Ηιστορία των φυσικών καταστροφών είναι γεμάτη από καταιγίδες, πλημμύρες, ακόμη και αστεροειδείς, αλλά μερικές από τις πιο συναρπαστικές κατ...
Ηιστορία των φυσικών καταστροφών είναι γεμάτη από καταιγίδες, πλημμύρες, ακόμη και αστεροειδείς, αλλά μερικές από τις πιο συναρπαστικές καταστροφές προέρχονται από το εσωτερικό της ίδιας της Γης χάρη στα ηφαίστεια. Εκρήξεις όπως αυτή που έθαψε την Πομπηία στην Ιταλία, προβάλλονται σε περίοπτη θέση στα μαθήματα ιστορίας.
Ωστόσο, λίγα ηφαίστεια είχαν τόσο δραματικό και καταστροφικό αντίκτυπο όσο αυτό του όρους Ταμπόρα. Το συγκεκριμένο ηφαίστειο, μάλιστα, προκάλεσε μια τόσο βίαιη έκρηξη το 1815 που θωράκισε τη Γη από την ακτινοβολία του ήλιου, ψύχοντας το βόρειο ημισφαίριο και κάνοντας το 1816 «το έτος χωρίς καλοκαίρι».
Η έκρηξη του όρους Ταμπόρα διήρκεσε σχεδόν δύο εβδομάδες
Πριν εκραγεί τον Απρίλιο του 1815, το Ταμπόρα ήταν μια κορυφή ύψους, περίπου, 4.267 μέτρων στο κέντρο ενός ινδονησιακού νησιού με το όνομα Sumbawa. Κατά τη διάρκεια της έκρηξης, το ηφαίστειο εκτόξευσε δισεκατομμύρια τόνους αερίων και συντριμμιών στην ατμόσφαιρα. Μεγάλο μέρος της βαρύτερης τέφρας και των συντριμμιών έπεσε στα νησιά και τη θάλασσα γύρω από το Ταμπόρα, αλλά μια σημαντική ποσότητα κατέληξε στην ατμόσφαιρα, εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο και έσβησε εν μέρει τον ήλιο για μήνες μετά το συμβάν. Η ίδια η έκρηξη σκότωσε δεκάδες χιλιάδες -αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες- ανθρώπους από τις πυροκλαστικές ροές που προέκυψαν, τις ασφυκτικές πτώσεις τέφρας και τα τσουνάμι που προκλήθηκαν.
Η Ινδονησία φιλοξενεί μερικές από τις πιο έντονες γεωλογικές δραστηριότητες στον κόσμο. Η έκρηξη του Κρακατόα της Ινδονησίας στις 27 Αυγούστου του 1883 είναι μία από τις πιο διαβόητες ηφαιστειακές καταστροφές στην καταγεγραμμένη ιστορία, η οποία, σύμφωνα με το mentalfloss.com, σκότωσε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους και επηρέασε τον καιρό σε όλο τον κόσμο για μήνες μετά την έκρηξη. Ωστόσο, μόλις λίγες δεκαετίες πριν από αυτό, το όρος Ταμπόρα εξαπέλυσε μια έκρηξη χειρότερη από το Κρακατάο, το όρος Αγία Ελένη στην Ουάσινγκτον και ακόμη και τον Βεζούβιο της Πομπηίας.
Το Ταμπόρα κατέγραψε VEI-7 στον Δείκτη Ηφαιστειακής Εκρηκτικότητας, ένας είδος μέτρεησης που αφορά στο μέγεθος των ηφαιστειακών εκρήξεων σε μια κλίμακα από VEI-0 (μη εκρηκτική) έως VEI-8 (μεγαλοεκρηκτική). Το Κρακατόα μέτρησε VEI-6, ενώ το όρος Αγία Ελένη και ο Βεζούβιος βαθμολογήθηκαν με VEI-5.
Προκάλεσε έναν «ηφαιστειακό χειμώνα»
Είμαστε εξοικειωμένοι με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, όπου ορισμένα αέρια και σωματίδια στην ατμόσφαιρα μπορούν να παγιδεύσουν τη θερμότητα και να προκαλέσουν αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας, αλλά οι ηφαιστειακές εκρήξεις μπορούν να προκαλέσουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Υπάρχουν δύο βασικοί μηχανισμοί γι’ αυτό: ο πρώτος είναι ότι τα σωματίδια που εκτοξεύονται από τα ηφαίστεια μπορούν να αντανακλούν το ηλιακό φως, επιτρέποντας σε λιγότερη ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει στην επιφάνεια, διατηρώντας τις παγκόσμιες θερμοκρασίες χαμηλότερες από ό,τι θα ήταν υπό κανονικές συνθήκες.
Το αποτέλεσμα είναι ένας «ηφαιστειακός χειμώνας», παρόμοιος με τον περισσότερο γνωστό «πυρηνικό χειμώνα» που αποτέλεσε βασικό θέμα στην επιστημονική φαντασία του 20ού αιώνα. Αλλά τα σωματίδια παραμένουν στην ατμόσφαιρα μόνο για μερικές ημέρες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, πολύ πιο σημαντικό είναι το διοξείδιο του θείου που, επίσης, συνοδεύει τις εκρήξεις. Το διοξείδιο του θείου μετατρέπεται σε θειικό οξύ, το οποίο στη συνέχεια σχηματίζει αερολύματα ψηλά στην ατμόσφαιρα που, επίσης, εμποδίζουν την εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία για αρκετά χρόνια μετά την έκρηξη.
Η έκρηξη του Ταμπόρα προκάλεσε χιονόπτωση μέσα στον Ιούνιο
Ο «ηφαιστειακός χειμώνας» που ακολούθησε την ιστορική έκρηξη του όρους Ταμπόρα κατέστρεψε κοινότητες σε όλο τον κόσμο. Κατά ειρωνικό τρόπο, το φαινόμενο του ηφαιστειακού χειμώνα παρατηρήθηκε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ιδίως στην ανατολική Βόρεια Αμερική. Οι κάτοικοι ανέφεραν ότι το βαρύ χιόνι έπεφτε ακόμη και στα μέσα Ιουνίου στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ένας απολογισμός αναφέρει μισό μέτρο χιόνι στις 6 Ιουνίου του 1816. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.