Ελληνικός Στρατός: Η εξοπλιστική απαίτηση για την ανανέωση του αντιαρματικού οπλοστασίου

   defencereview.gr_Το αντιαρματικό όπλο αναπτύχθηκε για την αντιμετώπιση από τις μονάδες του πεζικού, που δεν υποστηρίζονταν στο πεδίο της...

  

defencereview.gr_Το αντιαρματικό όπλο αναπτύχθηκε για την αντιμετώπιση από τις μονάδες του πεζικού, που δεν υποστηρίζονταν στο πεδίο της μάχης από φίλια άρματα ή αντιαρματικά πυροβόλα, αντίπαλων αρμάτων και τεθωρακισμένων οχημάτων. Από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και έπειτα υπάρχει μια αέναη μάχη εξέλιξης μεταξύ του αντιαρματικού όπλου και της θωράκισης των αρμάτων. Από τους πυραύλους επιβατικής ακτίνας πήγαμε στους fire & forget όπου έδωσαν τη δυνατότητα στο πεζικό είτε για γρήγορη απεμπλοκή και απόκρυψη είτε για άμεση εμπλοκή δεύτερου στόχου, είχαμε την εξέλιξη της πολεμικής κεφαλής για αντιμετώπιση νέας γενιάς θωρακίσεων και τύπου ERA και δυνατότητα Top attack για αποφυγή αντιμέτρων και προσβολή του ασθενέστερου σημείου ενός άρματος.

Η αντιαρματική άμυνα του ελληνικού στρατού στηρίζεται σε αντιαρματικά όπλα μικρού, μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς αμερικάνικης, γαλλικής, ρωσικής και τα επόμενα χρόνια και ισραηλινής κατασκευής, εκτοξευόμενα από επίγειες και εναέριες πλατφόρμες. Στις εναέριες πλατφόρμες συγκαταλέγονται τα επιθετικά ελικόπτερα ΑΗ-64A/D και αναγνωριστικά/ελαφρά εξοπλισμένα OH-58D, εξοπλισμένα με πυραύλους AGM-114 Hellfire και τα αεροσκάφη της Π.Α. σε ρόλο εγγύς υποστήριξης με πυραύλους AGM-65 Maverick. Η Α.Σ. διαθέτει ικανό απόθεμα πυραύλων AGM-114 για να εξοπλίσει τα ελικόπτερα που έχει προμηθευτεί. Οι πύραυλοι είναι τριών διαφορετικών εκδόσεων. Ο AGM-114F Hellfire που προμηθεύτηκε η Α.Σ. το 1994 για τον εξοπλισμό των ΑΗ-64Α και οι AGM-114 K1 & AGM-114 KBF Hellfire II που αποκτήθηκαν μέσω δύο ξεχωριστών παραγγελιών το 1999 και 2003 για τον εξοπλισμό του συνόλου των επιθετικών ελικοπτέρων και των δύο εκδόσεων με έναν σύγχρονο Α/Τ πύραυλο. Άξιο αναφοράς εδώ είναι η μη απόκτηση της έκδοσης -L του πυραύλου που συνεργάζεται άμεσα με το χιλιοστομετρικό ραντάρ Longbow που φέρει μικρός αριθμός των ελικοπτέρων. Σε αυτή την έκδοση δεν χρειάζεται η εμφάνιση όλου του ελικοπτέρου για την πρόσκτηση του στόχου μέσω του Η/Ο συστήματος στο ρύγχος, όπως γίνεται με τις αρχικές εκδόσεις του ελικοπτέρου, αλλά η προβολή μόνο του ραντάρ που βρίσκεται στην κορυφή του στροφείου είναι ικανή για στοχοποίηση και διαμοιρασμό στόχων στα ελικόπτερα του σχηματισμού για προσβολή με τους πυραύλους AGM-114L. Η απόκτηση των OH-58D με το Η/Ο σύστημα επίσης στην κορυφή του στροφείου αποκαθιστά το μειονέκτημα αυτό σε μικτά πακέτα ελικοπτέρων όπως ήταν το αμερικανικό δόγμα επιχειρήσεων τη δεκαετία του 90’ και πριν την εισαγωγή σε υπηρεσία του ΑΗ-64D Longbow.

Η Π.Α. σε ρόλους CAS διαθέτει στο οπλοστάσιό της εκτός από κατευθυνόμενες βόμβες, πυραύλους AGM-65 A/B με τηλεοπτική καθοδήγηση και τους νεότερους της έκδοσης G με καθοδήγηση IR, όλοι με εμβέλεια περίπου τα 25 χιλιόμετρα ανάλογα με το ύψος άφεσης. Η τελευταία έκδοση αποκτήθηκε το 1998 με την παραγγελία 200 πυραύλων.

