Ελληνικά μαχητικά F-16V / F-35 και πλοία… οπλισμένα με NSM: Θεαματική ενίσχυση ναυτικής αποτροπής

   NSM/JSM – Η νορβηγική εναλλακτική της ελληνικής άμυνας για άμεση απόκτηση stand-off πυραύλων, εν αναμονή των HARPOON από τις ΗΠΑ – Με το...

  

NSM/JSM – Η νορβηγική εναλλακτική της ελληνικής άμυνας για άμεση απόκτηση stand-off πυραύλων, εν αναμονή των HARPOON από τις ΗΠΑ – Με τον χρόνο να κυλά πλέον αντίστροφα για τη συμπλήρωση δύο ετών από την αποστολή(;) LOR στις ΗΠΑ για την απόκτηση πυραύλων AGM-88E AARGM και AGM-84L HARPOON και με την Τουρκία να προχωρά ταχύτατα σε ναυπηγήσεις νέων μονάδων επιφανείας, στις οποίες εγκαθιστά εγχώριας σχεδίασης, ανάπτυξης και παραγωγής συστήματα, αλλά και οπλίζει με πυραύλους ATMACA μεταξύ άλλων, τα περιθώρια για την ελληνική άμυνα στενεύουν ασφυκτικά. Η Ελλάδα με άλλα λόγια δεν μπορεί να το ρισκάρει περαιτέρω και αυτό είναι κάτι που επισημαίνουν με κάθε τρόπο όσοι παρακολουθούν έστω και στοιχειωδώς τις εξελίξεις. Οφείλει άμεσα να απευθυνθεί στην Ευρώπη και να εξετάσει τις εναλλακτικές που έχει στη διάθεσή της σε ό,τι αφορά, όλα τα είδη και τις κατηγορίες κατευθυνόμενων όπλων. Μία από αυτές τις “εναλλακτικές”, ο νορβηγικός αντιπλοϊκός πύραυλος NSM, εξετάζονται στο αφιέρωμα αυτό.



Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη

Σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις Τύπου της νορβηγικής Kongsberg, το ισπανικό Ναυτικό υπέγραψε τον περασμένο Δεκέμβριο την παραγγελία αντιπλοϊκών και εναντίον στόχων ξηράς πυραύλων νέας γενιάς RGM-184Α NSM (Naval Strike Missile), επενδύοντας σε πρώτη φάση 305 εκατομμύρια ευρώ για τον εξοπλισμό της πρώτης υπό ναυπήγηση φρεγάτας F110. Βέβαια το ίδιο όπλο θα αποκτήσουν και οι φρεγάτες F100 κατά τον εκσυγχρονισμό τους σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση. Ο NSM επιλέχθηκε από το Ισπανικό Ναυτικό το 2022 και η σύμβαση υπογράφηκε με την NSPA (NATO Support & Procurement Agency), προβλέποντας και τη δημιουργία κέντρου υποστήριξης του όπλου στο ναύσταθμο της Rota…

Το βρετανικό Ναυτικό βρίσκεται επίσης στη διαδικασία αντικατάστασης του RGM-84 Block 1C HARPOON, επάνω στις μονάδες επιφανείας του. Σύμφωνα με άλλη ανακοίνωση Τύπου της Kongsberg, το Royal Navy αντικαθιστά τον HARPOON σε 11 συνολικά μονάδες επιφανείας του. Τις φρεγάτες Type 23 και Type 45. Το πρώτο βρετανικό σκάφος που εξοπλίστηκε με πυραύλους NSM είναι η φρεγάτα Somerset. Είναι επίσης άξιο αναφοράς ότι πέρα από το Ναυτικό των ΗΠΑ, ο NSM έχει ήδη επιλεγεί από τις ναυτικές δυνάμεις της Νορβηγίας, της Πολωνίας, της Λετονίας, της Ρουμανίας, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Ολλανδίας, της Μαλαισίας και του Βελγίου.

Ασφαλώς η επιλογή του όπλου από όλες αυτές τις ναυτικές δυνάμεις, δεν έχει να κάνει με το ότι είχε προηγηθεί η επιλογή του την περασμένη δεκαετία από το USN. Αποδίδεται κυρίως στα χαρακτηριστικά, τις δυνατότητες και τις επιδόσεις του NSM σε συνδυασμό με την αξιοπιστία του. Σύμφωνα με την Kongsberg, η ταχύτητα του πυραύλου είναι υψηλή υποηχητική (high subsonic), το βάρος του είναι 407 κιλά ή 897 λίβρες (417 για τον αεροφερόμενο JSM) και το μήκος του 3,96 μέτρα (156 ίντσες). Η ακτίνα του, πάντα σύμφωνα με τον κατασκευαστή, ξεπερνά τα 185 χιλιόμετρα.

