11 πολιτισμοί που εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς

  Τα βιβλία της ιστορίας είναι γεμάτα από έθνη, αυτοκρατορίες και ολόκληρους πολιτισμούς που ήρθαν και έφυγαν. Οι περισσότεροι πολιτισμοί φ...

 

Τα βιβλία της ιστορίας είναι γεμάτα από έθνη, αυτοκρατορίες και ολόκληρους πολιτισμούς που ήρθαν και έφυγαν. Οι περισσότεροι πολιτισμοί φτάνουν στο τέλος τους είτε εξαιτίας μιας θεαματικής καταστροφής είτε με μια αξιοσημείωτη αργή παρακμή που διαρκεί δεκαετίες, αν όχι αιώνες, για να φτάσει στην τελική της κατάσταση.



Ωστόσο, υπάρχουν μερικές μεμονωμένες περιπτώσεις ολόκληρων κοινωνιών που εξαφανίστηκαν χωρίς ίχνος, εκτός από κάποια ερείπια ή αντικείμενα που άφησαν πίσω τους ως απόδειξη της ύπαρξής τους. Οι ξαφνικές και συχνά ανεξήγητες εξαφανίσεις αυτών των πολιτισμών είναι κάτι που έχει γοητεύσει, αλλά και μπερδέψει τα μυαλά τόσο των ειδικών όσο και των απλών ανθρώπων.
Οι Μάγια

Οι Μάγια είναι ένας λαός τόσο παλιός όσο και ο ίδιος ο χρόνος. Οι ενδείξεις των οικισμών των Μάγια χρονολογούνται από το 2000 π.Χ. Αυτοί οι Πρώιμοι Μάγια θα ήταν πιθανότατα μικρότερες φυλές, με ελάχιστους μεγάλους οικισμούς και πόλεις. Με την πάροδο των αιώνων, οι Μάγια θα εξελίσσονταν τελικά στη μεγαλύτερη και ισχυρότερη ομάδα στη Μεσοαμερική και θα έλεγχαν μεγάλο μέρος της σημερινής Κεντρικής Αμερικής. Οι Μάγια έχτισαν πολυάριθμες μεγάλες πόλεις, γεμάτες με εντυπωσιακούς ναούς και κεντρικές πλατείες. Αλλά περιέργως, από τα μέσα του 8ου αιώνα, τα μεγάλα αστικά κέντρα των Μάγια άρχισαν σιγά-σιγά να ρημάζουν και τελικά εγκαταλείφθηκαν.

Ο ακριβής λόγος γι’ αυτό είναι άγνωστος, αλλά υπάρχουν ορισμένες κορυφαίες θεωρίες σχετικά με το τι μπορεί να οδήγησε σε αυτή την ξαφνική και απροσδόκητη κατάρρευση. Η παρακμή των Μάγια μπορεί πιθανότατα να αποδοθεί σε διάφορους παράγοντες, τόσο εσωτερικούς όσο και εξωτερικούς. Υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που έχουν δείξει ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου που οι πόλεις των Μάγια εγκαταλείφθηκαν, ξηρασίες και πλημμύρες κατέστρεφαν την Κεντρική Αμερική. Αυτές οι καταστροφές θα είχαν αναμφίβολα οδηγήσει σε ελλείψεις τροφίμων και μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα έπρεπε να αναζητήσει αλλού τροφή ή να λιμοκτονήσουν. Ο πόλεμος μεταξύ των διαφόρων πόλεων θα μπορούσε επίσης να έχει συμβάλει, στην εξαφάνιση όπως και οι εμφύλιες ταραχές. Η ακριβής αιτία της παρακμής και εξαφάνισης των Μάγια πιθανότατα θα παραμείνει ένα μυστήριο.

Οι Ολμέκοι



Οι Ολμέκοι ήταν ένας πολιτισμός που κάποτε χάθηκε εντελώς από τον χρόνο. Οι ιστορικοί αγνοούσαν παντελώς την ύπαρξη των Ολμέκων μέχρι που τους βρήκαν στα μέσα του 19ου αιώνα. Μετά από περαιτέρω έρευνα, οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί ανακάλυψαν ότι οι Ολμέκοι δεν ήταν απλώς ένας ακόμη μεσοαμερικανικός πολιτισμός, αλλά εκείνοι που έθεσαν τις βάσεις για την άνθηση και την ευημερία των Μάγια και ακόμη και των Αζτέκων.

Όπως και οι Μάγια, έτσι και οι Ολμέκοι ήταν ικανοί να κατασκευάζουν εντυπωσιακούς πέτρινους ναούς και πόλεις με σχετική ευκολία. Πιστεύεται ότι οι Ολμέκοι ήλεγχαν μεγάλες εκτάσεις στην Κεντρική Αμερική μεταξύ του 1600 π.Χ. και του 350 π.Χ. Θεωρείται ότι είναι ο “μητρικός πολιτισμός” των περισσότερων αυτοκρατοριών και βασιλείων της Μεσοαμερικής, Το στυλ αρχιτεκτονικής, διακυβέρνησης και ακόμη και θρησκείας των Ολμέκων μπορεί να παρατηρηθεί σε όλη την περιοχή.