Ο Στρατός Ξηράς κατέχει το μεγαλύτερο απόθεμα αντιαρματικών όπλων με διαφορετικές δυνατότητες και εμβέλειες. Τα βαρέα αντιαρματικά όπλα είναι όλα εποχούμενα και διατείθεντε στους σχηματισμούς είτε μέσω των ΛΥΤ είτε μέσω των ΛΑΤ. Tα αντιαρματικά όπλα τύπου ΑΤ-4 Fagot, ΑΤ-15 Kornet και Milan είναι όλα εποχούμενα σε τροχοφόρα τύπου Hamvee και Mercedes D240G ένω οι πύραυλοι TOW μεταφέρονται στα ειδικοποιημένα οχήματα τεθωρακισμένα Μ-901 ITV. Το κάθε M-901 μπορεί να μεταφέρει δύο πυραύλους έτοιμους για εκτόξευση και δέκα επιπλέον εσωτερικά σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο. Από την άλλη στην ομάδα πεζικού διατίθενται ελαφρά αντιαρματικά όπλα τύπου Μ72Α2 LAW και RPG-18 των 66 και 64 χιλιοστών. Το βασικό πρόβλημα των αντιαρματικών όπλων είναι ότι το μεγαλύτερο απόθεμα είναι παλαιών εκδόσεων πράγμα που σημαίνει ότι είτε είναι μη λειτουργικά λόγω παλαιότητας είτε ότι έχουν μηδαμηνές επιχειρησιακές ικανότητες ειδικά απέναντι σε βαριά θωρακισμένα οχήματα με θωρακίσεις νέας γενιάς και συστήματα αυτοπροστασίας. Π.χ. στο απόθεμα των πυραύλων ΤΟW υπάρχουν πύραυλοι που αποκτήθηκαν τη δεκαετία του 1970. Το απόθεμα αυτό πρέπει να θεωρείται και μη λειτουργικό και απαρχαιωμένα για τα σημερινά δεδομένα. Επομένως το διόλου ευκαταφρόνητο αυτό απόθεμα θα πρέπει να αντικατασταθεί με νεότερης γενιάς πυραύλους είτε TOW για χρήση από τον στόλο των Μ-901 είτε άλλου τύπου. Επίσης να επισημάνουμε ότι ο TOW χρειάζεται επαναπιστοποίηση κάθε 20 χρόνια και οι τελευταίες παραγγελίες ήταν το 1996 και 1998 για πυραύλους TOW 2A. Έχουν γίνει οι κατάλληλες επαναπιστοποιήσεις στην πιο σύγχρονη έκδοση που διαθέτουμε η οποία έχει περάσει τα 20 χρόνια υπηρεσίας με τον Ε.Σ. ώστε να είναι πλήρως επιχειρησιακή όταν αυτό χρειαστεί; Επίσης η έκδοση αυτή δεν είναι η πιο σύγχρονη. Διαθέτει μεν κεφαλή τύπου tandem για να υπερνικήσει θωρακίσεις τύπου ERA αλλά δεν είναι fire and forget.M-901 ITV – No.8 Αποθηκευτικός χώρος πυραύλων TOW

Σήμερα ο στόλος των Μ-901 ITV αποτελείται από 364 οχήματα. Εάν υποτεθεί ότι το σύνολο των οχημάτων είναι ενταγμένα σε επιχειρησιακούς λόχους αντιαρματικών στον Έβρο και στα νησιά τότε το απόθεμα πυραύλων που χρειαζόμαστε σύμφωνα με τη μέγιστη μεταφορική ικανότητα των οχημάτων είναι πάνω από 4000 πυραύλους. Επομένως θα πρέπει να γίνει επαναπιστοποίηση των υπάρχοντων TOW 2A και να αποκτηθούν τούλαχιστον άλλοι 2000-2500 πύραυλοι της τελευταίας έκδοσης. Η τελευταία έκδοση του πυραύλου είναι η RF (Radio Frequency) που ουσιαστικά μετατρέπει το όπλο σε fire and forget. Πάλι υπάρχουν δύο υποεκδόσεις η BMG-71E-4B-RF TOW 2A και η BMG-71F-7-RF TOW 2B η μία με κεφαλή tandem και η δεύτερη με ικανότητα top attack. Το ΓΕΕΘΑ έχει προβλέψει κονδύλι 7,3 εκατ ευρώ για την προμήθεια νέων βλημάτων TOW. Το ύψος της χρηματοδότησης αυτής πρέπει να θεωρείται αμελητέα για την κάλυψη των αναγκών, εκτός και εάν αναφέρεται σε πιλοτική παρτίδα δοκιμών. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 2022 η Αίγυπτος υπέγραψε συμβόλαιο ύψους 691 εκατ. δολαρίων για την προμήθεια 5070 πυραύλων BMG-71E-4B-RF TOW 2A, ήτοι το κόστος μονάδας ανέρχεται περίπου στις 135.000 δολάρια. Επομένως, για την κάλυψη των δικών μας αναγκών θα χρειαστεί να δαπανήσουμε περίπου 340 εκατ. δολάρια για την αγορά 2500 πυραύλων συν το κόστος επαναπιστοποίησης του αποθέματος των περίπου 1800 BMG-71E TOW 2A της παλαιότερης έκδοσης.

