ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΟΝΤΑΙ τελικά οι πύραυλοι AGM-158 JASSM για ελληνικά μαχητικά;

    Σε κατάσταση αναμονής βρίσκεται η Πολεμική Αεροπορία για την απόκτηση του χαμηλής παρατηρησιμότητας κατευθυνόμενου βλήματος AGM-158 JASS...

   

Σε κατάσταση αναμονής βρίσκεται η Πολεμική Αεροπορία για την απόκτηση του χαμηλής παρατηρησιμότητας κατευθυνόμενου βλήματος AGM-158 JASSM που πρόκειται να αναβαθμίσει δραματικά τις δυνατότητες κρούσης του Κλάδου αλλά και γενικότερα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, επιτρέποντας την προσβολή στόχων σε βεληνεκή της τάξης τουλάχιστον των 370 χλμ. Σύμφωνα με πληροφορίες του DP το ΓΕΑ αναμένει την απάντηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ στο ελληνικό αίτημα αποδέσμευσης πληροφοριών περί τιμής και διαθεσιμότητας (P&A: Price & Availability), που είχε αποσταλεί τον Αύγουστο του 2021 (περίπου 28 μήνες πριν).

Γράφει ο ΟΠΛΟΥΡΓΟΣ

Επίσης σε αναμονή βρίσκεται και η διεξαγωγή διαβαθμισμένης παρουσίασης, από προσωπικό της Αεροπορίας και της κυβέρνησης των ΗΠΑ, ώστε μετά από αυτή να αποσταλεί η ελληνική επιστολή αιτήματος (LOR) για την προμήθεια του όπλου μέσω διακρατικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ (FMS). Πάντως ανεπισήμως η ελληνική πλευρά έχει ενημερωθεί ότι το μοναδιαίο κόστος ανέρχεται σε πλέον του 1 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ, αντίστοιχο των εκτιμήσεων ανοικτών πηγών. Προς το παρόν δεν είναι γνωστό ποια έκδοση του όπλου, του τυπικού (AGM-158A) ή του επαυξημένου βεληνεκούς (AGM-158B ή JASSM-ER), αφορά το ελληνικό αίτημα. Ας σημειωθεί ότι τον Νοέμβριο του 2016 η έκδοση JASSM-ER αποδεσμεύθηκε για την Πολωνία.

Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ, ότι πρόκειται για την τρίτη απόπειρα προμήθειας του συγκεκριμένου όπλου τα τελευταία 20 περίπου χρόνια. Η πρώτη είχε λάβει χώρα το 2004 στο πλαίσιο της προμήθειας των 30 μαχητικών F-16C/-D Block 52+ Advanced (πρόγραμμα Peace Xenia IV), καθώς το όπλο είχε περιληφθεί στον επιθυμητό οπλισμό των νέων μαχητικών. Όμως η τότε αμερικανική κυβέρνηση (προεδρία Τζορτζ Μπους), στο πλαίσιο αποφυγής διατάραξης των όποιων ισορροπιών στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό ισχύος ΔΕΝ ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΕ το όπλο. Όπως έπραξε στις 28 Νοεμβρίου του 2016 για την Πολωνία και στις 28 Αυγούστου 2023 για την Ιαπωνία, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Υπηρεσίας Συνεργασίας Άμυνας Ασφάλειας (DSCA: Defense Security Cooperation Agency)…

Η δεύτερη απόπειρα προμήθειας του όπλου καταγράφηκε το 2018 στο πλαίσιο του προγράμματος εκσυγχρονισμού των μαχητικών F-16C/-D Block 52+ και F-16C/-D Block 52+ Advanced σε Block 72 Viper. Όμως και τότε, προφανώς για τους προαναφερθέντες λόγους, το ελληνικό αίτημα απορρίφθηκε από την τότε κυβέρνηση των ΗΠΑ (προεδρία Ντόναλντ Τραμπ). Θα είναι όμως η τρίτη απόπειρα… η φαρμακερή; Η ελληνική πλευρά θα είχε την επιλογή να συνδέσει την προμήθεια των F-35 Lightning II με την αποδέσμευση -μεταξύ άλλων- και των JASSM;

Σε ό,τι αφορά όμως την τρέχουσα προσπάθεια προμήθειας, πηγές με βαθιά γνώση των διαδικασιών FMS σημειώνουν ότι η για περισσότερο από δύο χρόνια καθυστέρηση στην απάντηση του ελληνικού αιτήματος, σαφώς αποτελεί ένδειξη της βαρύνουσας πολιτικής διάστασης του ζητήματος, αλλά όχι κατ’ ανάγκη στέρεη βάση για την εκτίμηση της κατάληξης της προμήθειας. «Το ζήτημα της αποδέσμευσης κρίνεται οριστικώς και αμετακλήτως μετά την υπογραφή της σχετικής LOA», σχολίασαν με νόημα.