Υποφέροντας από παρόμοια μοίρα με τους Μάγια, κατά τη διάρκεια του 3ου αιώνα π.Χ., οι μεγάλοι αστικοί οικισμοί των Ολμέκων εγκαταλείφθηκαν σιγά σιγά και έγιναν ερείπια. Το μόνο που μπορεί να υποθέσει κανείς είναι ότι οι Ολμέκοι πρέπει να αντιμετώπισαν παρόμοιες περιβαλλοντικές και πολιτικές συνθήκες με τους Μάγια, συνθήκες που τους οδήγησαν στα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα. Παρά τη μυστηριώδη και ανεξήγητη παρακμή των Ολμέκων, μεγάλο μέρος του πολιτισμού και του τρόπου ζωής τους συνέχισε να ζει στους άλλους κοντινούς λαούς, που θα συνέχιζαν, εν αγνοία τους, την κληρονομιά των Ολμέκων.

Οι Βίκινγκς

Οι Βίκινγκς, περισσότερο γνωστοί ως επιδρομείς και πλιατσικολόγοι της Ευρώπης, τα τελευταία στάδια του Μεσαίωνα, κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα πολύπλοκο σύστημα αποικιών και εμπορικών φυλακίων μακριά από τις αρχικές τους πατρίδες στη Σκανδιναβία. Έχουν βρεθεί οικισμοί των Βίκινγκς μέχρι και στην Κεντρική Ρωσία και, ως γνωστόν, στη Νέα Γη, το Λαμπραντόρ και τον Καναδά. Αυτό τους καθιστά όχι μόνο τους πρώτους Ευρωπαίους που έφτασαν στη Βόρεια Αμερική, αλλά και τους πρώτους ξένους που πάτησαν το πόδι τους στην ήπειρο, περισσότερα από 400 χρόνια πριν από τον Χριστόφορο Κολόμβο. Μια από αυτές τις μακρινές αποικίες ιδρύθηκε και στην Γροιλανδία το 985 μ.Χ.

Στο αποκορύφωμά τους, οι Βίκινγκς είχαν ιδρύσει δύο ξεχωριστούς οικισμούς στο τεράστιο νησί της Αρκτικής και είχαν κοινό πληθυσμό περίπου 3.000 κατοίκων. Μέχρι τον 14ο αιώνα, τα δύο αυτά χωριά είχαν σχεδόν εγκαταλειφθεί και η ευρωπαϊκή παρουσία δεν θα γινόταν αισθητή στη Γροιλανδία για ακόμα 400 χρόνια. Ένα μείγμα παραγόντων, όπως η πτώση της θερμοκρασίας, η πειρατεία και η πανούκλα, είναι μάλλον οι εξηγήσεις για το τι μπορεί να έριξε τους Βίκινγκς προς τα κάτω, νότια, σε πιο πράσινα βοσκοτόπια. Υπάρχει μια πρόσφατη θεωρία ότι ο κύριος λόγος που οι Βίκινγκς εγκατέλειψαν την Γροιλανδία ήταν η έλλειψη νερού. Σύμφωνα με τους ερευνητές, πολλές από τις λίμνες κοντά στους νορβηγικούς οικισμούς στέρεψαν και αυτό θα εμπόδιζε τους Βίκινγκς να ποτίσουν το χορτάρι τους, το οποίο θα έτρωγαν τα ζώα,. Αυτό θα σήμαινε πείνα και για τα ζώα και για τους ανθρώπους.

Το Νησί του Πάσχα

Το απομακρυσμένο νησί που σήμερα είναι γνωστό ως Νήσος του Πάσχα ήταν κάποτε ένας ακμάζων εμπορικός κόμβος που βρισκόταν κατά μήκος μιας πολυσύχναστης εμπορικής διαδρομής που διέσχιζε τον νότιο Ειρηνικό Ωκεανό. Συστάθηκε από μια μικρή ομάδα Πολυνησίων ναυτικών, κάποια στιγμή τον 9ο αιώνα μ.Χ., και υπολογίζεται ότι το νησί, που αναφερόταν ως Rapa Nui από τους ιθαγενείς κατοίκους του είχε πληθυσμό που έφτανε τους 15.000 κατοίκους.

Τα πιο διάσημα απομεινάρια αυτού του χαμένου πολιτισμού είναι, φυσικά, τα κεφάλια του Νησιού του Πάσχα. Αυτά τα ογκώδη πέτρινα κεφάλια που ζυγίζουν χιλιάδες κιλά συνδέονται στην πραγματικότητα με ένα πολύ μεγαλύτερο σώμα που θάφτηκε όταν οι Ευρωπαίοι έφτασαν για πρώτη φορά στο νησί τον 18ο αιώνα. Μέχρι τη στιγμή της άφιξης των Ευρωπαίων, ο πληθυσμός είχε μειωθεί σε έναν ελάχιστο αριθμό 2000-3000 ανθρώπων.

Νέες θεωρίες πάντως υποδηλώνουν ότι ο ιθαγενής πληθυσμός του νησιού μειώθηκε λόγω της αποτυχίας των καλλιεργειών και λόγων των πολέμων μεταξύ των φυλών. Καθώς τα τρόφιμα λιγόστευαν, διάφορες φυλές στο νησί επιτίθεντο η μία στην άλλη για να ελέγξουν την παραγωγή τροφίμων. Η πείνα που κατέλαβε το νησί ήταν τόσο σφοδρή που υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι πολλοί ιθαγενείς κατέφυγαν στον κανιβαλισμό για να επιβιώσουν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