Αντίστοιχα ο HARPOON RGM-84L Block II που έχει ζητήσει να αγοράσει η Ελλάδα στην αεροφερόμενη έκδοσή του (AGM-84L) έχει μικρότερη ταχύτητα πλεύσης (864 χ.α.ω.) μεγαλύτερο βάρος (691 κιλά) μαζί με τον επιταχυντή του (ο αεροφερόμενος AGM-84L έχει βάρος 526,2 κιλών) , μήκος 4,6 μέτρα και ακτίνα 120 περίπου χιλιομέτρων. Σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ των δύο πυραύλων συνιστά ο αισθητήρας εντοπισμού και εγκλωβισμού στόχων. Μία μικρή παρένθεση εδώ για να επισημανθεί ότι ο HARPOON που βρίσκεται εδώ και δεκαετίες σε υπηρεσία στο Πολεμικό Ναυτικό, ο RGM/UGM-84D Block IC, δεν έχει τη δυνατότητα προσβολής επίγειων στόχων. Αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση του Block II που έχει ζητήσει η Ελλάδα από τις ΗΠΑ, αλλά και στην περίπτωση του Exocet MM-40 Block IIIC.



Αυτός είναι και ο λόγος που το Ναυτικό των ΗΠΑ έχει ζητήσει από τη Boeing την αναβάθμιση αριθμού πυραύλων RGM-84 Block 1C στο επίπεδο Block II+ (Data link αμφίδρομης επικοινωνίας για ανανέωση δεδομένων στοχοποίησης). Η εναλλακτική αυτή επίσης είναι διαθέσιμη και για το Πολεμικό Ναυτικό, κάτι που είχε αναλύσει διεξοδικά το DP στο παρελθόν… Σύμφωνα με την Boeing, ο HARPOON Block II εξασφαλίζει δυνατότητα προσβολής και επίγειων στόχων από τη στιγμή που ενσωματώνει σημαντικές βελτιώσεις, όπως τη χαμηλού κόστους μονάδα αναφοράς θέσης (IMU – Inertial Measurment Unit) της συλλογής καθοδήσης JDAM, σε συνδυασμό με το λογισμικό, τον υπολογιστή αποστολής, τον δέκτη GPS με INS και την κεραία GPS που φέρει ο SLAM ER (Standoff Land Attack Missile Expanded Response).

Ο παθητικός εγκλωβισμός του NSM

Κλείνει η παρένθεση και επανερχόμαστε στον αισθητήρα. Στον ΗΑRPOON και τον Exocet, ο εντοπισμός και ο εγκλωβισμός του στόχου γίνεται από το ραντάρ του πυραύλου. Στον NSM ο αντίστοιχος αισθητήρας είναι παθητικός (εικόνας υπερύθρων – Image Infra Red/IIR), αποτρέποντας έτσι κάθε δυνατότητα παρεμβολής του και επομένως παραπλάνησης/τύφλωσης του πυραύλου. Ο NSM επίσης διαθέτει λογισμικό (AI) ATR (Autonomous Target Recognition), συγκρίνοντας φωτογραφίες στόχων (πλοίων ή ξηράς) που είναι αποθηκευμένες σε δική του βάση δεδομένων, με την εικόνα που καταγράφει κάθε στιγμή κατά την φάση της προσέγγισης ο αισθητήρας IIR.



Ο NSM μπορεί επίσης να πετάξει σε ακόμα μικρότερα ύψη σε σχέση με τον HARPOON, ανάλογα βέβαια με την κατάσταση της θάλασσας, όχι μόνο για λόγους αποτροπής εντοπισμού του από τα ραντάρ του πλοίου-στόχου, αλλά και για να διασφαλιστεί η προσβολή του όσο το δυνατόν εγγύτερα στην ίσαλο γραμμή, προς μεγιστοποίηση των πιθανοτήτων βύθισης του. Στη βάση δεδομένων του πυραύλου, πέρα από φωτογραφίες μπορούν να εισαχθούν και χαρακτηριστικά των στόχων με στοιχεία προεπιλογής των περιοχών όπου παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη τρωτότητα! Μπορούν επίσης να εισαχθούν και ψηφιακοί χάρτες (TERCOM – Terrain Contour Matching), προκειμένου ο πύραυλος να παρακολουθεί τη διαμόρφωση του αναγλύφου, όταν πετά πάνω από ξηρά.