Με απλά λόγια λοιπόν. Για τη σύμμαχο στο ΝΑΤΟ Πολωνία, που αντιμετωπίζει τη Ρωσία, το όπλο αποδεσμεύθηκε. Για τη σύμμαχο Ιαπωνία που αντιμετωπίζει την Κίνα, το όπλο αποδεσμεύθηκε. Για τη σύμμαχο Ελλάδα, που το θέλει -καθότι το ζήτησε- για να αντιμετωπίσει την τύποις σύμμαχο Τουρκία, το όπλο δεν έχει αποδεσμευθεί, όσο κι αν επιμένουν σχετικές κατά καιρούς διαρροές. Παρόλο που η Ελλάδα το ζήτησε για να αντιμετωπίσει αποτρέποντας, κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, όχι για να της… επιτεθεί. Άρα για να διασφαλίσει την ειρήνη σε μια από τις πλέον κρίσιμες πτέρυγες της Συμμαχίας, τη Νοτιοανατολική.




Με αυτά ως δεδομένα, πόσο υπερβολικοί είναι όσοι προειδοποιούν τον πολιτικό κόσμο της χώρας ότι η χρησιμότητα της συμμαχίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, παρά τη στρατηγική της σημασία για την Ελλάδα, είναι ταυτόχρονα πεπερασμένη; Ακριβώς λόγω του ότι είναι αυταπόδεικτο ότι αυτή η Συμμαχία αυτή, ευθέως εξαρτάται από τις “μεταπτώσεις” στη διμερή σχέση ΗΠΑ-Τουρκίας! Δεν αμφιβάλλει κανείς σήμερα ότι η Ουάσινγκτον θα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να αποτρέψει μια καταστροφική για τη Συμμαχία σύρραξη μεταξύ των μελών της.

Το θέμα που εγείρεται είναι για όσα συμπεριλαμβάνει όμως αυτή η γκάμα δυνητικών ενεργειών, στο μέτρο που η ιστορία των ελληνοτουρκικών έχει αποδείξει ότι τόσο από ελληνικής όσο και από αμερικανικής πλευράς, στα “εργαλεία” αυτά κορυφαία θέση έχει και η προσπάθεια να κρατηθεί ο πιο απείθαρχος “σε καταστολή”. Κι αυτό συνήθως γίνεται με την παροχή “κινήτρων – ανταλλαγμάτων” προς την Τουρκία, Πολλά από τα ανταλλάγματα αυτά περνούν μέσα από τον “πειθαρχημένο σύμμαχο”, πλήττοντας τα νόμιμα συμφέροντά του. Πάντα προς χάριν της ειρήνης… Κλασικός κατευνασμός (appeasement).

Μόνο που είναι αυτή η διαχρονική “μεθοδολογία” που εφεύρισκε τρόπους για να κρατά την Τουρκία “σε καταστολή”, η οποία δεν έθεσε όρια στη σχέση, τόσο στο διμερές όσο και στο συμμαχικό επίπεδο, με τελικό αποτέλεσμα να αποθρασύνει τον “απείθαρχο” και να φθάσουμε σε σημείο ρήξης, με την Τουρκία να διαφοροποιείται κραυγαλέα απέναντι στη συμμαχική πολιτική. τα παραδείγματα των δυο πολέμων που βρίσκονται σε εξέλιξη, στην Ουκρανία και στη Γάζα, καθιστούν το επιχείρημα αυταπόδεικτο.

Κατά συνέπεια, χωρίς η Αθήνα να εγκαταλείπει την Ουάσινγκτον και τη γενικότερη στρατηγική της, οφείλει να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσει ότι θα έχει τουλάχιστον στο οπλοστάσιό της ό,τι χρειάζεται για να αποτρέψει την απειλή, ή εάν απαιτηθεί, να μπορέσει να την αντιμετωπίσει με τον κατάλληλο τρόπο. Αυτό, συμπεριλαμβάνει την ενεργό αναζήτηση σε άλλες συμμαχικές χώρες εναλλακτικών λύσεων. Όπως έχει εξηγηθεί στο παρελθόν από το DP, αυτό θα εξυπηρετούσε και τους ίδιους τους Αμερικανούς!

Διότι, πολύ απλά, θα μπορούσε η Ουάσινγκτον να δικαιολογηθεί στους Τούρκους… “εάν δεν τα δώσουμε εμείς θα τα δώσουν ανταγωνιστές μας, οπότε η κατάσταση θα είναι ακόμα λιγότερο ελεγχόμενη για εσάς”! Ακόμα κι αυτή η δυνητική επιχειρηματολογία βέβαια, ασφαλώς χρήζει συνυπολογισμού και αξιολόγησης από ελληνικής πλευράς. Εν κατακλείδι, να σημειωθεί επίσης, ότι η έννοια της αποτροπής (deterrence) έχει και σαφή διπλωματική διάσταση, όσο κι αν και σε αυτόν τον τομέα οι επιλογές της χώρας είναι σαφείς και δεδομένες. defence-point.gr