Ο Βενετσιάνικος Γάμος στο Τζάντε και ο Γενιτσαρίστικος Χορός στα Λεχαινά...

Ένας παραμυθένιος γάμος, με ρίζες στα βάθη της ενετοκρατίας στα Ιόνια νησιά, αναβιώνει κάθε χρόνο στη Ζάκυνθο, την περίοδο των αποκριών και...

Ένας παραμυθένιος γάμος, με ρίζες στα βάθη της ενετοκρατίας στα Ιόνια νησιά, αναβιώνει κάθε χρόνο στη Ζάκυνθο, την περίοδο των αποκριών και δεν είναι άλλος από το περίφημο, πλέον, «βενετσιάνικο γάμο στο Τζάντε».

Από το 2004 έως και σήμερα, ο «βενετσιάνικος γάμος στο Τζάντε» αποτελεί για τη Ζάκυνθο ένα αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού της, αλλά και το μεγαλύτερο δρώμενο του καρναβαλιού. Εκατοντάδες Ζακυνθινοί, κάθε χρόνο, φορούν τις πανέμορφες αρχοντικές φορεσιές των «κόντηδων», του 16ου αιώνα και αποτυπώνουν με μοναδικό τρόπο τον τότε μεγαλοπρεπές γάμο.

Το δρώμενο μάς μεταφέρει πίσω στον 16ο αιώνα, όπου οι ευγενείς του «τζάντε» με τις πανάκριβες φορεσιές τους και τα εντυπωσιακά κοστούμια τους έδειχναν τον πλούτο τους στους απλούς πολίτες μέσα από τους γάμους που πραγματοποιούσαν οι αρχοντικές οικογένειες του νησιού. Η προετοιμασία για έναν τέτοιο γάμο άρχιζε πολύ καιρό πριν, καθώς η νύφη και οι υπόλοιπες γυναίκες που ήταν καλεσμένες στο γάμο έπρεπε ν’ αρχίσουν να ράβουν τα εντυπωσιακά τους φορέματα, ώστε να είναι έτοιμες και να κάνουν πρόβες πολύ πριν από το γάμο.

Η μεγαλειώδης πομπή του βενετσιάνικου γάμου αρχίζει από την πλατεία του Αγίου Παύλου, στη συνέχεια διασχίζει την οδό Αλεξάνδρου Ρώμα και καταλήγει στην πλατεία του Αγίου Μάρκου. Ακολούθως πραγματοποιείται, με τις απαραίτητες τιμές η τελετή του γάμου, παρουσία του νοδάρου (συμβολαιογράφου). Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγαλειώδης πομπή του γάμου ανοίγει με τυμπανιστές και σημαιοφόρους. Ακολουθούν οι νεόνυμφοι και οι κοντινοί συγγενείς τους. Η νόνα (γιαγιά) μεταφέρεται μέσα σε λεντίκα (κλειστό φορείο εξαιρετικής τέχνης μέσα στο οποίο μετέφεραν τους ευγενείς), ενώ ακολουθούν τα σεντούκια της νύφης με τα προικιά. Την πομπή πλαισιώνουν οι προσκεκλημένοι, οι οποίοι φορούν ακριβή αντίγραφα στολών του 16ου αιώνα, ενώ κορίτσια κρατούν κάνιστρα με ροδοπέταλα και μπομπονιέρες.

Στη συνέχεια ακολουθεί το γαμήλιο γλέντι, με αναγεννησιακούς χορούς και πολλά τοπικά παραδοσιακά εδέσματα, όπως είναι τα ζαχαροκούκα (κουφέτα), ορτζάδες (σουμάδα) και πάντολες (παντεσπάνι).

 

Ένα από τα παλαιότερα έθιμα της Αποκριάς, στην περιοχή των Λεχαινών Ηλείας, που χορεύεται ασταμάτητα από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 την Κυριακή της Τυρινής.

Οι ρίζες του φθάνουν στην αρχαιότητα, ως κατάλοιπο των Διονυσίων, αλλά αναβίωσε στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης, όπου οι αγωνιστές τον χρησιμοποιούσαν για να ανταλλάσσουν μεταξύ τους μηνύματα. Χορευόταν από μία ομάδα κατοίκων του χωριού, που αποτελούσαν τη Γκοτσαριά. Τις ημέρες εκείνες οι γειτονιές των χωριών και η αγορά «γέμιζαν» από τις καραμούζες και το ρυθμικό χτύπο της ταβουλόβεργας. Οι μικροί ακολουθούσαν για να μαθαίνουν και οι μεγάλοι για να απολαύσουν το χορό.

Ο Γενιτσαρίστικος χορός χορεύεται από μία ομάδα χορευτών, την τσετιά ή γκοτσαριά, που αποτελείται από εννέα φουστανελοφόρους χορευτές, τους Γκότσηδες, χωρισμένους ανά τριάδες. Στο κέντρο χορεύει ο γενίτσαρης, που κρατάει ένα διπλό τσεκούρι σκεπασμένο με ένα μεταξωτό μαντήλι και δίνει στους υπόλοιπους τα παραγγέλματα του χορού. Οι Γκότσηδες κρατούν ανάποδα στα χέρια τους μασάκια, δηλαδή τις λίμες με τις οποίες οι κρεοπώλες λιμάρουν τα μαχαίρια τους. Την «τσετιά» συμπληρώνουν δύο μπούλες, άνδρες ντυμένοι γυναίκες και ο γέρος με τη γριά.