Πραγματική μάστιγα... Η ληστεία στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα και οι πρώτες προσπάθειες αντιμετώπισης του φαινομένου

Ως ένα από τα κυριότερα κοινωνικά φαινόμενα της οθωνικής περιόδου στην Ελλάδα, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, μεταξύ άλλων και η ληστεία. Πο...

Ως ένα από τα κυριότερα κοινωνικά φαινόμενα της οθωνικής περιόδου στην Ελλάδα, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, μεταξύ άλλων και η ληστεία. Πολλές φορές όμως, αυτό το θέμα εξετάζεται από πολιτική και μόνο σκοπιά.

Η ληστεία στην Ελλάδα, ύστερα από την επανάσταση του 1821 θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον καθορισμό των συνόρων του νεοσύστατου ελληνικού κράτους και τον τρόπο οργάνωσής του. Το φαινόμενο αυτό είχε απασχολήσει και τον Ιωάννη Καποδίστρια, αλλά πήρε μεγάλες διαστάσεις κυρίως μετά τη δολοφονία του και ειδικά μετά το 1833. Το πρόβλημα έγινε πιο έντονο όταν αποφασίστηκε η διάλυση των άτακτων στρατιωτικών σωμάτων ώστε να δημιουργηθεί ένας οργανωμένος, τακτικός στρατός.

Ένας άλλος λόγος που οδήγησε τους άτακτους να μη θέλουν να ενταχθούν στο νεοδημιουργηθέν στράτευμα και αντιθέτως να ασχοληθούν με τη ληστεία ήταν ο νέος ενδυματολογικός κώδικας που εισήχθη και επιβλήθηκε στο στρατό από τη βαυαρική διοίκηση (φουστανέλα και κόκκινο φέσι), καθώς επίσης και η δύσκολη εκπαίδευση και η αυστηρή πειθαρχία.

Σημαντικό μέτρο για την αντιμετώπιση της ληστείας ήταν η θέσπιση νόμων και διατάξεων που είχαν ως στόχο την τιμωρία των αδικημάτων κατά της δημόσιας τάξης και ασφάλειας. Αυτές οι διατάξεις απαγόρευαν ορισμένες ενέργειες, όπως η οπλοφορία. Αξιόποινη πράξη θεωρούταν και η συμμετοχή σε οργανώσεις και εταιρείες που ως σκοπό είχαν δολοφονίες, αρπαγές ή και συνομωσίες. Ορισμένες από αυτές τις αξιόποινες πράξεις, τιμωρούνταν με φυλάκιση μικρής ή μεγάλης διάρκειας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, η ποινή που προβλεπόταν ήταν ο θάνατος (Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η παράνομη στρατολόγηση, αυτή δηλαδή που δεν ενέκρινε η επίσημη κυβέρνηση του κράτους)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Ανδρέας Σκανδάμης, Η Τριακονταετία της βασιλείας του Όθωνα 1832-1862, Αθήνα 1961

2. Ιωάννης Κολιόπουλος, Περί λυχνών αφάς. Η ληστεία στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα, Θεσσαλονίκη 1994

Επιμέλεια κειμένου: Αντώνης Γρέψιος