Πέρα από δυνατότητα Sea Skimming δηλαδή, ο NSM/JSM (AGM-184A) έχει και δυνατότητα αυτόνομου TF (Terrain Following). Tα σχεδιαστικά χαρακτηριστικά χαμηλής παρατηρησιμότητας (VLO – Stealth) του νορβηγικού πυραύλου σε συνδυασμό με τις πολύ καλές ελικτικές του ικανότητες σε μικρά ύψη (Sea Skimming και Terrain Following), αλλά και το ότι ο αισθητήρας του (IIR) δεν εκπέμπει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολο τον εντοπισμό και την ανάσχεσή του.

Η καθοδήγηση κατά τη διαδρομή προς το στόχο επιτυγχάνεται από συνδυασμό GPS/INS, ενώ μέσω αμφίδρομου Data Link ο NSM μπορεί να τροφοδοτείται με στοιχεία στοχοποίησης κατά την πτήση του (θέση στόχου, ταχύτητα, πορεία). Πέρα από την κλασσική σε όλους τους αντιπλοϊκούς πυραύλους, δυνατότητα εκτέλεσης προεπιλεγμένων ελιγμών κατά την τερματική φάση της προσέγγισης στο στόχο, ο NSM/JSM μπορεί όπως προαναφέρθηκε να “προγραμματιστεί” για την προσβολή κάθε πλοίου ή στόχου ξηράς (παράκτιες πυροβολαρχίες πυραύλων, αντιαεροπορικά συστήματα, εγκαταστάσεις) σε διαφορετικό σημείο του (πλώρη, κεντρικό τμήμα, πρύμνη).



Υπάρχει επομένως η δυνατότητα μεγιστοποίησης ή ελαχιστοποίησης της ζημιάς που θα προκληθεί από την προσβολή. Η ακρίβεια της τελευταίας, έχει αποδειχθεί κατά τις δοκιμές ότι είναι εξαιρετικά υψηλή. Η μέγιστη απόκλιση (απόσταση) του σχεδιαζόμενου σημείου πρόσκρουσης με το σημείο που ο πύραυλος τελικά έπληξε το πλοίο-στόχο, δεν ξεπέρασε σε καμία (από τις δοκιμές) τα δύο πόδια (0,61 μέτρα ή 61 εκατοστά)! Η πολεμική κεφαλή βάρους 227 κιλών (ίδιο με αυτό της αντίστοιχης του HARPOON-500 λίβρες), περιέχει 100 κιλά γόμωσης υψηλής εκρηκτικότητας (HE – High Explosive) και περίβλημα τιτανίου με ενδιάμεσο εσωτερικό πλέγμα θραυσμάτων ατσαλιού, καθώς είναι και θραυσματογόνος.

NSM για τα ελληνικά μαχητικά

Ο JSM, η αεροφερόμενη έκδοση του NSM, έχει πιστοποιηθεί για αξιοποίηση από μαχητικά F-16, F-35 (εξωτερικά μόνο προς το παρόν), F/A-18 και F-15E. Αυτό σημαίνει ότι ο πύραυλος θα μπορούσε να εξοπλίσει τα ελληνικά F-16V, αποτελώντας θανάσιμο κίνδυνο για τις μονάδες επιφανείας του τουρκικού ναυτικού όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά και στην ανατολική Μεσόγειο. Η ελληνική πλευρά δηλαδή δεν χρειάζεται να περιμένει την αδειοδότηση της αγοράς του AGM-84L HARPOON από τις ΗΠΑ. Βέβαια αδειοδότηση απαιτείται και για την ενσωμάτωση του JSM στα ελληνικά F-16V, όπως και του NSM στα ελικόπτερα MH-60R που παραλαμβάνονται αυτή την περίοδο… Η ελληνική πλευρά δεν έχει παρά να την ζητήσει, αγοράζοντας άμεσα τους πυραύλους από τη Νορβηγία.



Όπως και να έχουν τα πράγματα, εάν και όταν τελικά αποκτηθεί ο AGM-84L HARPOON Block II, μπορεί κάλλιστα εκτός από τα F-16V να αξιοποιηθεί και επάνω στα εκσυγχρονισμένα P-3H του Πολεμικού Ναυτικού, όταν βέβαια και αυτά παραδοθούν και ενταχθούν σε υπηρεσία. Αυτό που εν κατακλείδι οφείλει η ελληνική πλευρά να πράξει άμεσα δεδομένων των συνθηκών, είναι η ενίσχυση του οπλοστασίου της με σύγχρονα stand off όπλα. Είναι ο μόνος δρόμος, η μόνη άμεση λύση για να ανατραπούν, έστω και εν μέρει, οι σε βάρος της αναλογίες δυνάμεων που έχει επιτύχει η Τουρκία…