Επίσης μια ακόμη πτυχή του προγράμματος των αντιαρματικών πυραύλων είναι και η απόκτηση ή μη νέων ΤΟΜΑ. Τόσο τα αμερικάνικα Bradley όσο και τα γερμανικά kF-41 φέρουν διπλό εκτοξευτή αντιαρματικών πυραύλων TOW και Spike αντίστοιχα. Η εισαγωγή των οχημάτων αυτών σε υπηρεσία με τους μηχανοκίνητους σχηματισμούς θα επηρεάσει τους σχηματισμούς αυτούς όσον αφορά το πλήθος των αντιαρματικών φορέων. Στον αμερικάνικο στρατό παραδείγματος χάρη, αυτό είχε ως αφορμή την απόσυρση των Μ-901 από την ενεργό υπηρεσία μιας και η αντιαρματική άμυνα με βαρέα αντιαρματικά καλυπτόταν τώρα από τα Bradley.

Το επόμενο μεγάλο στοίχημα είναι η αντικατάσταση των γαλλικών Milan 1 & 2 και των ρωσικών AT-4 Fagot που αποκτήθηκαν από τα ανατολικο-γερμανικά αποθέματα. Για τους πρώτους απ’ ότι φαίνεται θα υπάρξει στο μέλλον πρόβλημα υποστήριξης μιας και ο πύραυλος έχει αποσυρθεί από την πλειονότητα των χρηστών και η παραγωγή του έχει σταματήσει. Στο αντόποδα η Γαλλία προσφέρει τον νέας γενιάς A/T πύραυλο Akeron MP. Έχει εμβέλεια 5 χλμ και μπορεί να διατρήσει 1000 χιλ ομογενοποιημένου χάλυβα. Είναι πέμπτης γενιάς με δυνατότητα fire & forget, Man in the loop, LOAL και NLOS. Τόσο τα Milan όσο και τα AT-4 Fagot θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από Spike ER που ήδη έχει παραγγελθει σε μικρό αριθμό είτε με τον γαλλικό Akeron MP αυξάνοντας όμως την πολυτυπία.

Τέλος το επόμενο μεγάλο κενό που πρέπει να καλυφθεί άμεσα είναι η αντικατάσταση των Μ72Α2 LAW και RPG-18. Είναι και τα δύο όπλα παλαιάς τεχνολογίας και παραγωγής και είναι αμφίβολο εάν είναι πλήρως λειτουργικά. Ο Μ72Α2 LAW ακόμη και στις τελευταίες του εκδόσεις, υπήρξε μη ικανοποιητικός και στον αμερικάνικο στρατό αντικαταστάθηκε από τον σουηδικό ΑΤ4. Επίσης ένα όπλο που λείπει από την φαρέτρα της ομάδας πεζικού είναι ένα βαρύτερο Α/Τ όπλο όπως ο FGM-148 Javelin ή ο NLAW που μπορεί να προσφέρει πραγματικές Α/Τ δυνατότητες απένταντι σε σύγχρονα άρματα για το πεζικό.

Με εξαίρεση την τελευταία παραγγελία του συστήματος Spike NLOS και Spike ER από την ισραηλινή Rafael είναι μεγάλη ανάγκη να εκσυγχροσνιστεί το αντιαρματικό οπλοστάσιο του ελληνικού στρατού στο σύνολό του. Οι αριθμοί είναι υπέρ των αντιαρματικών όταν το μέσο κόστος ενός σύγχρονου Α/Τ όπλου είναι στα 135-150.000 δολάρια ενώ ενός άρματος τα 20 εκατομύρια δολάρια. Όμως να μην ξεχνάμε και την εξέλιξη της τεχνολογίας όπου στο σύγχρονο πεδίο όπως αυτό διαμορφώνεται στις τελευταίες συγκρούσεις στην Ουκρανία και προσφάτως στο Ισραήλ, τα αντιαρματικά όπλα συνεπικουρούνται από περιφερόμενα πυρομαχικά αυξάνοντας την καταστρεπτική ισχύ του πεζικού έναντι των αρμάτων.