληροφορίες αφενός από το σερβικό μέτωπο, αφετέρου την κατάσταση του εχθρού στην εν λόγω περιοχή που είχε καταστήσει, ένεκα του υφιστάμενου σιδηροδρομικού δικτύου σπουδαίο κέντρο ανεφοδιασμού του βουλγαρικού στρατού, ο αρχιστράτηγος Βασιλεύς Κωνσταντίνος διέταξε την ταχεία επέλαση των ελληνικών στρατευμάτων και κατάληψη της περιοχής.

Στρατηγικός αντικειμενικός σκοπός μετά τη μάχη του Κιλκίς διαγραφόταν πλέον για τις ελληνικές δυνάμεις η ταχεία προέλαση και κατάληψη του όρους Κερκίνη (Μπέλες) προκειμένου να τύχουν τον πλήρη έλεγχο της περιοχής. Βασικός παράγοντας επιτυχίας αυτού ήταν ο χρόνος προς αποτροπή της περαιτέρω ενίσχυσης της ήδη υπάρχουσας βουλγαρικής δύναμης στην περιοχή που την αποτελούσαν η 3η βουλγαρική μεραρχία ενισχυμένη με τμήματα της 6ης βουλγαρικής μετά 10 πεδινών πυροβολαρχιών και η οποία είχε αναπτυχθεί αμυντικά στα νότια παρά τη λίμνη Δοϊράνη υψώματα, με κέντρο το ύψωμα 420. Σκοπός της βουλγαρικής αυτής θέσης ήταν η προκάλυψη του υποχωρούντος από Κιλκίς βουλγαρικού στρατού αλλά και η παρεμπόδιση κάθε περαιτέρω βόρειας προέλασης των ελληνικών δυνάμεων.

Για την επίτευξη του παραπάνω στρατηγικού σκοπού, το απόγευμα της ίδιας ημέρας, το ελληνικό στρατηγείο εκπόνησε ένα ευφυέστατο σχέδιο επιχειρήσεων που προέβλεπε δύο επιμέρους επιχειρησιακούς αντικειμενικούς σκοπούς, αφενός την κατά μέτωπο προσβολή των βουλγαρικών θέσεων, την προσβολή και κατάληψη του βουλγαρικού κέντρου ανεφοδιασμού, στο σιδηροδρομικό σταθμό, καθώς και παράλληλη ανατολική προέλαση προς Μπέλες. Αμέσως μετά ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος διέταξε για την επομένη το πρωί την μεν 3η μεραρχία, ακολουθώντας τη σιδηροδρομική γραμμή, να προσβάλλει το κέντρο ανεφοδιασμού των Βουλγάρων, την εκ Μπαγιάλτσας και Καλινόβου προερχόμενη 10η μεραρχία να επιτεθεί από δυτικά των βουλγαρικών θέσεων παρά του υψώματος 420 και την 5η μεραρχία να προελάσει προς Ποτερές – Σούρλοβο, (προς Μπέλες), ακολουθώντας πορεία ανατολικότερα της 3ης, με δυνατότητα συνδρομής στην 3η σε περίπτωση ανάγκης.

Οι Ελληνικές Μεραρχίες (3η και 10η) σύμφωνα με διαταγή του Γενικού Επιτελείου επιτέθηκαν το πρωί της 23ης Ιουνίου στα υψώματα της (Παλαιάς) Δοϊράνης (σήμερα ΠΓΔΜ) που ευρίσκονταν οχυρωμένες βουλγαρικές δυνάμεις. Η 10η Μεραρχία επιτέθηκε κατά των υψωμάτων της διάβασης Περάσματα, στα νοτιοδυτικά της Δοϊράνης. Τα ελληνικά τμήματα σφοδρά δέχθηκαν πυρά πεζικού και πυροβολικού με αποτέλεσμα να καθηλωθούν. Σε αυτό συνέβαλλε και η καθυστέρηση της 3ης Μεραρχίας, που έδωσε την ευκαιρία στο σύνολο των βουλγαρικών δυνάμεων να συγκεντρώσουν το σύνολο των πυρών κατά της 10ης Μεραρχίας.

Στις 10.00 π.μ. ξεκίνησε να επιτίθεται και η 3η Μεραρχία. Ύστερα από σύντομο, αλλά και σφοδρό αγώνα, τα ελληνικά τμήματα κατάφεραν να απελευθερώσουν την πόλη της Δοϊράνης. Τα βουλγαρικά τμήματα συμπτήχτηκαν άτακτα προς βορρά, αφού απήγαγαν ως ομήρους τον Μητροπολίτη Πολυανής Φώτιο και 30 προκρίτους της πόλης. Αποτεφρώνουν επίσης, τη μητρόπολη Πολυανής μαζί με τα αρχεία του Κώδικα, που αποτελούσαν τη σημαντικότερη καταγραφή της ιστορίας της περιοχής. Στο πέρασμά τους κατά την οπισθοχώρηση, οι Βούλγαροι δεν άφησαν τίποτα όρθιο, ούτε έμψυχο ούτε άψυχο υλικό. Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική καταστροφή.
Η 3η Μεραρχίας συνέχισε την καταδίωξη και το ίδιο βράδυ κατέλαβε τα υψώματα βόρεια της πόλης.

Μετά τη χάραξη των συνόρων όμως, το βορειοδυτικό τμήμα του λεκανοπεδίου Δοϊράνης μαζί με την ομώνυμη πόλη, (Παλαιά) Δοϊράνη ή Πολυανή, πέρασε στη Βουλγαρική πλευρά και οι κάτοικοί της προσέφυγαν στη Δοϊράνη Κιλκίς και σε άλλα μέρη της Ελλάδας.

Μεγάλος υπήρξε ο αριθμός των Βουλγάρων αιχμαλώτων καθώς και αυτών που στην προσπάθειά τους να διαφύγουν τη σύλληψη πνίγηκαν στην ομώνυμη λίμνη.

Οι συνολικές απώλειες της ελληνικής πλευράς ανήλθαν για την 3η Μεραρχία σε 146 νεκρούς και τραυματίες και για την 10η Μεραρχία σε 106 νεκρούς και 755 τραυματίες.