Ελληνικός Στρατός: Αντικατάσταση των SA-8B Osa με πυραύλους Mistral σε οχήματα;

  Κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 2020, το αντιαεροπορικό σύστημα 9K33 Osa που χρησιμοποιήθηκε από την Αρμενία, απέτυ...

 

Κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 2020, το αντιαεροπορικό σύστημα 9K33 Osa που χρησιμοποιήθηκε από την Αρμενία, απέτυχε να προσφέρει αποτελεσματική προστασία από τις επιθέσεις των Αζέρων με drones και πυραύλους. Κάτι που είχε σημαντικό -αρνητικό- αντίκτυπο στην εξέλιξη του πολέμου για την Αρμενία και αποτέλεσε αντικείμενο εκτενών αναλύσεων και μελετών.



Το 9K33 Osa είναι ένα σοβιετικό/ρωσικό αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα μικρής εμβέλειας. Το όνομά του σημαίνει “Σφήκα”, και κατά ΝΑΤΟ είναι κωδικοποιημένο ως SA-8 “Gecko”. Αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και έμεινε σε υπηρεσία για πολλές δεκαετίες, κυρίως για συνοδεία μηχανοκίνητων μονάδων, αλλά και ως επικουρικό αντιαεροπορικό για την προστασία στρατιωτικών εγκαταστάσεων, αεροδρομίων και άλλων στρατηγικών σημείων.

Ως κατασκευή είναι ένα “ενιαίο” σύστημα που περιλαμβάνει τους πυραύλους, το ραντάρ εντοπισμού στόχων και το σύστημα ελέγχου πυρός σε ένα όχημα. Μπορεί να εκτοξεύσει έως και έξι βλήματα με μέγιστη εμβέλεια 15 χιλιομέτρων και σε ύψος έως 5 χιλιομέτρων. Από την εμφάνιση του στις αρχές του ’70 έχουν παρουσιαστεί πολλές εκδόσεις εκσυγχρονισμού. Αυτές περιλαμβάνουν την προσθήκη πιο σύγχρονων ραντάρ, την βελτίωση του συστήματος ελέγχου πυρός και την αύξηση της εμβέλειας και της ακρίβειας των πυραύλων. Η Αρμενία μάλιστα είχε επιχειρήσει να εκσυγχρονίσει τα δικά της συστήματα προσθέτοντας νέα ηλεκτρονικά και οπτικά.

Η χρήση στον πόλεμο Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν

Παρά τους όποιους εκσυγχρονισμούς, το 9K33 Osa αδυνατούσε να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απειλές του πολέμου. Τα drones (πολλά ήταν τουρκικά Bayraktar TB2) και οι πύραυλοι που χρησιμοποίησε το Αζερμπαϊτζάν ξεπέρασαν τις δυνατότητες του, ενώ τα ίδια τα Osa με τις ηλεκτρονικές εκπομπές τους αλλά και με τη λανθασμένη τακτική παραμονής τους σε σταθερά σημεία, ήταν “φανεροί” και ζουμεροί στόχοι για τους Αζέρους. Επιπλέον, το Αζερμπαϊτζάν χρησιμοποίησε ηλεκτρονικό πόλεμο στο μέγιστο βαθμό για να “τυφλώσει” και αδρανοποιήσει το ραντάρ του Osa, δυσχεραίνοντας περαιτέρω τη λειτουργία του. Έτσι πολλές μονάδες αρμενικού πυροβολικού έμειναν χωρίς αντιαεροπορική προστασία, με μεγάλες απώλειες. Το συμπέρασμα λοιπόν ήταν σαφές, για το πόσο αναγκαία είναι σήμερα πιο σύγχρονα και αποτελεσματικά αντιαεροπορικά συστήματα. Και εδώ αξίζει να δούμε την εναλλακτική των πυραύλων Mistral.

Κατεστραμμένο αρμενικό OSA

H διάδοση του Mistral

Η ανάπτυξη του γαλλικού φορητού πυραύλου SATCP (Sol-Air à Très Courte Portée), που αργότερα ονομάστηκε Mistral, ξεκίνησε το 1974. Η Matra που επιλέχθηκε ως κύριος ανάδοχος για την ανάπτυξη του το 1980, πλέον είναι γνωστή ως MBDA, δημιουργημένη από την ένωση των δραστηριοτήτων συστημάτων πυραύλων της Matra BAe Dynamics, της Aerospatiale Matra και της Alenia Marconi Systems.

Ο αντιαεροπορικός “fire and forget” Mistral είναι εξοπλισμένος με πυραυλοκινητήρα διπλού σταδίου με στερεό καύσιμο, που σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε από τη Snecma Propulsion Solide. Η πολεμική κεφαλή είναι 3 κιλών με σφαιρίδια από βολφράμιο. Υπάρχει αισθητήρας υπερύθρων για εγκλωβισμό του στόχου, πυροκροτητής επαφής, αλλά και εγγύτητας λέιζερ (σε περίπτωση που το βλήμα έρθει σε μικρή απόσταση από το στόχο, αλλά δεν τον πλήξει απευθείας) και συσκευή αυτοκαταστροφής με χρονοκαθυστέρηση (αν αστοχήσει). Το βλήμα έχει βάρος 19,7 κιλά, μήκος 1,86 μέτρα, διάμετρο 90 χιλιοστά, με μεγίστη ακτίνα αναχαίτισης τα 7,5 χιλιόμετρα και σε μέγιστο υψόμετρο 6.000 μέτρων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